ఇంద్రియస్యేంద్రియస్యార్థే రాగద్వేషౌ వ్యవస్థితౌ
తయోర్న వశమాగచ్చేత్తౌ హ్యస్య పరిపన్థినౌ
అర్థాలు
సంస్కృత పదం | తెలుగు అర్ధం |
---|---|
ఇంద్రియస్య | ప్రతి ఇంద్రియానికి |
ఇంద్రియస్య అర్థే | ఆ ఇంద్రియానికి సంబంధించిన విషయాల పట్ల |
రాగ ద్వేషౌ | ఆకర్షణ (రాగం) మరియు ద్వేషం |
వ్యవస్థితౌ | స్థిరంగా ఉండే |
తయోః | వాటి (రాగము, ద్వేషము) యొక్క |
న వశం ఆగచ్ఛేత్ | ఆధీనమవకూడదు / వశానికి లోనవకూడదు |
తౌ | ఆ రెండూ |
హి | నిశ్చయంగా |
అస్య | ఇతనికి (జ్ఞాని లేదా సాధకుడికి) |
పరిపన్థినౌ | శత్రువులు / అడ్డంకులు |
తాత్పర్యము
రాగము, ద్వేషము అనేవి ప్రతి ఇంద్రియాలకి సంబంధించిన విషయాలలో సహజంగా ఉంటాయి. కానీ మనిషి వాటికి లోనుకాకూడదు, ఎందుకంటే అవే అతని ఆధ్యాత్మిక సాధనకు అడ్డుగా మారుతాయి. భగవద్గీత శ్లోకాల విభాగాన్ని
మనకు స్ఫూర్తినిచ్చే సందేశం
ఈ శ్లోకం మన జీవితానికి చాలా ముఖ్యమైన సందేశాన్ని అందిస్తుంది. ప్రస్తుత కాలంలో, మన చుట్టూ ఉన్న ప్రలోభాల ప్రపంచంలో మనుషులు ఇంద్రియ సుఖాలకు ఎంతగా లోనవుతున్నారో స్పష్టంగా కనిపిస్తుంది.
1. మనసుపై నియంత్రణ లేకపోతే జీవితం అస్తవ్యస్తం
రాగం అంటే ఏదైనా నచ్చినప్పుడు దాన్ని పొందాలనే కోరిక. ద్వేషం అంటే ఏదైనా నచ్చనప్పుడు దాన్ని దూరం చేయాలనే భావం. ఈ రెండూ మన మనసును నిరంతరం ప్రభావితం చేస్తాయి. ఈ భావాలకు లొంగితే, మనిషి నిరాశ, ఆత్మనింద, అసంతృప్తి వంటి వాటికి లోనవుతాడు.
2. రాగద్వేషాలు మన పురోగతికి శత్రువులు
ఈ శ్లోకంలో “పరిపన్థినౌ” అనే పదం చాలా శక్తివంతమైనది. ఇది రాగద్వేషాలు సాధారణ అడ్డంకులు కాదని, అవి మనకు శత్రువుల వలె హాని చేస్తాయని సూచిస్తుంది. ఇవి మన జీవిత లక్ష్యాలకు, ఆధ్యాత్మిక ఉన్నతికి ఆటంకం కలిగిస్తాయి. కాబట్టి, వాటిని గుర్తించి జాగ్రత్తగా ఉండటం చాలా అవసరం.
3. సాధనలో విజయానికి అవగాహన ముఖ్యం
ఒక ధ్యానయోగి లేదా సాధకుడు, తన ఇంద్రియాలను నియంత్రించుకున్నవాడు మాత్రమే నిజమైన ప్రశాంతతను పొందగలడు. మనసుపై నియంత్రణ సాధించాలంటే, ముందుగా మనం రాగద్వేషాల స్వభావాన్ని అర్థం చేసుకోవాలి.
ఈ సందేశాన్ని ఎలా పాటించాలి?
దైనందిన జీవితం | ఆచరణలో పెట్టాల్సిన మార్గం |
---|---|
మంచి తినుబండారాలపై అతిగా కోరిక | ఆరోగ్యకరమైన ఆహారంపై శ్రద్ధ వహించడం |
ఇతరుల విజయంపై ఈర్ష్య | వారిని ప్రేరణగా మార్చుకోవడం |
వినోదంలో మునిగిపోవడం | పరిమిత వినోదంతో జీవన నైపుణ్యాలను అభివృద్ధి చేసుకోవడం |
ఆగ్రహానికి లోనవడం | శాంతంగా స్పందించేలా సాధన చేయడం |
- భగవద్గీత పదచ్ఛేదాలు – గీతా సారం
- Geeta Press గోరఖ్పూర్ సంపూర్ణ గీతా పాఠాలు
- Iskcon Bhagavad Gita Audio & Explanation
ముగింపు ప్రేరణ
👉 మన బాహ్య ప్రపంచం ఎంత మారినా, మన అంతరంగం నిలకడగా ఉంటేనే నిజమైన శాంతిని పొందగలము.
👉 రాగ ద్వేషాల వలయం నుంచి బయటపడితేనే, మనిషి జీవిత గమ్యాన్ని చేరుకోగలడు.
👉 భగవద్గీత మనకిచ్చే ఈ బోధ, మనిషిని మానవునిగా తీర్చిదిద్దే మార్గదర్శి.
ఈరోజే నిర్ణయం తీసుకోండి – మీ ఇంద్రియాలపై మీరు అధికారం సాధించండి. విజయానికి అడ్డుగా నిలిచే రాగ ద్వేషాలను జయించండి!
👉 Watch on YouTube: https://youtu.be/abc123XYZ
👉 Subscribe for more: https://youtube.com/@bhaktivahini