భగీరథుని తపస్సు
Ramayanam Story in Telugu – భగీరథుడు తన పితృదేవతల విమోచన కోసం తీవ్ర తపస్సు చేయాలని నిర్ణయించుకున్నాడు. అతను కాలి బొటనవేలిపై నిలబడి, ఒక సంవత్సర కాలం తపస్సు చేశాడు. అతని భక్తికి మెచ్చిన శివుడు ప్రత్యక్షమయ్యి, “నీ కోరిక ప్రకారం నేను గంగని నా శిరస్సుపై తీసుకుంటాను” అని అన్నాడు. భగీరథుని పట్టుదల, ధర్మ నిష్ఠకు మెచ్చి, గంగను భూలోకానికి తెచ్చేందుకు శివుడు అంగీకరించాడు.
శంకరుని జటాజూటంలో గంగా
శంకరుడు హిమాలయాలపై నిలబడి, రెండు చేతులు నడుముపై ఉంచి, తన జటాజూటాన్ని విప్పి, గంగ కోసం ఆకాశం వైపు చూశాడు. గంగా తన ప్రవాహవేగంతో శివుడిని కూడా పాతాళంలోకి తీసుకుపోతానని భావించి, శంకరుని జటాజూటంలోకి జారింది. కానీ, శివుడు తన జటాలోనే గంగ ప్రవాహాన్ని అడ్డగించాడు. ఏక చుక్క నీరు కూడా నేలపై పడలేదు.
శివుని జటాజూటంలో గంగా అనేక సంవత్సరాల పాటు అడ్డుపడిపోయింది. భగీరథుడు మళ్లీ శివుని ప్రార్థించగా, ఆయన తన జటాజూటాన్ని కొంత విప్పి, గంగను నేలపైకి విడుదల చేశాడు. అలా గంగా భూలోకాన్ని చేరింది.
భగీరథుని ప్రార్థన & గంగా ప్రవాహం
భగీరథుడు శంకరుడిని ప్రార్థించగా, ఆయన గంగని బిందుసరోవరంలో వదిలాడు. అక్కడినుంచి గంగా హ్లాదినీ, పావనీ, నళిని అనే మూడు పాయలుగా తూర్పు దిశగా, సుచక్షువు, సీతా, సింధువు అనే మూడు పాయలుగా పడమరదిక్కుకి ప్రవహించింది. ఏడవ పాయ భగీరథుని వెనుకనూ వెళ్ళింది. భగీరథుడు తన రథంపై ముందుకి వెళ్లగా, గంగా వెనుక ప్రవహించింది. ఆమె ప్రవాహంతో మొసళ్ళు, తాబేళ్లు, చేపలు, వివిధ జలచరాలు కూడా ప్రవహించాయి.
గంగా ప్రవాహం & జహ్నుమహర్షి
భగీరథుని గంగ ప్రవాహాన్ని పాడిపోయిన యాగాన్ని కాపాడుకునేందుకు ప్రయత్నిస్తున్న జహ్నుమహర్షి ఆశ్రమాన్ని ముంచేసింది. మహర్షి కోపంతో గంగను మింగేశారు. భగీరథుడు మహర్షి చెంతకు వెళ్లి భక్తితో ప్రార్థించగా, మహర్షి గంగను తన చెవుల ద్వారా విడిచిపెట్టాడు. అందుకే, “జాహ్నవి” అని కూడా గంగకి పేరు ఏర్పడింది.
గంగా పితృదేవతలను విమోచన చేయడం
గంగా భగీరథుని వెంట పాతాళంలోకి ప్రవహించి, అతని పితృదేవతల భస్మరాశులపై పడింది. ఆ ప్రభావంతో వారు స్వర్గానికి చేరుకున్నారు. భూమిపై భాగీరథి, స్వర్గంలో మందాకినీ, పాతాళలో భోగవతి అని గంగని పిలుస్తారు.
క్షీరసాగర మధనం
పూర్వకాలంలో, దేవతలు & రాక్షసులు క్షీరసాగరాన్ని మథనం చేయాలని నిర్ణయించుకున్నారు. వారు మంధర పర్వతాన్ని చెక్కుగా, వాసుకిని తాడుగా ఉపయోగించారు. ముందుగా హాలాహలం అనే విషం ఉద్భవించింది. ఇది సమస్త లోకాలనూ నాశనం చేయగలిగే విషం.
శివుడు హాలాహలం
దేవతలు శివుని ప్రార్థించగా, ఆయన హాలాహలాన్ని తాగాడు. అయితే, ఆ విషం ఆయన గొంతులోనే నిలిచిపోయింది. అందువల్ల ఆయన నీలకంఠుడు అయ్యాడు.
అమృత ప్రాప్తి
క్షీరసాగర మధనం కొనసాగగా, వివిధ వస్తువులు పుట్టాయి:
వస్తువు | స్వీకరించిన వారు |
---|---|
ఉచ్చైఃశ్రవం (అశ్వం) | రాక్షసులు |
కౌస్తుభ మణి | శ్రీమహావిష్ణువు |
అమృతం | దేవతలు |
అప్సరసలు ఉద్భవం
నురగల నుండి 60 కోట్ల అప్సరసలు పుట్టారు
శ్లోకం
అప్సు నిర్మథనాత్ ఏవ రసాత్ తస్మాత్ వర స్త్రియః
ఉత్పేతుః మనుజ శ్రేష్ఠ తస్మాత్ అప్సరసో అభవన్
అర్థం: అప్సు (జలంలో) నిర్మథనం ద్వారా అమృతరసం కలిగి ఉన్న అప్సరసలు ఉద్భవించాయి.
సుర, అసుర మార్పిడి
సాగర మంథనం సమయంలో వచ్చిన వారుణి సురరసం దేవతలు మరియు రాక్షసుల మధ్య పేరుకు మార్పుకు కారణమైంది.
వర్గం | వివరణ |
---|---|
సురలు (దేవతలు) | వారుణి సురరసాన్ని స్వీకరించారు. వారిని సురలు అని పిలుస్తారు. |
అసురలు (రాక్షసులు) | వారుణి సురరసాన్ని త్రాగలేదు. వారిని అసురలు అని పిలుస్తారు. |
ఈ మార్పిడి దేవతలు మరియు రాక్షసుల మధ్య వ్యత్యాసాన్ని సూచిస్తుంది. దేవతలు సురరసాన్ని స్వీకరించడం వల్ల వారికి శక్తి మరియు ఆనందం పెరిగింది. రాక్షసులు దానిని త్రాగకపోవడం వల్ల వారికి ఆనందం తక్కువగా ఉండేది.
దితి తపస్సు & ఇంద్రుని కపటము
దితి తపస్సు చేసి ఇంద్రుని సంహరించే కొడుకును పొందాలని కోరింది. ఆమె 990 సంవత్సరాల తపస్సు చేసింది. కానీ, ఇంద్రుడు ఆమె సేవ చేస్తూ, చివరి సమయంలో ఆమె తపస్సును భంగం కలిగించాడు.
గంగాదశహరా పర్వం
వివరణ | వివరణం |
---|---|
పండుగ తేదీ | జ్యేష్ఠ మాసం, శుద్ధ దశమి |
ప్రాముఖ్యత | గంగ స్నానం చేస్తే పాప విమోచనం కలుగుతుంది |
విశ్వాసం | గంగానది పవిత్రమైనది, దాని నీటిలో స్నానం చేయడం పుణ్యకరం |
ఈ పండుగ సందర్భంగా గంగాదశహరా స్తోత్రం పఠించడం కూడా ఆచరణలో ఉంది. ఈ స్తోత్రం పది రకాల పాపాలను పోగొట్టిస్తుందని విశ్వాసం.
ఉపసంహారం
ఈ కథ ద్వారా, భగీరథుని తపస్సు, గంగావతరణం, క్షీరసాగర మధనం, శివుని గొప్పతనం, దేవతలు-రాక్షసుల పోటీ, మరియు ఇంద్రుని తెలివైన వ్యవహారాలను గమనించవచ్చు. ఈ కథ హిందూ పురాణాలలో విశేష ప్రాముఖ్యత కలిగి ఉంది.