Gajendra Moksham Telugu
తేటి యొకటి యొరుప్రియకును
మాటికి మాటికిని నాగ – మదజలగంధం
భేటి కని తన్ను బొందెడి
బోటికి నందిచ్చు నిండు – బోటుదనమునన్
అర్థాలు
తేటి → తుమ్మెద
యొకటి → ఒకటి
యొరుప్రియకును → పరాప్రియకాంతకు (ఇక్కడ పరాయి ప్రియురాలికి అనే అర్థంలో)
మాటికి మాటికిని → మాటిమాటికి (తరచుగా)
నాగ – మదజలగంధం → నాగ (ఏనుగు) మదజల గంధం (ఏనుగుల నుండి వెలువడే మద పరిమళం)
భేటి కని → కలుసుకొని
తన్ను బొందెడి → తన్ను తట్టుకోలేకపోయింది
బోటికి నందిచ్చు → బోటి (తక్కువ గుణం కలిగినది) కి నందిచ్చు (అర్పించు)
నిండు – బోటుదనమునన్ → పూర్తిగా బోటి (అసమర్థత) ను తెలియజేస్తూ
తాత్పర్యం
తుమ్మెదలు ఆ ఏనుగుల మదజలాన్ని తాగి ఆనందంగా గడుపుతున్నాయి. ఈ సందర్భంలో, ఒక ఆడ తుమ్మెద మదజలపు పరిమళాన్ని ఆస్వాదిస్తూ ఉంది. అయితే, ఒక మగ తుమ్మెద ఆ విషయం చూసి అసూయ చెందింది. అది తన ప్రియమైన ఆడ తుమ్మెదకు మదజల పరిమళాన్ని తరచుగా తీసుకువచ్చి అందిస్తూ, తన మగతనాన్ని ప్రదర్శిస్తూ ఉంది.
ముగింపు
ఈ శ్లోకం ప్రేమ, త్యాగం, సహజ సౌందర్యం మరియు జీవితపు విలువల గురించి గొప్ప సందేశాన్ని అందిస్తుంది. ఇది కేవలం ఒక చిన్న శ్లోకం మాత్రమే కాదు, ఇది మన అనుభవాలకు సజీవంగా నిలిచే కవిత్వం. తెలుగు సాహిత్యంలో ఇలాంటి అద్భుతమైన కవిత్వాన్ని అధ్యయనం చేయడం ద్వారా మనం మన సంస్కృతిని మరింత సమర్థంగా అర్థం చేసుకోవచ్చు.