bakthivahini
ఇంద్రియాణి మనో బుద్ధిర్ అస్యాధిష్ఠానం ఉచ్యతే
ఏతైర్ విమోహయత్యేష జ్ఞానం ఆవృత్య దేహినామ్
అర్థాలు
| సంస్కృత పదం | తెలుగు అర్ధం |
|---|---|
| ఇంద్రియాణి | ఇంద్రియాలు (గుప్తేంద్రియాలు, బాహ్యేంద్రియాలు) |
| మనః (మనః) | మనస్సు |
| బుద్ధిః | బుద్ధి |
| అస్య | దీనికి (అది – కామానికి) |
| ఆధిష్ఠానం | నివాసస్థానం, స్థిరమైన చోటు |
| ఉచ్యతే | అంటారు, చెప్పబడుతుంది |
| ఏతైః | ఇవి ద్వారా |
| విమోహయతి | మోహింపజేస్తుంది, మాయ చేయడం |
| ఏషః | ఈ (కామము – ఇది ముందు శ్లోకంలో పేర్కొన్నది) |
| జ్ఞానం | జ్ఞానం |
| ఆవృత్య | కప్పివేసి |
| దేహినామ్ | శరీరాన్ని కలిగి ఉన్నవారిని (జీవులను) |
తాత్పర్యము
మనస్సు, బుద్ధి అనే ఇంద్రియాలు కామానికి నివాస స్థానాలని చెప్పబడ్డాయి. కామం ఇంద్రియాల ద్వారా జ్ఞానాన్ని కప్పివేసి, దేహధారి అయిన జీవిని మోహింపజేస్తుంది. అంటే, మన ఇంద్రియాలు అయిన మనస్సు, బుద్ధి కామానికి సాధనాలుగా మారి జ్ఞానాన్ని కప్పివేస్తాయి. దీనివల్ల జీవుడు మాయలో పడిపోతాడు.
జీవిత సందేశం: మనస్సు, బుద్ధి – దేవాలయాలుగా మారాలి
భగవద్గీత బోధించినట్లుగా, ఇంద్రియాలపై నియంత్రణ లేనప్పుడు మనస్సు కామానికి లోనవుతుంది. తత్ఫలితంగా, బుద్ధి కూడా తప్పుదోవ పట్టి, జ్ఞాన వెలుగును కోల్పోయి మాయా ప్రపంచంలో చిక్కుకుంటాము.
నేటి ప్రపంచంలో సోషల్ మీడియా, డిజిటల్ వ్యసనాలు, ఆకర్షణీయమైన ప్రకటనలు వంటి బాహ్య ఆకర్షణలు మన ఇంద్రియాల ద్వారా లోపలికి ప్రవేశించి, ఆత్మజ్ఞానాన్ని మరుగుపరిచి, జీవిత లక్ష్యాన్ని మరచిపోయేలా చేస్తున్నాయి. మనస్సు, బుద్ధి ద్వారాలుగా కాకుండా, మన అంతరంగ దేవాలయాలుగా మారినప్పుడే నిజమైన జ్ఞానాన్ని పొందగలం.
ఇంద్రియాలపై విజయం సాధించినవాడే నిజమైన యోధుడు
అర్జునుడు గొప్ప యోధుడే అయినా, శ్రీకృష్ణుడు అతనికి బోధించిన ఈ ఉపదేశం మన అంతర్గత పోరాటాన్ని వివరిస్తుంది. మన నిజమైన శత్రువు బయట ఉండడు – అది మనలోని కోరికలు, భౌతిక ప్రపంచం పట్ల ఆకర్షణ, మరియు ఇంద్రియాలపై నియంత్రణ లేకపోవడం.
ప్రతి మనిషి జీవితంలోనూ ఒక అంతర్గత మహాభారత యుద్ధం నిరంతరం జరుగుతుంది – ఒకవైపు కోరికలు, మరోవైపు ఆత్మజ్ఞానం. ఈ పోరాటంలో గెలవాలంటే, మనం మన మనస్సును అదుపులో ఉంచుకోవాలి, బుద్ధిని వివేకంతో నింపుకోవాలి, మరియు ఇంద్రియాలను సక్రమ మార్గంలో ఉపయోగించాలి.
సాధన మార్గాలు
| సాధన | ప్రయోజనం |
|---|---|
| ధ్యానం | మనస్సును స్థిరపరచడం |
| జపం & పారాయణం | మనశ్శక్తిని దివ్యత్వం వైపు దారితీస్తుంది |
| శాస్త్ర అధ్యయనం | బుద్ధిని వివేకవంతం చేస్తుంది |
| సత్సంగం | మోహాన్ని తొలగించేందుకు సహాయపడుతుంది |
| నిరాడంబర జీవనం | కోరికలను తగ్గించగలదు |
👉 భగవద్గీత కేటగిరీ – బక్తి వాహిని
- ▶️ What is Kama? – Gita Explained
- ▶️ Controlling the Mind – Swami Sarvapriyananda
- ▶️ How to Overcome Desires – Gita Wisdom
ముగింపు
మన జ్ఞానాన్ని కప్పివేసే ఇంద్రియ మోహాలను జయించినవాడే నిజమైన విజేత. భగవద్గీత మనలో ప్రతిరోజూ ధైర్యాన్ని, స్పష్టతను, మరియు ఆత్మసాధన పట్ల ఆసక్తిని పెంచుతుంది. ఈ శ్లోకాన్ని మన జీవితంలో నిత్యం జపిస్తూ, ఆత్మసాధన వైపు అడుగులు వేద్దాం.
