ధూమేనావ్రియతే వహ్నిర్యథాదర్శో మలేన చ
యథోల్బేనావృతో గర్భస్తథా తేనేదమావృతమ్
అర్థాలు
ధూమేన ఆవ్రియతే వహ్నిః
ధూమేన – పొగతో
ఆవ్రియతే – కప్పబడుతుంది / ఆవరించబడుతుంది
వహ్నిః – అగ్ని
యథా ఆదర్శః మలేన చ
యథా – ఎలా అయితే
ఆదర్శః – అద్దం
మలేన – మలినంతో / ధూళితో
చ – మరియు
యథా ఉల్బేన ఆవృతః గర్భః
యథా – ఎలా అయితే
ఉల్బేన – గర్భకవచంతో (తల్లిపేగుతో)
ఆవృతః – కప్పబడిన
గర్భః – భ్రూణం / గర్భంలోని శిశువు
తథా తేన ఇదం ఆవృతం
తథా – అలాగే
తేన – ఆ (అజ్ఞాన) చేత
ఇదం – ఇది (జ్ఞానం / ఆత్మ)
ఆవృతం – కప్పబడి ఉంది / ఆవరించబడి ఉంది
తాత్పర్యము
పొగతో అగ్ని ఎలా కప్పబడుతుందో,
దుమ్ముతో అద్దం ఎలా మలినం అవుతుందో,
గర్భంలోని శిశువు మావి (తల్లిపేగు)తో ఎలా కప్పబడి ఉంటుందో,
అలాగే ఈ ఆత్మ జ్ఞానం కూడా అజ్ఞానంతో కప్పబడి ఉంది.
👉 భగవద్గీత తెలుగు వ్యాసాలు – భక్తివాహిని
భగవద్గీత: జ్ఞానజ్యోతిని వెలిగించే మార్గప్రదీపం
భగవద్గీత కేవలం ఒక ధార్మిక గ్రంథం కాదు, అది మనిషి జీవితాన్ని ఉన్నతంగా తీర్చిదిద్దే గొప్ప మార్గదర్శిని. పైన పేర్కొన్న శ్లోకంలో శ్రీకృష్ణుడు ఒక మహత్తరమైన సత్యాన్ని బోధిస్తున్నాడు: మనందరిలోనూ శాశ్వతమైన ఆత్మజ్యోతి నిగూఢమై ఉన్నప్పటికీ, ఆ వెలుగు ప్రకాశించకపోవడానికి ప్రధాన కారణం అజ్ఞానం. ఈ అజ్ఞానాన్ని తొలగించుకోవడం ద్వారానే మనం ఆ అంతర్గత జ్ఞానాన్ని అర్థం చేసుకోగలం, అదే మనకు సరైన మార్గాన్ని చూపే మార్గప్రదీపం.
మూడు ఉపమానాల్లో గొప్ప బోధ
శ్రీకృష్ణుడు ఆత్మజ్ఞానం అజ్ఞానంతో ఎలా కప్పబడి ఉంటుందో ఈ శ్లోకంలో మూడు అద్భుతమైన ఉపమానాలతో వివరించారు:
ఉపమానం | వివరణ | ఆత్మజ్ఞానానికి సంబంధం |
---|---|---|
పొగతో అగ్ని | పొగ అగ్నిని కప్పివేసి, స్పష్టంగా కనిపించకుండా చేస్తుంది. | మనలో జ్ఞానం ఉన్నప్పటికీ, అజ్ఞానం దాని స్పష్టతను దెబ్బతీస్తుంది. |
దుమ్ముతో అద్దం | అద్దం మలినమైతే, ప్రతిబింబం స్పష్టంగా కనిపించదు. | మన మనస్సు అజ్ఞానంతో కలుషితమైతే, ఆత్మతత్వాన్ని గ్రహించలేం. |
తల్లిపేగుతో గర్భం | శిశువు పూర్తిగా మావి (ప్లాసెంటా) తో కప్పబడి ఉంటాడు. | మన అంతరంగ ఆత్మ అజ్ఞానపు కవచంతో కప్పబడి ఉంటుంది. |
ఈ శ్లోకం మనకు చెప్పే జీవనపాఠం
మన జీవితంలోని సమస్యలకు మూలకారణం అజ్ఞానం. జ్ఞానం లేనప్పుడు:
- మనం ఎవరో మర్చిపోతాం.
- జీవిత లక్ష్యం ఏమిటో తెలియదు.
- మనశ్శాంతి దూరం అవుతుంది.
- భయాలు, సందేహాలు, అసంతృప్తి మనల్ని పాలిస్తాయి.
ఈ అజ్ఞానాన్ని తొలగించాలంటే ఏం చేయాలి? భగవద్గీత చక్కగా చెబుతుంది:
- ధ్యానం (meditation)
- స్వాధ్యాయం (self-study of scriptures)
- సత్సంగతి (good company)
- ఆచరణ (practice)
👉 వేదాంత గీతా కోర్సులు – Chinmaya Mission
ప్రేరణాత్మక సందేశం
మీ ఆత్మ ఒక అద్భుతమైన జ్యోతి. అయితే, అది ప్రకాశించాలంటే అజ్ఞానం అనే పొరను తొలగించాలి.
ప్రతిరోజూ కాసేపు ధ్యానం చేయండి, భగవద్గీత పఠించండి, మంచి మాటలు వినండి – ఇవే అజ్ఞానాన్ని దూరం చేసే మార్గాలు.
ఈ రోజు నుంచే ప్రారంభించండి:
“జ్ఞానమే ముక్తికి మార్గం – అజ్ఞానం నాశనానికి హేతువు.”