Bhagavad Gita in Telugu Language
అర్జున ఉవాచ
‘సంన్యాసం’ కర్మణాం కృష్ణ! పునః ‘యోగం’ చ శంససి?
యత్ శ్రేయ ఏతయోః, ఏకం తత్ మే బ్రూహి సునిశ్చితమ్
ఓ కృష్ణా! కర్మల ‘సంన్యాసం’ మరియు ‘యోగం’ రెండింటినీ గురించి చెబుతున్నావు? ఈ రెండింటిలో ఏది శ్రేయస్కరమో, ఆ ఒకదానిని నాకు నిశ్చయంగా చెప్పుము.
శ్రీభగవానువాచ
సంన్యాసః – కర్మయోగశ్చ నిఃశ్రేయసకరా ఉభౌ
తయోస్తు కర్మసంన్యాసాత్ కర్మయోగో విశిష్యతే
సంన్యాసం మరియు కర్మయోగం రెండూ నిఃశ్రేయస్సును కలిగించేవే. అయితే వాటిలో కర్మసంన్యాసం కంటే కర్మయోగం విశిష్టమైనది.
జ్ఞేయస్య “నిత్యసంన్యాసీ” యో న ద్వేష్టి న కాంక్షతి
నిర్ద్వంద్వో హి మహాబాహో సుఖం బంధాత్ ప్రముచ్యతే
ఎవడు ద్వేషించడో, కోరడో, వాడు తెలుసుకొనదగిన “నిత్యసంన్యాసి”. ఓ మహాబాహు! ద్వంద్వాతీతుడైనవాడు బంధము నుండి సుఖంగా విముక్తుడవుతాడు.
“సాంఖ్య-యోగౌ పృథక్” బాలాః ప్రవదంతి, న పండితాః
ఏకమపి ఆస్థితః సమ్యక్! ఉభయోర్విందతే ఫలమ్
“సాంఖ్యము, యోగము వేరువేరు” అని బాలురు అంటారు, పండితులు కాదు. ఒకదానిని సరిగ్గా ఆచరించిననూ రెండింటి ఫలితమును పొందుతాడు.
యత్ సాంఖ్యైః ప్రాప్యతే స్థానం, తత్ యోగైరపి గమ్యతే
ఏకం సాంఖ్యం చ యోగం చ యః పశ్యతి – స పశ్యతి
సాంఖ్యులచే ఏ స్థానము పొందబడునో, యోగులచే కూడా అదే పొందబడుతుంది. సాంఖ్యమును, యోగమును ఒకటిగా చూచువాడే చూచును.
సంన్యాసస్తు, మహాబాహో! దుఃఖమాప్తుమ్ అయోగతః
యోగయుక్తో మునిః బ్రహ్మన్ అచిరేణ అధిగచ్ఛతి
ఓ మహాబాహు! యోగము లేని సంన్యాసము దుఃఖమును పొందుటకు కారణము. యోగయుక్తుడైన ముని శీఘ్రముగా బ్రహ్మమును పొందుతాడు.
యోగయుక్తో విశుద్ధాత్మా విజితాత్మా జితేంద్రియః
“సర్వభూత ఆత్మభూతాత్మా” కుర్వన్నపి న లిప్యతే
యోగయుక్తుడు, విశుద్ధమైన ఆత్మ గలవాడు, జయించబడిన ఆత్మ గలవాడు, జయించబడిన ఇంద్రియములు గలవాడు, “సర్వభూతముల ఆత్మ తన ఆత్మ” అని భావించువాడు కర్మలు చేసిననూ అంటబడడు.
“నైవ కించిత్ కరోమి” ఇతి యుక్తో మన్యేత తత్వవిత్ –
“పశ్యన్, శృణ్వన్, స్పృశన్, జిఘ్రన్, అశ్నన్, గచ్ఛన్, స్వపన్, శ్వసన్,
“నేను ఏమియు చేయుటలేదు” అని తత్త్వము తెలిసిన యోగి భావించును – “చూస్తూ, వింటూ, తాకుతూ, వాసన చూస్తూ, తింటూ, వెళుతూ, నిద్రిస్తూ, శ్వాసిస్తూ,
ప్రలపన్, విసృజన్, గృహన్, ఉన్మిషన్, నిమిషన్ అపి
“ఇంద్రియాణి ఇంద్రియార్థేషు వర్తంత” ఇతి ధారయన్
మాట్లాడుతు, విసర్జిస్తూ, గ్రహిస్తూ, కళ్ళు తెరుస్తూ, మూస్తూ కూడా “ఇంద్రియములు ఇంద్రియార్థములందు వర్తించుచున్నవి” అని భావించును.
బ్రహ్మణి ఆధాయ కర్మాణి, సంగం త్యక్త్వా కరోతి యః
లిప్యతే న స పాపేన, “పద్మపత్రమివ అంభసా”
బ్రహ్మమునందు కర్మలను ఉంచి, సంగమును విడిచి ఎవడు చేయునో, వాడు పాపముచే అంటబడడు, “తామరాకు నీటిచే అంటబడని విధముగా”!
కాయేన మనసా బుద్ధ్యా కేవలైః ఇంద్రియైరపి
యోగినః కర్మ కుర్వంతి – సంగం త్యక్త్వా, “ఆత్మశుద్ధయే”
శరీరముచే, మనస్సుచే, బుద్ధిచే, కేవలము ఇంద్రియములచే కూడా, యోగులు కర్మలు చేయుదురు – సంగమును విడిచి, “ఆత్మశుద్ధి కొరకు”!
యుక్తః కర్మఫలం త్యక్త్వా శాంతిమ్ ఆప్నోతి నైష్ఠికీమ్
అయుక్తః కామ కారేణ ఫలే సక్తో నిబధ్యతే
యుక్తుడు కర్మఫలమును విడిచి నైష్ఠికమైన శాంతిని పొందును. అయుక్తుడు కామము వలన ఫలమునందు ఆసక్తి కలిగి బంధింపబడును.
సర్వ కర్మాణి మనసా సంన్యస్య ఆస్తే సుఖం వశీ
నవద్వారే పురే దేహీ, నైవ కుర్వన్! న కారయన్
సమస్త కర్మలను మనస్సుచే సన్యసించి వశీకృతుడైన దేహి సుఖముగా ఉండును, తొమ్మిది ద్వారములు గల పురమైన దేహమునందు, చేయువాడు కాడు! చేయించువాడు కాడు!
న కర్తృత్వం న కర్మాణి లోకస్య సృజతి ప్రభుః
న కర్మ ఫల సంయోగం! స్వభావస్తు ప్రవర్తతే
ప్రభువు లోకము యొక్క కర్తృత్వమును, కర్మలను సృష్టించడు. కర్మఫల సంయోగమును కూడా కాదు! స్వభావము మాత్రమే ప్రవర్తిస్తుంది.
నాదత్తే కస్యచిత్ పాపం ! న చైవ సుకృతం విభుః
అజ్ఞానేన ఆవృతం జ్ఞానం తేన ముహ్యంతి జంతవః
విభువు ఎవరి పాపమును స్వీకరించడు! శుభకార్యమును కూడా కాదు! అజ్ఞానముచే జ్ఞానము కప్పబడినది దానిచే జీవులు మోహము చెందుదురు.
జ్ఞానేన తు తత్ అజ్ఞానం యేషాం నాశితమ్, ‘ఆత్మనః’
తేషామ్ ఆదిత్యవత్ జ్ఞానం ప్రకాశయతి తత్పరమ్
జ్ఞానముచే ఎవని ఆత్మ యొక్క ఆ అజ్ఞానము నశింపజేయబడునో, వారి యొక్క ఆ పరమ జ్ఞానం సూర్యుని వలె ప్రకాశిస్తుంది.
తత్ బుద్ధయః, తత్ ఆత్మానం తత్ నిష్ఠా, తత్ పరాయణాః
గచ్ఛంతి అపునరావృత్తిం జ్ఞాననిర్ధూతకల్మషాః
వారి బుద్ధి దానియందు, వారి ఆత్మ దానియందు, వారి నిష్ఠ దానియందు, వారు దానియందే పరాయణులు, జ్ఞానముచే కల్మషములు తొలగించబడినవారు పునర్జన్మ లేని స్థితిని పొందుదురు.
విద్యావినయసంపన్నే బ్రాహ్మణే, గవి, హస్తిని
శునిచైవ, శ్వపాకే చ “పండితాః” సమదర్శినః
విద్యావినయములు కలిగిన బ్రాహ్మణునియందు, ఆవునందు, ఏనుగునందు, కుక్కయందు, చండాలునియందు కూడా “పండితులు” సమదృష్టి గలవారు.
ఇహైవ తైః జితః సర్గో యేషాం సామ్యే స్థితం మనః
నిర్దోషం హి సమం బ్రహ్మన్ తస్మాద్ బ్రహ్మణి తే స్థితాః
ఎవరి మనస్సు సామ్యమునందు స్థిరముగా ఉండునో, వారిచే ఇక్కడే సంసారము జయించబడినది, సమమైన బ్రహ్మము దోషము లేనిది కావున వారు బ్రహ్మమునందు స్థిరముగా ఉందురు.
న ప్రహృష్యేత్ ప్రియం ప్రాప్య నో ద్విజేత్ ప్రాప్యచ అప్రియమ్
స్థిరబుద్ధిః అసంమూడో “బ్రహ్మవిత్ బ్రహ్మణి స్థితః”
ప్రియమైనది పొంది సంతోషించకూడదు, అప్రియమైనది పొంది భయపడకూడదు, స్థిరమైన బుద్ధి గలవాడు, మోహము లేనివాడు “బ్రహ్మజ్ఞాని బ్రహ్మమునందు స్థిరముగా ఉండును”.
బాహ్యస్పర్శేషు అసక్తాత్మా, విందతి ఆత్మని యత్ సుఖమ్
స “బ్రహ్మయోగయుక్తాత్మా” సుఖమక్షయమశ్నుతే
బాహ్యస్పర్శలయందు ఆసక్తి లేని ఆత్మ గలవాడు, ఆత్మయందు ఏ సుఖమును పొందునో, వాడు “బ్రహ్మయోగయుక్తాత్ముడు” అక్షయమైన సుఖమును పొందును.
యే హి సంస్పర్శజా భోగా దుఃఖయోనయ ఏవతే
ఆద్యంతవంతః, కౌంతేయ! “న తేషు రమతే బుధః”
ఏ సంస్పర్శల వలన పుట్టిన భోగములు దుఃఖమునకు కారణభూతములో, అవి ఆది అంతములు గలవి, ఓ కౌంతేయా! “బుద్ధిమంతుడు వాటియందు రమించడు”.
శక్నోతి ఇహైవ యః సోఢుం “ప్రాక్ శరీర విమోక్షణాత్”
కామక్రోధ ఉద్భవం వేగం స యుక్తః! స సుఖీ! నరః
ఎవడు ఇక్కడే “శరీరము విడిచిపెట్టకముందే” కామక్రోధముల వలన పుట్టిన వేగమును సహించగలడో, వాడు యుక్తుడు! వాడు సుఖి! నరుడు!
యో అంతః సుఖో, అంతరా ఆరామో, తథా అంతఃజ్యోతిరేవ యః
స యోగీ బ్రహ్మనిర్వాణం! బ్రహ్మభూతో అధిగచ్ఛతి
ఎవడు అంతరంగమునందు సుఖము కలవాడో, అంతరంగమునందు ఆరామము కలవాడో, మరియు అంతరంగమునందు జ్యోతి కలవాడో, ఆ యోగి బ్రహ్మనిర్వాణమును పొందును! బ్రహ్మభూతుడై పొందును.
లభంతే బ్రహ్మనిర్వాణమ్ ఋషయః క్షీణకల్మషాః
ఛిన్నద్వైధా యతాత్మానః సర్వ భూతహితే రతాః
క్షీణించిన కల్మషములు గల ఋషులు, ఛేదించబడిన ద్వైధము గలవారు, నియమించబడిన ఆత్మ గలవారు, సర్వభూతహితమునందు రమించువారు బ్రహ్మనిర్వాణమును పొందుదురు.
కామక్రోధ వియుక్తానాం యతీనాం యతచేతసామ్
అభితో బ్రహ్మనిర్వాణం వర్తతే విదితాత్మనామ్
కామక్రోధములు లేని యతులు, నియమించబడిన మనస్సు గలవారు, తెలిసిన ఆత్మ గలవారు, వారి చుట్టూ బ్రహ్మనిర్వాణము ఉండును.
స్పర్శాన్ కృత్వా బహిః బాహ్యాం చక్షుశ్చైవ అంతరే భ్రువోః
ప్రాణాపానౌ సమౌ కృత్వా నాస- అభ్యంతరచారిణె
బాహ్యస్పర్శలను బయట ఉంచి, కనుబొమ్మల మధ్య దృష్టిని నిలిపి, నాసికాంతరమునందు సంచరించు ప్రాణాపాన వాయువులను సమము చేసి,
యత ఇంద్రియ మనో-బుద్ధిః ముని మోక్షపరాయణః
విగత ఇచ్ఛా భయక్రోధో యః సదా “ముక్త” ఏవ సః
నియమించబడిన ఇంద్రియ మనోబుద్ధులు గల ముని మోక్షమునందు పరాయణుడు, తొలగించబడిన ఇచ్చా భయ క్రోధములు గలవాడు ఎల్లప్పుడూ “ముక్తుడే” వాడు.
భోక్తారం యజ్ఞతపసాం సర్వలోకమహేశ్వరమ్
సుహృదం సర్వభూతానాం, జ్ఞాత్వా, మాం శాంతిమ్ ఋచ్ఛతి
యజ్ఞతపస్సులను అనుభవించువాడు, సర్వలోకమహేశ్వరుడు, సర్వభూతములకు మిత్రుడు అయిన నన్ను తెలుసుకొని శాంతిని పొందును!