Gajendra Moksham Telugu
తొండంబుల మదజలవృత
గండంబుల గుంభములను – ఘట్టన సేయుం
గొందలు దలక్రిందై పడు
బెండుపపడువ దిశలు సూచి బెగడున్ జగముల్
ఈ పద్యం గజేంద్ర మోక్షం కథ నుండి తీసుకోబడింది, ఇది భాగవత పురాణంలోని ఒక ముఖ్యమైన భాగం. ఈ పద్యంలో గజేంద్రుడు (ఏనుగు రాజు) మోక్షాన్ని పొందే సందర్భాన్ని ప్రతిబింబించే విధంగా, ప్రకృతిలోని భీకర రూపాన్ని కవి వివరిస్తారు. ఇది వేదాంత సిద్ధాంతాలను, భక్తిని, మరియు దేవుని కృపను సూచించే గొప్ప ఉదాహరణగా నిలుస్తుంది. సామాజికంగా మరియు సాంస్కృతికంగా, ఇది భక్తి ఉద్యమం మరియు విష్ణు భక్తి మార్గాన్ని స్పష్టంగా చూపిస్తుంది.
| పదం | అర్థం |
|---|---|
| తొండంబుల | ఏనుగుల తొండాలతో |
| మదజలవృత | మదధారలతో నిండిన |
| గండంబుల | చెక్కిళ్ళు (కుంభస్థలాలు) |
| గుంభములను | కొండచరియలను |
| ఘట్టన సేయుం | ఢీకొట్టినట్లుగా |
| గొందలు | కొండచరియలు |
| దలక్రిందై | తలకిందులై |
| పడు | పడిపోవడం |
| బెండుపపడువ | బెంబేలెత్తే |
| దిశలు | దిక్కులు |
| సూచి | సూచిస్తూ |
| బెగడున్ | భయంతో |
| జగముల్ | లోకాలన్నీ |
ఈ పద్యంలో కవి ఏనుగుల మహత్తును, వాటి శక్తిని ప్రకాశవంతంగా చిత్రించారు. గజేంద్రుడు, పరమ భక్తుడిగా, భయంకరమైన పరిస్థితుల్లోనూ భగవంతుని ఆశ్రయించి మోక్షాన్ని పొందాడు. ఏనుగులు తమ తొండాలతో మరియు మదధారలతో కొండచరియలను రాయడం, వాటిని తలకిందులు చేయడం గొప్ప ఉద్ధండతను సూచిస్తుంది. ఆ సంఘటన చూసి దిక్కులే భయపడటం, ప్రకృతి ఎంతటి మార్గంలో స్పందిస్తుందో తెలియజేస్తుంది.
ఈ పద్యం మన జీవితానికి కూడా అన్వయించుకోవచ్చు. మన జీవితంలో ఎదురయ్యే విపత్తులను అధిగమించడానికి భక్తి, నమ్మకం, మరియు స్థిర చిత్తం అవసరం. అలాగే, కష్టం వచ్చినప్పుడు భగవంతుని ఆశ్రయించాల్సిన అవసరాన్ని ఈ పద్యం హృదయానికి హత్తుకునేలా సూచిస్తుంది.
ఈ పద్యంలో తుమ్మెదలు మరియు ఏనుగుల రూపకాల ద్వారా ప్రకృతిలో ఉన్న సహజ గుణాలను కవి ప్రతిబింబించారు. ఏనుగుల శక్తిని, వాటి భీకరత్వాన్ని, ప్రకృతిని కదిలించే సత్తాను ఈ పద్యంలో మనం గమనించవచ్చు. గజేంద్రుడు తాను చిక్కుకున్న క్లిష్ట పరిస్థితుల నుండి బయటపడేందుకు చేసిన పోరాటం, ప్రకృతిలో జరిగే సహజ పోరాటానికి తార్సపడే ఉదాహరణగా నిలుస్తుంది.
ఈ పద్యంలో లౌకికమైన అంశాలు ప్రకృతితో ముడిపడి ఉంటాయి. ఏనుగుల చర్యలు, ప్రకృతి మార్పులను కలిగించే శక్తిని సూచిస్తాయి. అదే సమయంలో, ఇది ఆధ్యాత్మికంగా కూడా భావించవచ్చు. గజేంద్రుడి మోక్షం కథ, భగవంతుని కృప, మరియు భక్తి మార్గాన్ని వివరించే అద్భుతమైన ఉదాహరణ. దీనిని భక్తి రసం, విశ్వాసం, మరియు ఆత్మీయ అనుభవం పరంగా చూడవచ్చు.
ఈ పద్యం ప్రాచీన తెలుగు కవిత్వంలోని శక్తివంతమైన ప్రకృతి వర్ణనలో ఒక అద్భుతమైన ఉదాహరణ. భక్తి పరంగా కూడా ఈ పద్యం గొప్ప ప్రాముఖ్యతను కలిగి ఉంది. గజేంద్ర మోక్షం అనే కథలో ఇది కేవలం ఒక చిన్న భాగమే అయినా, భక్తి మార్గంలో దీనికి గొప్ప స్థానం ఉంది.
ఈ పద్యం కేవలం ఏనుగుల శక్తిని మాత్రమే కాక, ప్రకృతిలోని విన్యాసాలను, జీవన గమనాన్ని, భక్తిని, మరియు భగవంతుని అనుగ్రహాన్ని అందంగా ప్రతిబింబిస్తుంది. నేటి సమాజంలో కూడా ఈ పద్యంలోని భావాలను మనం మన జీవితానికి అన్వయించుకోవచ్చు. గజేంద్ర మోక్షం కథ ద్వారా భక్తి యొక్క మహత్యాన్ని మనం స్పష్టంగా అర్థం చేసుకోవచ్చు.
Bhagavad Gita 700 Slokas in Telugu మన జీవితంలో ఎదురయ్యే సవాళ్లు, సందేహాలు, భయాలు సహజమే. "ఎందుకు నా…
Bhagavad Gita 700 Slokas in Telugu మనిషి జీవితం ఒక ప్రయాణం. ఈ ప్రయాణంలో మనం తీసుకునే ప్రతి…
Karthika Puranam Telugu జలంధరుని యుద్ధ సన్నాహాలు ఓ పృథురాజా! రాహువు చెప్పిన విషయాలన్నీ వినగానే, క్రోధోద్రిక్తుడైన జలంధరుడు శివుని…
Karthika Puranam Telugu మారుమూలల్లో తలలు దాచుకున్నా కూడా వదలకుండా ముట్టడింప వస్తూన్న జలంధరునికి భయపడినవారై దేవతలంతా విష్ణు స్తోత్రం…
Karthika Puranam Telugu తులసి మహాత్మ్యంపై పృధు చక్రవర్తి ప్రశ్న పృధు చక్రవర్తి నారదుడిని అడుగుతున్నాడు: 'దేవర్షీ! తులసిని స్థాపించి,…
Karthika Puranam Telugu నారదుడు చెబుతున్నాడు: ఓ పృథు భూపాలా! కార్తీక వ్రతం పాటించే పురుషుడు తప్పకుండా ఆచరించవలసిన నియమాలను…