Karthika Puranam Telugu
కార్తీక ఏకాదశుల ప్రాధాన్యత
సూతుడు చెబుతున్నాడు , పూర్వపు అధ్యాయంలో చెప్పినట్లుగా, సత్యభామ శ్రీకృష్ణునికి నమస్కరించి, ‘ప్రాణేశ్వరా! మీరు కాలస్వరూపులు. మీ శరీరంలో సమస్త కాలాలూ అవయవాలై ప్రకాశిస్తుండగా – తిథులలో ఏకాదశి, నెలలలో కార్తీకమాసం మాత్రమే మీకు అంతగా ఇష్టమవడానికి కారణం ఏమిటో దయచేసి చెప్పగలరు,’ అని కోరింది.
దీనికి, నవ్వు రాజిల్లే ముఖం కలిగిన ఆ నవనీత చోరుడు (శ్రీకృష్ణుడు) ఇలా సమాధానం చెప్పడం మొదలుపెట్టాడు:
‘సత్యా! నువ్వు అద్భుతమైన ప్రశ్న వేశావు. ఇది ప్రతి ఒక్కరూ తప్పనిసరిగా తెలుసుకోవాల్సిన విషయం. గతంలో పృథుచక్రవర్తి ఇదే ప్రశ్నను నారదుని అడిగాడు. అప్పుడు నారదుడు చెప్పిన విషయాన్నే ఇప్పుడు నేను నీకు వివరిస్తాను, విను’.
పృథుచక్రవర్తితో నారదుడు చెప్పడం ప్రారంభించాడు.
సముద్రుని కుమారుడైన శంఖుడు అనే రాక్షసుడు త్రిలోకాలకు కంటకుడై సకల దేవతాధికారాలను తన వశం చేసుకున్నాడు. దేవతలను స్వర్గం నుంచి తరిమివేయగా, వారు తమ భార్యాబంధువులతో సహా మేరు పర్వత గుహలలో తలదాచుకున్నారు. అయితే శంఖుడికి దీనితో తృప్తి కలగలేదు.
‘పదవులు పోయినంత మాత్రాన వారి బలాలు పోతాయా? పదవి లేని సమయంలోనే దాన్ని తిరిగి సాధించుకోవడానికి వారు తమ శక్తిని పెంచుకుంటారు. ఆ విధంగా వేదమంత్రాల వల్ల దేవతలు శక్తివంతులయ్యే అవకాశం ఉంది,’ అని గ్రహించి, శంఖుడు వేదాలను కూడా తన కైవసం చేసుకోవాలనుకున్నాడు.
విష్ణువును మేల్కొల్పిన దేవతలు
విష్ణువు యోగ నిద్రలో ఉన్న ఒకానొక సందర్భంలో, శంఖుడు బ్రహ్మ నుండి వేదాలను దొంగిలించాడు. కానీ యజ్ఞ మంత్ర బీజాలతో కూడిన ఆ వేదాలు శంఖుడి చేతి నుంచి తప్పించుకుని ఉదకాలలో (నీళ్లలో) తలదాచుకున్నాయి. ఇది తెలుసుకున్న శంఖుడు సముద్రంలోకి ప్రవేశించి వెతికాడు కానీ, వాటిని కనిపెట్టలేకపోయాడు.
ఇంతలో, బ్రహ్మ పూజాద్రవ్యాలను సమకూర్చుకొని, మేరు గుహాలయాల్లో తలదాచుకున్న దేవతలందరినీ వెంటబెట్టుకుని వైకుంఠం చేరుకున్నాడు. సమస్త దేవతానీకమూ కలిసి రకరకాలైన నృత్యాలు, వాద్యాలు, గీతాలు, నామస్మరణాదులతోనూ, ధూప, దీప, సుగంధ ద్రవ్యాలతోనూ – కోలాహలం చేస్తూ, యోగ నిద్రలో ఉన్న శ్రీహరిని మేల్కొలిపే ప్రయత్నాలు చేశారు.
ఎట్టకేలకు నిద్రలేచిన ఆ శ్రీహరిని, దేవతలు షోడశోపచారాలతో పూజించి, శరణు కోరారు. శరణాగతులైన సురసమూహాన్ని చూసి రమాపతి (విష్ణువు) ఇలా అన్నాడు:
‘మీరు చేసిన సర్వోపచారాలకు నేను సంతోషించినవాడినై, మీ పట్ల వరదుడనవుతున్నాను.
శ్రీహరి వరాలు
ఈ కార్తీక శుద్ధ ఏకాదశి రోజు తెల్లవారు ఝామున నేను మేలుకొనే వరకు మీరు ఏ విధంగా నైతే సేవించారో – అదే విధంగా – ధూపదీప సుగంధ ద్రవ్యాలూ, నృత్య గీత వాద్య నామస్మరణాదులతోనూ, షోడశోపచారాలతోనూ, కార్తీక శుద్ధ ఏకాదశీ ప్రాతర్వేళ నన్ను సేవించే మానవులు నాకు ప్రియులై నా సాన్నిధ్యాన్ని పొందుదురు గాక!
వారి చేత నాకు సమర్పించబడిన అర్ఘ్య, పాద్యాదులన్నీ కూడా ఆయా భక్తుల సుఖసౌఖ్యాలకు కారణమవుతాయి.
ఇప్పుడు మంత్రబీజాలతో కూడిన వేదాలు నీళ్లలో దాక్కున్నట్లే, ప్రతీ కార్తీకమాసంలోనూ కూడా వేదాలు జలాశ్రయాలై వర్థిల్లుతాయి.
నేను ఇప్పుడే మీనావతారుడనై సముద్రంలో ప్రవేశించి, శంఖుని సంహరించి వేదాలను కాపాడతాను.
ఇక నుంచి కార్తీక మాస ప్రాతర్వేళ మానవులచే చేయబడే నదీస్నానం – అవబృథ స్నానంతో సమానమవుతుంది.
మరియు, ఓ మహేంద్రా (ఇంద్రా)! కార్తీక వ్రతాన్ని ఆచరించిన వారందరూ, నేను వైకుంఠాన్ని, నువ్వు స్వర్గాన్ని పాలించడం సహజమైనట్లుగా, పుణ్యలోకాలను పొందదగి ఉన్నారు.
ఓ వరుణదేవా! కార్తీక వ్రతనిష్ఠుల కార్యాలకు విఘ్నాలు కలగకుండా రక్షణ చేసి, వారికి పుత్రపౌత్ర, ధన కనక వస్తు వాహనాది సమస్త సంపదలూ అందించు.
ఓ కుబేరా! ఏ కార్తీక వ్రతాచరణం వల్ల మానవులు నా యొక్క సారూప్యాన్ని పొంది జీవన్ముక్తులవుతున్నారో, అటువంటి వారందరికీ నువ్వు నా ఆజ్ఞానుసారంగా ధనధాన్య సమృద్ధిని కలిగించాలి.
ముక్కోటి దేవతలారా! ఎవరైతే ఈ కార్తీక వ్రతాన్ని జన్మవ్రతంగా భావించి, విద్యుక్త విధానంగా ఆదరిస్తారో, వారు మీ అందరి చేత కూడా పూజించతగినవారుగా తెలుసుకోండి.
మేళతాళాలతో, మంగళవాద్యాలతో మీరు నన్ను మేలుకొలిపిన ఈ ఏకాదశి నాకు అత్యంత ప్రీతికరమైనది. అందువలన కార్తీక వ్రతం, ఏకాదశీ వ్రతం – ఈ రెండింటినీ ఆచరించడం కన్నా నా సాన్నిధ్యాన్ని పొందేందుకు మరో దగ్గర దారి లేదని తెలుసుకోవాలి. తపస్సు, దానం, యజ్ఞాలు, తీర్థయాత్రలు అన్నీ స్వర్గఫలాన్ని ఇవ్వగలవేగానీ, నా వైకుంఠ పదాన్ని ఇవ్వలేవు సుమా,’.
మత్స్యావతారం: వేదాలను రక్షించడం
భగవానుడైన శ్రీ మహావిష్ణువు దేవతలకు ఈ విధంగా ఉపదేశించిన వాడై, తక్షణమే మహా మత్స్యశాబకమై – వింధ్య పర్వతంలోని కశ్యపుని దోసిలి జలాలలో కనిపించాడు. కశ్యపుడు ఆ చేపపిల్లను తన కమండలంలో ఉంచాడు. మరుక్షణంలోనే ఆ మీనపు కూన పెరిగిపోవడం వలన, దానిని ఒక నూతిలో (బావిలో) ఉంచాడు. రెప్పపాటు కాలంలోనే ఆ శఫరీ శిశువు నూతిని మించి ఎదిగిపోవడంతో, కశ్యపుడు దానిని తెచ్చి ఒక సరస్సులో ఉంచాడు. కానీ విష్ణు మీనం సరస్సును కూడా అధిగమించడంతో, దానిని సముద్రంలో వదలవలసి వచ్చింది.
ఆ మహా సముద్రంలో మత్స్యమూర్తి విపరీతంగా పెరిగి – శంఖుని వధించి, వాడిని తన చేతి శంఖంగా ధరించి, బదరీ వనానికి చేరుకున్నాడు. అక్కడ ఎప్పటివలెనే విష్ణురూపాన్ని ధరించి, ఋషులను చూసి, ‘ఓ మునులారా! వేదాలు ఉదకాలలో ప్రవేశించి రహస్యంగా దాక్కుని ఉన్నాయి. మీరు వెళ్లి జలాంతర్గతములైన ఆ వేదాలను వెదకి తీసుకుని రండి. నేను దేవగణంతో కలిసి ప్రయాగలో ఉంటాను,’ అని చెప్పాడు.
విష్ణువు ఆజ్ఞను శిరసావహించిన ఋషులు సముద్రంలోకి వెళ్లి, యజ్ఞ బీజాలతో కూడి ఉన్న వేదాన్వేషణ ఆరంభించారు.
ఓ పృథు మహారాజా! ఆ వేదాలలో నుంచి ఆ ఋషులకు ఎవరికెంత లభ్యమైందో, అది వారి శాఖయైనది. నాటి నుంచి ఆయా శాఖలకు వారే ఋషులుగా ప్రకాశించారు.
అనంతరం వేదయుతులై, ప్రయాగ యందున్న విష్ణువును చేరి వేదాలను తెచ్చామని చెప్పారు. విష్ణువు ఆజ్ఞపై ఆ సమస్త వేదాలనూ స్వీకరించిన బ్రహ్మ, ఆ శుభవేళను పురస్కరించుకుని, దేవతలతోనూ, ఋషులతోనూ కూడిన వాడై అశ్వమేధ యాగాన్ని ఆచరించాడు.
ప్రయాగ క్షేత్రం మరియు కాలం మహిమ
యజ్ఞానంతరం గరుడ, సమస్త దేవ, గంధర్వ, యక్ష, పన్నగ, గుహ్యకాదులందరూ కూడి శ్రీహరిని ఇలా ప్రార్థించారు: ‘ఓ దేవాధిదేవా! జగన్నాయకా! మా విన్నపాలను ఆలకించండి. అత్యంత సంతోషదాయకమైన ఈ సమయంలో మాకు వరప్రదాతవై మమ్మల్ని కాపాడు. హే లక్ష్మీనాథా! నీ అనుగ్రహం వల్లనే బ్రహ్మ తాను నష్టపోయిన వేదాలను ఈ స్థలంలో పొందగలిగాడు. నీ సమక్షంలో మేమందరమూ యజ్ఞంలోని హవిర్భాగాలనూ పొందాము. కాబట్టి, నీ దయ వలన ఈ చోటు భూలోకంలో సర్వశ్రేష్ఠమైనదీ, నిత్యమూ పుణ్యవర్థకమైనదీ, ఇహపర సాధకమైనదిగానూ అగుగాక!
అదే విధంగా – ఈ కాలం మహా పుణ్యవంతమైనదీ – బ్రహ్మ హత్యాది పాతకాలను సైతం తొలగించేది, అక్షయ ఫలకరమైనదీ అయ్యేట్లుగా కూడా వరాన్ని అనుగ్రహించు.’ దేవతల ప్రార్థనను వింటూనే, వరదుడైన శ్రీహరి దివ్య మందహాసాన్ని చేశాడు.
విష్ణువు ఇలా అన్నాడు: ‘దేవతలారా! మీ అభిప్రాయం నాకు సమ్మతమైంది. మీ కోరిక ప్రకారమే ఇది పుణ్యక్షేత్రమగుగాక! ఇక నుంచి బ్రహ్మ క్షేత్రమనే పేరుతో ప్రఖ్యాతి చెందుగాక. కొద్దికాలంలోనే సూర్యవంశీయుడైన భగీరథుడు ఈ క్షేత్రానికి గంగను తీసుకొని వస్తాడు. ఆ గంగా, సూర్యసుత అయిన కాళిందీ ఈ పుణ్యస్థలిలోనే సంగమిస్తాయి. బ్రహ్మాదులైన మీరందరూ నాతో కూడుకున్నవారై ఈ తావుననే సుస్థితులవుదురు గాక! ఇది తీర్థరాజముగా ఖ్యాతి వహించుగాక!
ఈ నెలవునందు ఆచరించే జప, తప, వ్రత, యజ్ఞ, హోమ, అర్చనాదులు అనంత పుణ్యఫలదాలై నా సాన్నిధ్యాన్ని అందిస్తాయి. అనేక జన్మల నుంచి చేసుకున్న బ్రహ్మహత్యాది ఘోరపాతకాలు సైతం ఈ క్షేత్ర దర్శనమాత్రం చేతనే నశించిపోతాయి. ఇక్కడ నా సామీప్యంలో మరణించిన వాళ్లు నా యందే లీనమై మరుజన్మ లేని వాళ్లవుతారు. ఎవరైతే ఈ తీర్థంలో స్థిరచిత్తులై పితృకర్మలను ఆచరిస్తారో, వాళ్ల పితరులు నా సారూప్యాన్ని పొందుతారు. ఈ కాలం సర్వదా పుణ్యఫలాన్ని ఇస్తుంది. సూర్యుడు మకరమందుండగా (మకర సంక్రమణం సమయంలో) ప్రాతఃస్నానం చేసిన వాళ్లని చూసినంత మాత్రం చేతనే సామాన్య దోషాలన్నీ సమసిపోతాయి. వారికి నేను క్రమంగా సాలోక్య, సామీప్య, సారూప్య, సాయుజ్యాలను ప్రసాదిస్తాను.
ఓ ఋషులారా! శ్రద్ధాళువులై వినండి. నేను సర్వకాల సర్వావస్థలలోనూ కూడా ఈ బదరీవన మధ్యంలోనే విడిది చేసి ఉంటాను. ఇతర క్షేత్రాలలో సంవత్సరాలుగా తపస్సు చేయడం వల్ల ఏ ఫలం కలుగుతుందో, ఆ ఫలాన్ని ఈ క్షేత్రంలో ఒక్క రోజు తపస్సుతోనే పొందవచ్చు. ఈ తీర్థ దర్శనమాత్రం చేతనే సర్వులూ తమ పాపాలను పోగొట్టుకున్నవారై – జీవన్ముక్తులవుతారు’.
శ్రీ మహావిష్ణువు ఈ విధంగా దేవతలకు వరప్రదానం చేసి – బ్రహ్మతో కలిసి అంతర్హితుడయ్యాడు. ఇంద్రాదులందరూ కూడా తమ తమ అంశలను ఆ క్షేత్రంలో విడిచి, తాము కూడా అదృశ్యులయ్యారు.
ఓ పృథు నృపాలా! ఆ బదరీవన యాత్ర, దర్శనాదుల చేత మానవులు ఎంతటి పుణ్యాన్ని పొందగలరో – అంతటి పుణ్యాన్నీ కూడా ఈ కథా శ్రవణ మాత్రం చేతనే పొందగలరయ్యా!’
అని చెప్పి నారదుడు ఆగాడు.
పదునేడవ (బహుళ విదియ) రోజు పారాయణము సమాప్తము