Rukmini Kalyana Lekha
సంకల్పం
నమ్మితి నా మనంబున సనాతనులైన ఉమామహేశులన్
మిమ్ము పురాణ దంపతుల మేలు భజింతు కదమ్మ మేటి పె
ద్దమ్మ దయాంబురాశివి కదమ్మ హరిన్ పతి సేయుమమ్మ! నిన్
నమ్మినవారి కెన్నటికి నాశము లేదుగదమ్మ యీశ్వరీ!
లేఖలోని 8 పద్యాలు
ఏ నీ గుణములు కర్ణేంద్రియములు సోఁక
దేహతాపములు తీరిపోవు;
ఏ నీ శుభాకార మీక్షింప కన్నుల
కఖిలార్థలాభంబు గలుగుచుండు;
ఏ నీ చరణసేవ లేప్రొద్దు చేసిన
భువనోన్నతత్వంబు పొందఁగలుగు;
ఏ నీ లసన్నామ మేప్రొద్దు భక్తితో
తడవిన బంధసంతతులు వాయు;
అట్టి నీయందు నా చిత్త మనవరతము
నచ్చియున్నది; నీయాన! నానలేదు;
కరుణ జూడుము కంసారి! ఖల విదారి!
శ్రీయుతాకార! మానినీ చిత్తచోర!
ధన్యున్ లోకమనోభిరాముఁ గుల విద్యా రూప తారుణ్య సౌ
జన్య శ్రీ బల దాన శౌర్య కరుణా సంశోభితున్ నిన్ను నే
కన్యల్ గోరరు? కోరదే మును రమాకాంతాలలామంబు? రా
జన్యానేక పసింహ! నావలననే జన్మించెనే మోహముల్!
శ్రీయుతమూర్తి యో పురుషసింహమ! సింహము పాలి సొమ్ము గో
మాయువు కోరు చందమున మత్తుఁడు వైద్యుఁడు నీ పదాంబుజ
ధ్యాయినియైన నన్ను వడి దాఁ గొనిపోయెద నంచు నున్నవాఁ
డా అధమాధముం డెఱుగఁడు అద్భుతమైన భవత్ప్రతాపముల్!
వ్రతముల్, దేవ గురు ద్విజన్మ బుధ సేవల్, దానధర్మాదులున్
గతజన్మంబుల నీశ్వరున్, హరి, జగత్కల్యాణు కాంక్షించి చే
సితినేనిన్ వసుదేవ నందనుఁడు నా చిత్తేశుఁడౌఁగాక! ని
ర్జితులై పోదురు గాక సంగరములో చేదిశ ముఖ్యాధముల్!
అంకిలి సెప్పఁబోకు, చతురంగ బలంబుల తోడ నెల్లి యో
పంకజనాభ! నీవు శిశుపాల జరాసుతులన్ జయించి, నా
వంకకు వచ్చి, రాక్షసవివాహమునన్, భవదీయ శౌర్యమే
యుంకువ సేసి కృష్ణ! పురుషోత్తమ! చేకొనిపొమ్ము! వచ్చెదన్!
లోపలి సౌధంబులోన వర్తింపఁగ
తేవచ్చునే నిన్ను? తెత్తునేని
కావలివారల కల బంధువులఁ జంపి
కాని తేరాదని కమలనయన
భావించితేని, ఉపాయంబు చెప్పెద
నాలింపు! కులదేవ యాత్రఁ జేసి
నగరంబు వెలువడి నగజాతకును మ్రొక్క
పెండ్లికి మునుపడ పెండ్లికూతున్
ఎలమి మావారు పంపుదురు, ఏనున్ అట్లు
పురము వెలువడి ఏతెంచి, భూతనాథు
సతికి మ్రొక్కంగ, నీవున్ ఆ సమయమునకు
వచ్చి కొనిపొమ్ము నన్నున్ అవార్యచరిత!
ఘను లాత్మీయ తమో నివృత్తి కొఱకు గౌరీశు మర్యాద ఎ
-వ్వని పాదాంబుజ తోయమందు మునుఁగన్ వాంఛింతు రేనట్టి నీ
యనుకంపన్ విలసింపనేని వ్రతచర్యన్ నూఱు జన్మంబులన్
నిను జింతించుచు బ్రాణముల్ విడిచెదన్ నిక్కంబు ప్రాణేశ్వరా!
ప్రాణేశ! నీ మంజుభాషలు వినలేని
కర్ణరంధ్రంబుల కలిమి యేల?
పురుషరత్నమ! నీవు భోగింపఁగాలేని
తనులత వలని సౌందర్యమేల?
భువనమోహన! నిన్ను పొడఁగానఁగాలేని
చక్షురింద్రియముల సత్త్వమేల?
దయిత! నీ యధరామృతం బానఁగాలేని
జిహ్వకు ఫలరససిద్ధి యేల?
నీరజాతనయన! నీ వనమాలికా
గంధ మబ్బలేని ఘ్రాణమేల?
ధన్యచరిత! నీకు దాస్యంబు సేయని
జన్మమేల యెన్ని జన్మములకు?
ఆశీర్వాదము
తగు నీ చక్రి విదర్భరాజసుతకున్, తథ్యంబు! వైదర్భియుం
దగు నీ చక్రికి, నింత మంచి తగునే! దాంపత్య, మీ యిద్దరిం
దగులం గట్టిన బ్రహ్మ నేర్పరి గదా! దర్పాహతారాతియై
మగడౌగావుత! చక్రపాణి యీ రమణికిన్ మా పుణ్యమూలంబునన్!
అర్థం
సంకల్పం
నా మనస్సులో ఎల్లప్పుడూ ఉండే సనాతనులైన పార్వతీ పరమేశ్వరులారా! మీరు పురాణ దంపతులు, మీ మంచితనాన్ని నేను ఎల్లప్పుడూ తలచుకుంటాను. అమ్మ! నువ్వు గొప్ప దయగలదానివి. దయచేసి శ్రీహరిని నాకు భర్తగా చేర్చు. నిన్ను నమ్మినవారికి ఎప్పటికీ కష్టం ఉండదు కదా! ఈశ్వరీ! నా ఈ కోరికను తీర్చు.
లేఖలోని 8 పద్యాలు
నీ గొప్ప గుణాలు చెవులకు సోకగానే నా శరీర తాపాలు తీరిపోతాయి. నీ అందమైన రూపాన్ని కళ్లతో చూడగానే నాకు అన్ని సంపదలు లభిస్తాయి. నీ పాదాలకు నిరంతరం సేవ చేయడం వల్ల నాకు గొప్ప ఐశ్వర్యం దొరుకుతుంది. నీ మధురమైన పేరును భక్తితో తలచుకుంటే కర్మ బంధాలు తెగిపోతాయి. అటువంటి నీపైనే నా మనస్సు ఎల్లప్పుడూ లగ్నమై ఉన్నది. నాకు ఏ మాత్రం అనుమానం లేదు. కంసుడిని చంపినవాడా, దుష్టులను నాశనం చేసేవాడా, గొప్ప అందగాడా, స్త్రీల మనసులను దొంగిలించేవాడా, దయతో నన్ను చూడు.
లోకానికి అందగాడు, ధన్యుడు, మంచి ప్రవర్తన, విద్య, రూపం, యవ్వనం, గొప్ప గుణాలు, సంపద, బలం, దానం, శౌర్యం, దయతో ప్రకాశించే నిన్ను ఏ కన్యలు మాత్రం కోరుకోరు? ఇంతకు ముందు లక్ష్మీదేవి కూడా కోరుకోలేదా? రాజులలో సింహం లాంటివాడా! ఈ కోరికలు నాలోనే పుట్టాయేమో!
ఓ పురుషులలో సింహం లాంటివాడా! సింహం పక్కన ఉన్న సొమ్మును నక్క కోరుకున్నట్లు, గర్విష్ఠి, మూర్ఖుడు అయిన శిశుపాలుడు నీ పాదాలను ధ్యానించే నన్ను బలవంతంగా తీసుకువెళ్తానని అనుకుంటున్నాడు. ఆ అధములకు అధముడికి నీ అద్భుతమైన పరాక్రమాలు తెలియవు.
గత జన్మలలో ఈశ్వరుడిని, శ్రీహరిని, లోకానికి మంచి చేసేవాడిని కోరి వ్రతాలు, దేవతలను, గురువులను, బ్రాహ్మణులను, పండితులను సేవించడం, దానధర్మాలు చేసి ఉంటే, వసుదేవుని కొడుకైన శ్రీకృష్ణుడు నా మనస్సుకి దైవం అవుతాడు. యుద్ధంలో శత్రువులైన శిశుపాలుడు మొదలైన అధములు తప్పక ఓడిపోతారు.
ఓ పంకజనాభా! నేను మరేమీ చెప్పను. నీవు నీ సైన్యంతో వచ్చి, శిశుపాలుడిని, జరాసంధుడిని జయించి, నా వద్దకు వచ్చి, రాక్షస వివాహం పద్ధతిలో నీ వీరత్వాన్ని తెలిపి, నన్ను తీసుకువెళ్ళు. నేను నీ కోసం ఎదురు చూస్తున్నాను.
అంతఃపురంలో ఉన్న నన్ను తీసుకువెళ్లగలవా? ఒకవేళ నన్ను తీసుకువెళ్లాలంటే కావలివాళ్లను, నా బంధువులను చంపి తీసుకురావడం సరైనది కాదని నువ్వు భావించినట్లైతే, ఓ కమల నయన! నీకు ఒక ఉపాయం చెబుతాను, వినుము! కులదేవత యాత్ర చేసి, పట్టణం బయటకు వస్తాను. పెళ్లికి ముందు పెళ్లికూతురిని దుర్గమ్మకు దండం పెట్టడానికి మా వాళ్ళు సంతోషంగా పంపుతారు. నేను అలా పురం బయటకు వచ్చి దుర్గమ్మకు దండం పెట్టడానికి వస్తుండగా, ఆ సమయానికి నువ్వు వచ్చి నన్ను తీసుకువెళ్ళు.
గొప్పవారు తమ అజ్ఞానాన్ని తొలగించుకోవడానికి ఏ పాదపద్మాల తీర్థంలో మునిగిపోవాలని కోరుకుంటారో, అటువంటి నీ దయ నాకు కలగకపోతే, నూరు జన్మల వరకు నిన్ను స్మరిస్తూ నా ప్రాణాలను విడిచిపెడతాను. ఇది నిజం ప్రాణేశ్వరా!
నా ప్రాణేశ్వరా! నీ మధురమైన మాటలు వినలేని చెవులు నాకు ఎందుకు? పురుషరత్నమా! నీవు అనుభవించలేని నా శరీర సౌందర్యం ఎందుకు? ప్రపంచాన్ని మోహింపజేసేవాడా! నిన్ను చూడలేని కన్నులు ఎందుకు? దయగలవాడా! నీ పెదవుల అమృతం తాగలేని నాలుకకు రుచి ఎందుకు? పద్మనయనా! నీ పూలమాల సువాసన తెలియని నా ముక్కు ఎందుకు? గొప్ప చరిత్ర గలవాడా! నీకు సేవ చేయని జన్మ ఎన్ని జన్మలకైనా నాకు వద్దు.
ఆశీర్వాదం
ఈ శ్రీకృష్ణుడు విదర్భ రాణికి తగినవాడు. నిజంగా విదర్భ రాణి ఈ శ్రీకృష్ణుడికి తగినది. ఇంత మంచి దాంపత్యం ఈ ఇద్దరికీ తగిందా? వీళ్లిద్దరిని కలిపిన బ్రహ్మ గొప్ప తెలివైనవాడు. మా పుణ్యం వలన ఈ శ్రీకృష్ణుడు ఈ రమణికి భర్తగా ఉండుగాక!