Chaitra Navratri
చైత్ర నవరాత్రి హిందూ సంప్రదాయంలో అత్యంత పవిత్రమైన పర్వదినాల్లో ఒకటి. ఇది వసంత ఋతువు ప్రారంభంలో జరుపుకునే తొమ్మిది రోజుల ఉత్సవం, అందుకే వీటిని వసంత నవరాత్రులుగా కూడా పిలుస్తారు. ప్రధానంగా ఉత్తర భారతదేశంలో ఈ పండుగను విస్తృతంగా జరుపుకుంటారు. దక్షిణ భారతదేశంలో ఆశ్వయుజ మాసంలో వచ్చే శరన్నవరాత్రులకు ఎక్కువ ప్రాముఖ్యతనిస్తారు, అయితే చైత్ర నవరాత్రులకు కూడా విశేష ప్రాధాన్యత ఉంది.
చైత్ర నవరాత్రి అనేది శక్తిని ఆరాధించే పండుగ. ఈ తొమ్మిది రోజులు దుర్గాదేవి తొమ్మిది రూపాలను పూజిస్తారు. ఈ సమయంలో అమ్మవారిని భక్తి శ్రద్ధలతో కొలవడం ద్వారా భక్తులకు శక్తి, ధైర్యం, విజయం లభిస్తాయని ప్రగాఢంగా నమ్ముతారు. ఇది చెడుపై మంచి సాధించిన విజయానికి ప్రతీక.
చైత్ర నవరాత్రులు మరియు ఆశ్వయుజ (శరద్) నవరాత్రుల మధ్య ఉన్న ప్రధాన వ్యత్యాసాలు:
| అంశం | ఆశ్వయుజ నవరాత్రులు (శరన్నవరాత్రులు) | చైత్ర నవరాత్రులు (వసంత నవరాత్రులు) |
|---|---|---|
| కాలం | శరదృతువు (సెప్టెంబర్/అక్టోబర్ – వర్షకాలం ముగింపు) | వసంత ఋతువు (మార్చి/ఏప్రిల్ – వేసవి ప్రారంభం) |
| ఇతర పేరు | శరన్నవరాత్రులు, మహా నవరాత్రులు | వసంత నవరాత్రులు, రామ నవరాత్రులు |
| ప్రాముఖ్యత | రావణుడిపై శ్రీరాముని విజయం (దసరా), మహిషాసురమర్దనిగా దుర్గ. | దుర్గాదేవి మహిమ, సృష్టి, జీవశక్తికి ప్రతీక. |
| వాతావరణం | ఆహ్లాదకరమైన వాతావరణం, పంట కోత కాలం. | వేసవి ప్రారంభం, కొత్త పంటలు విత్తే కాలం. |
| పండుగ ముగింపు | విజయదశమి (దసరా) | శ్రీరామనవమి (9వ రోజు), ఉగాది (1వ రోజుకు ముందు). |
| పూజించే దేవత | దుర్గాదేవి (మహిషాసురమర్ధిని రూపంలో) | దుర్గాదేవి (తొమ్మిది రూపాలలో – నవదుర్గలు). |
| ప్రాంతీయ ప్రాముఖ్యత | పశ్చిమ బెంగాల్, దక్షిణ భారతదేశంలో ఎక్కువ ప్రాచుర్యం. | ఉత్తర భారతదేశంలో ఎక్కువ ప్రాచుర్యం, రామలీల ప్రదర్శనలు. |
| ఉపవాస విధానం | కొన్ని ప్రాంతాలలో కఠినమైన ఉపవాసాలు. | సాధారణంగా సాత్విక ఆహారం, జలం. |
| సాంస్కృతిక కార్యక్రమాలు | దుర్గా పూజ పండల్స్, గర్బా, దాండియా. | కన్యా పూజ, హోమం, రామలీల. |
| వ్యవసాయ ప్రాముఖ్యత | పంట కోత కాలం, సంపదకు సూచిక. | కొత్త పంటలు విత్తే కాలం, నూతనారంభాలకు ప్రతీక. |
చైత్ర నవరాత్రి 2025 మార్చి 30వ తేదీ ఆదివారం నుండి ఏప్రిల్ 7వ తేదీ సోమవారం వరకు జరుగుతుంది. ప్రతి రోజు పూజకు సంబంధించిన వివరాలు ఇక్కడ ఉన్నాయి:
| తేదీ | పూజా కార్యక్రమం |
|---|---|
| మార్చి 30, 2025 | ఘటస్థాపన, శైలపుత్రి దేవి పూజ. |
| మార్చి 31, 2025 | బ్రహ్మచారిణి దేవి పూజ. |
| ఏప్రిల్ 1, 2025 | చంద్రఘంటా దేవి పూజ. |
| ఏప్రిల్ 2, 2025 | కూష్మాండా దేవి పూజ. |
| ఏప్రిల్ 3, 2025 | స్కందమాత దేవి పూజ. |
| ఏప్రిల్ 4, 2025 | కాత్యాయని దేవి పూజ. |
| ఏప్రిల్ 5, 2025 | కాళరాత్రి దేవి పూజ. |
| ఏప్రిల్ 6, 2025 | మహా గౌరీ దేవి పూజ. |
| ఏప్రిల్ 7, 2025 | సిద్ధిధాత్రి దేవి పూజ, కన్యా పూజ, హోమం, నవరాత్రి సమాప్తి. |
| రోజు | దేవత | ప్రాముఖ్యత | పూజా విధానం & నైవేద్యం | మంత్రం |
|---|---|---|---|---|
| 1 | శైలపుత్రి | హిమాలయ కుమార్తె, మొదటి రూపం | ఘటస్థాపన, ఆవు నెయ్యి | ఓం దేవి శైలపుత్రయే నమః |
| 2 | బ్రహ్మచారిణి | తపస్సు, జ్ఞానం, వైరాగ్యం | పంచదార, పండ్లు | ఓం దేవి బ్రహ్మచారిణ్యై నమః |
| 3 | చంద్రఘంటా | ధైర్యం, శాంతి, సౌభాగ్యం | పాలు, పాయసం, స్వీట్లు | ఓం దేవి చంద్రఘంటాయై నమః |
| 4 | కూష్మాండా | సృష్టి శక్తి, అష్టసిద్ధి ప్రదాత | మాలపురాలు, బెల్లం, పండ్లు | ఓం దేవి కూష్మాండాయై నమః |
| 5 | స్కందమాత | కార్తికేయుని తల్లి, ప్రేమ, ఆప్యాయత | అరటిపండ్లు | ఓం దేవి స్కందమాతాయై నమః |
| 6 | కాత్యాయనీ | మహిషాసురమర్ధిని, దుష్టశక్తి నాశనం | తేనె | ఓం దేవి కాత్యాయన్యై నమః |
| 7 | కాళరాత్రి | చెడును నాశనం చేసే భయంకర రూపం | బెల్లం, నువ్వుల లడ్డూలు | ఓం దేవి కాళరాత్ర్యై నమః |
| 8 | మహాగౌరీ | పవిత్రత, శుభత, అందం | కొబ్బరి, పూరీ, హల్వా | ఓం దేవి మహాగౌర్యై నమః |
| 9 | సిద్ధిధాత్రి | అష్టసిద్ధుల ప్రసాదకరిగా జ్ఞాన ప్రదాత | నువ్వులు, పూర్ణాలు | ఓం దేవి సిద్ధిధాత్ర్యై నమః |
నవరాత్రి సమయంలో భక్తులు తమ భక్తిని బట్టి వివిధ రకాల ఉపవాసాలను ఆచరిస్తారు:
నవరాత్రులలో ఈ ముఖ్యమైన ఆచారాలు భక్తికి, శుద్ధికి ప్రతీకలు:
నవరాత్రి రోజులలో దుర్గాదేవి మంత్రాలను జపించడం, భజనలు చేయడం వల్ల మానసిక ప్రశాంతత లభిస్తుంది:
చైత్ర నవరాత్రిని నియమనిష్టలతో ఆచరించడం వల్ల భక్తులకు అనేక శుభాలు కలుగుతాయి:
📖 భక్తివాహిని – నవరాత్రి విశేషాలు
చైత్ర నవరాత్రి, కేవలం ఒక పండుగ మాత్రమే కాదు, ఇది ఆధ్యాత్మిక చింతన, ఆరోగ్యం, మరియు సంస్కృతిని సమ్మేళనం చేసే ఒక పవిత్ర వ్రతం. విష్ణుమూర్తి ప్రీతిపాత్రమైన ఉసిరి చెట్టును పూజించడం ద్వారా పాప ప్రక్షాళన జరిగి, మోక్ష మార్గం సుగమం అవుతుందని నమ్ముతారు. 2025లో ఈ పవిత్ర దినాన్ని నియమనిష్టలతో ఆచరించి, శ్రీమన్నారాయణుడి అనుగ్రహాన్ని పొంది, సుఖసంతోషాలతో జీవించాలని ఆశిస్తున్నాము.
Bhagavad Gita 700 Slokas in Telugu మనిషి జీవితం ఒక ప్రయాణం. ఈ ప్రయాణంలో మనం తీసుకునే ప్రతి…
Karthika Puranam Telugu జలంధరుని యుద్ధ సన్నాహాలు ఓ పృథురాజా! రాహువు చెప్పిన విషయాలన్నీ వినగానే, క్రోధోద్రిక్తుడైన జలంధరుడు శివుని…
Karthika Puranam Telugu మారుమూలల్లో తలలు దాచుకున్నా కూడా వదలకుండా ముట్టడింప వస్తూన్న జలంధరునికి భయపడినవారై దేవతలంతా విష్ణు స్తోత్రం…
Karthika Puranam Telugu తులసి మహాత్మ్యంపై పృధు చక్రవర్తి ప్రశ్న పృధు చక్రవర్తి నారదుడిని అడుగుతున్నాడు: 'దేవర్షీ! తులసిని స్థాపించి,…
Karthika Puranam Telugu నారదుడు చెబుతున్నాడు: ఓ పృథు భూపాలా! కార్తీక వ్రతం పాటించే పురుషుడు తప్పకుండా ఆచరించవలసిన నియమాలను…
Karthika Puranam Telugu నారదుడు చెప్పినదంతా విన్న పృథువు 'ఓ దేవర్షీ! కార్తీక మాసపు గొప్పదనమును వివరించి, నన్ను ధన్యుని…