Gajendra Moksham Telugu
కలభంబుల్ నెరలాడు బల్వలము లాఘ్రాణించి మాట్టాడుచున్
ఫలభుజంబుల రాయుచుం జివురు జొంపంబుల్ వడిన మేయుచుం
బులులం గాఱెనుపొతులవ మృగములం భోనీక శిక్షించుచుం
గొలకుల్ సొచ్చి కలంచుచున్ గిరులపై గొబ్బిళ్ళు గోరాడుచున్
పదాల అర్థం
ప్రకృతి దృశ్యం | వివరణ |
---|---|
కలభంబుల్ నెరలాడు | గున్న ఏనుగులు తన మలభూమిని అటు ఇటుగా ఊపడం. |
బల్వలము లాఘ్రాణించి మాట్టాడుచున్ | తుమ్మెదలు పుష్పాల సుగంధాన్ని ఆస్వాదిస్తూ గణగణమని గింగిరాలు తిరుగుతూ మురిసిపోవడం. |
ఫలభుజంబుల రాయుచుం | ఏనుగులు చెట్లక్రింద నడుచుకుంటూ, తమ శరీరాన్ని చెట్లకు రాయడం. |
జివురు జొంపంబుల్ వడిన మేయుచుం | లేలేత ఆకులను నములుతూ ఆనందించడం. |
బులులం గాఱెనుపొతులవ మృగములం భోనీక శిక్షించుచుం | పోతులను గమనిస్తూ వాటిని తమ దారిలో నెట్టివేయడం. |
గొలకుల్ సొచ్చి కలంచుచున్ | మడుగులోకి దిగుతూ, అందులోని నీటిలో చలనం కలిగిస్తూ ఆనందంగా ఆడుకోవడం. |
గిరులపై గొబ్బిళ్ళు గోరాడుచున్ | కొండలపై ఉన్న చెట్లను గుర్తించి వాటిని ఆస్వాదించడం. |
తాత్పర్యం
దాహం తీర్చుకోడానికి బయటకి వచ్చిన గున్న ఏనుగులు పాచిక బైళ్లను వాసనా చూస్తూ, పండ్ల చెట్లకు వాటి శరీరానికి రాసుకుంటూ, లేలేత చిగుళ్ళను నములుతూ, దున్న పోతులను దాటుకుంటూ, దున్న పోతులకు వెళ్ళడానికి దారి ఇవ్వకుండా తప్పించుకుంటూ తిరుగుతూ, మడుగులోకి దిగి, అందులోని నీటిలో అలజడి సృష్టిస్తూ ఆనందముగా ఆడుకుంటున్నాయి.
ప్రకృతి మరియు జీవుల అనుబంధం
కవి తుమ్మెదలు మరియు ఏనుగుల మధ్య సంబంధాన్ని రూపకంగా ఉపయోగించారు. ఏనుగులు చెట్లను తాకడం, తుమ్మెదలు పుష్పాలను ఆస్వాదించడం మనిషి సహజ ప్రవర్తనతో పోల్చవచ్చు. ప్రకృతి జీవరాశుల స్వభావాన్ని ప్రతిబింబిస్తూ, అవి పరస్పర సహజీవనం కలిగి ఉన్నాయని కవి తెలిపారు.
లౌకిక మరియు ఆధ్యాత్మిక ప్రయోగం
అంశం | వివరణ |
---|---|
లౌకిక అంశం | ప్రకృతి అందాన్ని, జీవరాశుల ప్రవర్తనను వివరిస్తూ, దానిని మనం అనుభూతి చెందేలా కవి రచించారు. ఉదాహరణకు, ఏనుగులు తమ మలభూమిని ఊపడం, తుమ్మెదలు పుష్పాల సుగంధాన్ని ఆస్వాదించడం వంటి దృశ్యాలు. |
ఆధ్యాత్మికత | ప్రకృతిని చూస్తూ మానవుడు తన అంతర్ముఖ పయనాన్ని కూడా అనుభవించవచ్చు. ప్రకృతి పట్ల ప్రేమ, భక్తి భావన సమానం. ఇది మానవునిలో ఆత్మశాంతిని కలిగిస్తుంది. |
నేటి సమాజానికి అన్వయించుకోవడం
ఈ పద్యం ప్రకృతి పరిరక్షణ, సహజ జీవన విధానాలను మనకు గుర్తు చేస్తుంది. మనం ప్రకృతిని కాపాడుకోవాల్సిన అవసరాన్ని ఇది బలంగా ప్రతిపాదిస్తుంది. ప్రకృతితో మమేకమై, జీవరాశులను ప్రేమించే గుణాలను మనం అలవర్చుకోవాలి. ఇవి మన జీవితాన్ని సమతుల్యంగా మార్చే మార్గాలు.