Soundarya Lahari Parayanam Telugu – సౌందర్య లహరి

Soundarya Lahari Parayanam Telugu

ప్రథమ భాగం – ఆనంద లహరి

భుమౌస్ఖలిత పాదానాం భూమిరేవా వలంబనమ్
త్వయీ జాతా పరాధానాం త్వమేవ శరణం శివే

శివః శక్త్యా యుక్తో యది భవతి శక్తః ప్రభవితుం
న చేదేవం దేవో న ఖలు కుశలః స్పందితుమపి
అతస్త్వామారాధ్యాం హరిహరవిరించాదిభిరపి
ప్రణంతుం స్తోతుం వా కథమకృతపుణ్యః ప్రభవతి

తనీయాంసం పాంసుం తవ చరణపంకేరుహభవం
విరించిస్సంచిన్వన్ విరచయతి లోకానవికలమ్
వహత్యేనం శౌరిః కథమపి సహస్రేణ శిరసాం
హరస్సంక్షుద్యైనం భజతి భసితోద్ధూలనవిధిమ్

అవిద్యానామంతస్తిమిరమిహిరద్వీపనగరీ
జడానాం చైతన్యస్తబకమకరందస్రుతిఝరీ
దరిద్రాణాం చింతామణిగుణనికా జన్మజలధౌ
నిమగ్నానాం దంష్ట్రా మురరిపువరాహస్య భవతి

త్వదన్యః పాణిభ్యామభయవరదో దైవతగణః
త్వమేకా నైవాసి ప్రకటితవరాభీత్యభినయా
భయాత్ త్రాతుం దాతుం ఫలమపి చ వాంఛాసమధికం
శరణ్యే లోకానాం తవ హి చరణావేవ నిపుణౌ

హరిస్త్వామారాధ్య ప్రణతజనసౌభాగ్యజననీం
పురా నారీ భూత్వా పురరిపుమపి క్షోభమనయత్
స్మరోఽపి త్వాం నత్వా రతినయనలేహ్యేన వపుషా
మునీనామప్యంతః ప్రభవతి హి మోహాయ మహతామ్

ధనుః పౌష్పం మౌర్వీ మధుకరమయీ పంచ విశిఖాః
వసంతః సామంతో మలయమరుదాయోధనరథః
తథాప్యేకః సర్వం హిమగిరిసుతే కామపి కృపాం
అపాంగాత్తే లబ్ధ్వా జగదిదమనంగో విజయతే

క్వణత్కాంచీదామా కరికలభకుంభస్తననతా
పరిక్షీణా మధ్యే పరిణతశరచ్చంద్రవదనా
ధనుర్బాణాన్ పాశం సృణిమపి దధానా కరతలైః
పురస్తాదాస్తాం నః పురమథితురాహోపురుషికా

సుధాసింధోర్మధ్యే సురవిటపివాటీపరివృతే
మణిద్వీపే నీపోపవనవతి చింతామణిగృహే
శివాకారే మంచే పరమశివపర్యంకనిలయాం
భజంతి త్వాం ధన్యాః కతిచన చిదానందలహరీమ్

మహీం మూలాధారే కమపి మణిపూరే హుతవహం
స్థితం స్వాధిష్ఠానే హృది మరుతమాకాశముపరి
మనోఽపి భ్రూమధ్యే సకలమపి భిత్వా కులపథం
సహస్రారే పద్మే సహ రహసి పత్యా విహరసే

సుధాధారాసారైశ్చరణయుగలాంతర్విగలితైః
ప్రపంచం సించంతీ పునరపి రసామ్నాయమహసః
అవాప్య స్వాం భూమిం భుజగనిభమధ్యుష్టవలయం
స్వమాత్మానం కృత్వా స్వపిషి కులకుండే కుహరిణి

చతుర్భిః శ్రీకంఠైః శివయువతిభిః పంచభిరపి
ప్రభిన్నాభిః శంభోర్నవభిరపి మూలప్రకృతిభిః
చతుశ్చత్వారింశద్వసుదలకలాశ్రత్రివలయ-
త్రిరేఖాభిః సార్ధం తవ శరణకోణాః పరిణతాః

త్వదీయం సౌందర్యం తుహినగిరికన్యే తులయితుం
కవీంద్రాః కల్పంతే కథమపి విరించిప్రభృతయః
యదాలోకౌత్సుక్యాదమరలలనా యాంతి మనసా
తపోభిర్దుష్ప్రాపామపి గిరిశసాయుజ్యపదవీమ్

నరం వర్షీయాంసం నయనవిరసం నర్మసు జడం
తవాపాంగాలోకే పతితమనుధావంతి శతశః
గలద్వేణీబంధాః కుచకలశవిస్రస్తసిచయా
హఠాత్ త్రుట్యత్కాంచ్యో విగలితదుకూలా యువతయః

క్షితౌ షట్పంచాశద్ ద్విసమధికపంచాశదుదకే
హుతాశే ద్వాషష్టిశ్చతురధికపంచాశదనిలే
దివి ద్విష్షట్త్రింశన్మనసి చ చతుష్షష్టిరితి యే
మయూఖాస్తేషామప్యుపరి తవ పాదాంబుజయుగమ్

శరజ్జ్యోత్స్నాశుద్ధాం శశియుతజటాజూటమకుటాం
వరత్రాసత్రాణస్ఫటికఘటికాపుస్తకకరామ్
సకృన్న త్వా నత్వా కథమివ సతాం సంన్నిదధతే
మధుక్షీరద్రాక్షామధురిమధురీణాః ఫణితయః

కవీంద్రాణాం చేతఃకమలవనబాలాతపరుచిం
భజంతే యే సంతః కతిచిదరుణామేవ భవతీమ్
విరించిప్రేయస్యాస్తరుణతరశ‍ఋంగారలహరీ-
గభీరాభిర్వాగ్భిర్విదధతి సతాం రంజనమమీ

సవిత్రీభిర్వాచాం శశిమణిశిలాభంగరుచిభిః
వశిన్యాద్యాభిస్త్వాం సహ జనని సంచింతయతి యః
స కర్తా కావ్యానాం భవతి మహతాం భంగిరుచిభిః
వచోభిర్వాగ్దేవీవదనకమలామోదమధురైః

తనుచ్ఛాయాభిస్తే తరుణతరణిశ్రీసరణిభిః
దివం సర్వాముర్వీమరుణిమని మగ్నాం స్మరతి యః
భవంత్యస్య త్రస్యద్వనహరిణశాలీననయనాః
సహోర్వశ్యా వశ్యాః కతి కతి న గీర్వాణగణికాః

ముఖం బిందుం కృత్వా కుచయుగమధస్తస్య తదధో
హరార్ధం ధ్యాయేద్యో హరమహిషి తే మన్మథకలామ్
స సద్యః సంక్షోభం నయతి వనితా ఇత్యతిలఘు
త్రిలోకీమప్యాశు భ్రమయతి రవీందుస్తనయుగామ్

కిరంతీమంగేభ్యః కిరణనికురంబామృతరసం
హృది త్వామాధత్తే హిమకరశిలామూర్తిమివ యః
స సర్పాణాం దర్పం శమయతి శకుంతాధిప ఇవ
జ్వరప్లుష్టాన్ దృష్ట్యా సుఖయతి సుధాధారసిరయా

తటిల్లేఖాతన్వీం తపనశశివైశ్వానరమయీం
నిషణ్ణాం షణ్ణామప్యుపరి కమలానాం తవ కలామ్
మహాపద్మాటవ్యాం మృదితమలమాయేన మనసా
మహాంతః పశ్యంతో దధతి పరమాహ్లాదలహరీమ్

భవాని త్వం దాసే మయి వితర దృష్టిం సకరుణా-
మితి స్తోతుం వాంఛన్ కథయతి భవాని త్వమితి యః
తదైవ త్వం తస్మై దిశసి నిజసాయుజ్యపదవీం
ముకుందబ్రహ్మేంద్రస్ఫుటమకుటనీరాజితపదామ్

త్వయా హృత్వా వామం వపురపరితృప్తేన మనసా
శరీరార్ధం శంభోరపరమపి శంకే హృతమభూత్
యదేతత్త్వద్రూపం సకలమరుణాభం త్రినయనం
కుచాభ్యామానమ్రం కుటిలశశిచూడాలమకుటమ్

జగత్సూతే ధాతా హరిరవతి రుద్రః క్షపయతే
తిరస్కుర్వన్నేతత్స్వమపి వపురీశస్తిరయతి
సదాపూర్వః సర్వం తదిదమనుగృహ్ణాతి చ శివ-
స్తవాజ్ఞామాలంబ్య క్షణచలితయోర్భ్రూలతికయోః

త్రయాణాం దేవానాం త్రిగుణజనితానాం తవ శివే
భవేత్ పూజా పూజా తవ చరణయోర్యా విరచితా
తథా హి త్వత్పాదోద్వహనమణిపీఠస్య నికటే
స్థితా హ్యేతే శశ్వన్ముకులితకరోత్తంసమకుటాః

విరించిః పంచత్వం వ్రజతి హరిరాప్నోతి విరతిం
వినాశం కీనాశో భజతి ధనదో యాతి నిధనమ్
వితంద్రీ మాహేంద్రీ వితతిరపి సంమీలితదృశా
మహాసంహారేఽస్మిన్ విహరతి సతి త్వత్పతిరసౌ

జపో జల్పః శిల్పం సకలమపి ముద్రావిరచనా
గతిః ప్రాదక్షిణ్యక్రమణమశనాద్యాహుతివిధిః
ప్రణామస్సంవేశస్సుఖమఖిలమాత్మార్పణదృశా
సపర్యాపర్యాయస్తవ భవతు యన్మే విలసితమ్

సుధామప్యాస్వాద్య ప్రతిభయజరామృత్యుహరిణీం
విపద్యంతే విశ్వే విధిశతమఖాద్యా దివిషదః
కరాలం యత్క్ష్వేలం కబలితవతః కాలకలనా
న శంభోస్తన్మూలం తవ జనని తాటంకమహిమా

కిరీటం వైరించం పరిహర పురః కైటభభిదః
కఠోరే కోటీరే స్ఖలసి జహి జంభారిముకుటమ్
ప్రణమ్రేష్వేతేషు ప్రసభముపయాతస్య భవనం
భవస్యాభ్యుత్థానే తవ పరిజనోక్తిర్విజయతే

స్వదేహోద్భూతాభిర్ఘృణిభిరణిమాద్యాభిరభితో
నిషేవ్యే నిత్యే త్వామహమితి సదా భావయతి యః
కిమాశ్చర్యం తస్య త్రినయనసమృద్ధిం తృణయతో
మహాసంవర్తాగ్నిర్విరచయతి నిరాజనవిధిమ్

చతుష్షష్ట్యా తంత్రైః సకలమతిసంధాయ భువనం
స్థితస్తత్తత్సిద్ధిప్రసవపరతంత్రైః పశుపతిః
పునస్త్వన్నిర్బంధాదఖిలపురుషార్థైకఘటనా-
స్వతంత్రం తే తంత్రం క్షితితలమవాతీతరదిదమ్

శివః శక్తిః కామః క్షితిరథ రవిః శీతకిరణః
స్మరో హంసః శక్రస్తదను చ పరామారహరయః
అమీ హృల్లేఖాభిస్తిసృభిరవసానేషు ఘటితా
భజంతే వర్ణాస్తే తవ జనని నామావయవతామ్

స్మరం యోనిం లక్ష్మీం త్రితయమిదమాదౌ తవ మనో-
ర్నిధాయైకే నిత్యే నిరవధిమహాభోగరసికాః
భజంతి త్వాం చింతామణిగుణనిబద్ధాక్షవలయాః
శివాగ్నౌ జుహ్వంతః సురభిఘృతధారాహుతిశతైః

శరీరం త్వం శంభోః శశిమిహిరవక్షోరుహయుగం
తవాత్మానం మన్యే భగవతి నవాత్మానమనఘమ్
అతశ్శేషశ్శేషీత్యయముభయసాధారణతయా
స్థితః సంబంధో వాం సమరసపరానందపరయోః

మనస్త్వం వ్యోమ త్వం మరుదసి మరుత్సారథిరసి
త్వమాపస్త్వం భూమిస్త్వయి పరిణతాయాం న హి పరమ్
త్వమేవ స్వాత్మానం పరిణమయితుం విశ్వవపుషా
చిదానందాకారం శివయువతి భావేన బిభృషే

తవాజ్ఞాచక్రస్థం తపనశశికోటిద్యుతిధరం
పరం శంభుం వందే పరిమిలితపార్శ్వం పరచితా
యమారాధ్యన్ భక్త్యా రవిశశిశుచీనామవిషయే
నిరాలోకేఽలోకే నివసతి హి భాలోకభువనే

విశుద్ధౌ తే శుద్ధస్ఫటికవిశదం వ్యోమజనకం
శివం సేవే దేవీమపి శివసమానవ్యవసితామ్
యయోః కాంత్యా యాంత్యాః శశికిరణసారూప్యసరణే-
విధూతాంతర్ధ్వాంతా విలసతి చకోరీవ జగతీ

సమున్మీలత్ సంవిత్ కమలమకరందైకరసికం
భజే హంసద్వంద్వం కిమపి మహతాం మానసచరమ్
యదాలాపాదష్టాదశగుణితవిద్యాపరిణతి-
ర్యదాదత్తే దోషాద్ గుణమఖిలమద్భ్యః పయ ఇవ

తవ స్వాధిష్ఠానే హుతవహమధిష్ఠాయ నిరతం
తమీడే సంవర్తం జనని మహతీం తాం చ సమయామ్
యదాలోకే లోకాన్ దహతి మహతి క్రోధకలితే
దయార్ద్రా యా దృష్టిః శిశిరముపచారం రచయతి

తటిత్త్వంతం శక్త్యా తిమిరపరిపంథిఫురణయా
స్ఫురన్నానారత్నాభరణపరిణద్ధేంద్రధనుషమ్
తవ శ్యామం మేఘం కమపి మణిపూరైకశరణం
నిషేవే వర్షంతం హరమిహిరతప్తం త్రిభువనమ్

తవాధారే మూలే సహ సమయయా లాస్యపరయా
నవాత్మానం మన్యే నవరసమహాతాండవనటమ్
ఉభాభ్యామేతాభ్యాముదయవిధిముద్దిశ్య దయయా
సనాథాభ్యాం జజ్ఞే జనకజననీమజ్జగదిదమ్

ద్వితీయ భాగం – సౌందర్య లహరి

గతైర్మాణిక్యత్వం గగనమణిభిః సాంద్రఘటితం
కిరీటం తే హైమం హిమగిరిసుతే కీర్తయతి యః
స నీడేయచ్ఛాయాచ్ఛురణశబలం చంద్రశకలం
ధనుః శౌనాసీరం కిమితి న నిబధ్నాతి ధిషణామ్

ధునోతు ధ్వాంతం నస్తులితదలితేందీవరవనం
ఘనస్నిగ్ధశ్లక్ష్ణం చికురనికురుంబం తవ శివే
యదీయం సౌరభ్యం సహజముపలబ్ధుం సుమనసో
వసంత్యస్మిన్ మన్యే వలమథనవాటీవిటపినామ్

తనోతు క్షేమం నస్తవ వదనసౌందర్యలహరీ-
పరీవాహస్రోతఃసరణిరివ సీమంతసరణిః
వహంతీ సిందూరం ప్రబలకబరీభారతిమిర-
ద్విషాం బృందైర్బందీకృతమివ నవీనార్కకిరణమ్

అరాలైః స్వాభావ్యాదలికలభసశ్రీభిరలకైః
పరీతం తే వక్త్రం పరిహసతి పంకేరుహరుచిమ్
దరస్మేరే యస్మిన్ దశనరుచికింజల్కరుచిరే
సుగంధౌ మాద్యంతి స్మరదహనచక్షుర్మధులిహః

లలాటం లావణ్యద్యుతివిమలమాభాతి తవ య-
ద్ద్వితీయం తన్మన్యే మకుటఘటితం చంద్రశకలమ్
విపర్యాసన్యాసాదుభయమపి సంభూయ చ మిథః
సుధాలేపస్యూతిః పరిణమతి రాకాహిమకరః

భ్రువౌ భుగ్నే కించిద్భువనభయభంగవ్యసనిని
త్వదీయే నేత్రాభ్యాం మధుకరరుచిభ్యాం ధృతగుణమ్
ధనుర్మన్యే సవ్యేతరకరగృహీతం రతిపతేః
ప్రకోష్ఠే ముష్టౌ చ స్థగయతి నిగూఢాంతరముమే

అహః సూతే సవ్యం తవ నయనమర్కాత్మకతయా
త్రియామాం వామం తే సృజతి రజనీనాయకతయా
తృతీయా తే దృష్టిర్దరదలితహేమాంబుజరుచిః
సమాధత్తే సంధ్యాం దివసనిశయోరంతరచరీమ్

విశాలా కల్యాణీ స్ఫుటరుచిరయోధ్యా కువలయైః
కృపాధారాధారా కిమపి మధురాభోగవతికా
అవంతీ దృష్టిస్తే బహునగరవిస్తారవిజయా
ధ్రువం తత్తన్నామవ్యవహరణయోగ్యా విజయతే

కవీనాం సందర్భస్తబకమకరందైకరసికం
కటాక్షవ్యాక్షేపభ్రమరకలభౌ కర్ణయుగలమ్
అముంచంతౌ దృష్ట్వా తవ నవరసాస్వాదతరలా-
వసూయాసంసర్గాదలికనయనం కించిదరుణమ్

శివే శ‍ఋంగారార్ద్రా తదితరజనే కుత్సనపరా
సరోషా గంగాయాం గిరిశచరితే విస్మయవతీ
హరాహిభ్యో భీతా సరసిరుహసౌభాగ్యజననీ
సఖీషు స్మేరా తే మయి జననీ దృష్టిః సకరుణా

గతే కర్ణాభ్యర్ణం గరుత ఇవ పక్ష్మాణి దధతీ
పురాం భేత్తుశ్చిత్తప్రశమరసవిద్రావణఫలే
ఇమే నేత్రే గోత్రాధరపతికులోత్తంసకలికే
తవాకర్ణాకృష్టస్మరశరవిలాసం కలయతః

విభక్తత్రైవర్ణ్యం వ్యతికరితలీలాంజనతయా
విభాతి త్వన్నేత్రత్రితయమిదమీశానదయితే
పునః స్రష్టుం దేవాన్ ద్రుహిణహరిరుద్రానుపరతాన్
రజః సత్త్వం బిభ్రత్తమ ఇతి గుణానాం త్రయమివ

పవిత్రీకర్తుం నః పశుపతిపరాధీనహృదయే
దయామిత్రైర్నేత్రైరరుణధవలశ్యామరుచిభిః
నదః శోణో గంగా తపనతనయేతి ధ్రువమముం
త్రయాణాం తీర్థానాముపనయసి సంభేదమనఘమ్

నిమేషోన్మేషాభ్యాం ప్రలయముదయం యాతి జగతీ
తవేత్యాహుః సంతో ధరణిధరరాజన్యతనయే
త్వదున్మేషాజ్జాతం జగదిదమశేషం ప్రలయతః
పరిత్రాతుం శంకే పరిహృతనిమేషాస్తవ దృశః

తవాపర్ణే కర్ణేజపనయనపైశున్యచకితా
నిలీయంతే తోయే నియతమనిమేషాః శఫరికాః
ఇయం చ శ్రీర్బద్ధచ్ఛదపుటకవాటం కువలయం
జహాతి ప్రత్యూషే నిశి చ విఘటయ్య ప్రవిశతి

దృశా ద్రాఘీయస్యా దరదలితనీలోత్పలరుచా
దవీయాంసం దీనం స్నపయ కృపయా మామపి శివే
అనేనాయం ధన్యో భవతి న చ తే హానిరియతా
వనే వా హర్మ్యే వా సమకరనిపాతో హిమకరః

అరాలం తే పాలీయుగలమగరాజన్యతనయే
న కేషామాధత్తే కుసుమశరకోదండకుతుకమ్
తిరశ్చీనో యత్ర శ్రవణపథముల్లంఘ్య విలస-
న్నపాంగవ్యాసంగో దిశతి శరసంధానధిషణామ్

స్ఫురద్గండాభోగప్రతిఫలితతాటంకయుగలం
చతుశ్చక్రం మన్యే తవ ముఖమిదం మన్మథరథమ్
యమారుహ్య ద్రుహ్యత్యవనిరథమర్కేందుచరణం
మహావీరో మారః ప్రమథపతయే సజ్జితవతే

సరస్వత్యాః సూక్తీరమృతలహరీకౌశలహరీః
పిబంత్యాః శర్వాణి శ్రవణచులుకాభ్యామవిరలమ్
చమత్కారశ్లాఘాచలితశిరసః కుండలగణో
ఝణత్కారైస్తారైః ప్రతివచనమాచష్ట ఇవ తే

అసౌ నాసావంశస్తుహినగిరివంశధ్వజపటి
త్వదీయో నేదీయః ఫలతు ఫలమస్మాకముచితమ్
వహన్నంతర్ముక్తాః శిశిరతరనిశ్వాసగలితం
సమృద్ధ్యా యత్తాసాం బహిరపి చ ముక్తామణిధరః

ప్రకృత్యా రక్తాయాస్తవ సుదతి దంతచ్ఛదరుచేః
ప్రవక్ష్యే సాదృశ్యం జనయతు ఫలం విద్రుమలతా
న బింబం తద్బింబప్రతిఫలనరాగాదరుణితం
తులామధ్యారోఢుం కథమివ విలజ్జేత కలయా

స్మితజ్యోత్స్నాజాలం తవ వదనచంద్రస్య పిబతాం
చకోరాణామాసీదతిరసతయా చంచుజడిమా
అతస్తే శీతాంశోరమృతలహరీమమ్లరుచయః
పిబంతి స్వచ్ఛందం నిశి నిశి భృశం కాంజికధియా

అవిశ్రాంతం పత్యుర్గుణగణకథామ్రేడనజపా
జపాపుష్పచ్ఛాయా తవ జనని జిహ్వా జయతి సా
యదగ్రాసీనాయాః స్ఫటికదృషదచ్ఛచ్ఛవిమయీ
సరస్వత్యా మూర్తిః పరిణమతి మాణిక్యవపుషా

రణే జిత్వా దైత్యానపహృతశిరస్త్రైః కవచిభిర్-
నివృత్తైశ్చండాంశత్రిపురహరనిర్మాల్యవిముఖైః
విశాఖేంద్రోపేంద్రైః శశివిశదకర్పూరశకలా
విలీయంతే మాతస్తవ వదనతాంబూలకబలాః

విపంచ్యా గాయంతీ వివిధమపదానం పశుపతేః
త్వయారబ్ధే వక్తుం చలితశిరసా సాధువచనే
తదీయైర్మాధుర్యైరపలపితతంత్రీకలరవాం
నిజాం వీణాం వాణీ నిచులయతి చోలేన నిభృతమ్

కరాగ్రేణ స్పృష్టం తుహినగిరిణా వత్సలతయా
గిరీశేనోదస్తం ముహురధరపానాకులతయా
కరగ్రాహ్యం శంభోర్ముఖముకురవృంతం గిరిసుతే
కథంకారం బ్రూమస్తవ చిబుకమౌపమ్యరహితమ్

భుజాశ్లేషాన్ నిత్యం పురదమయితుః కంటకవతీ
తవ గ్రీవా ధత్తే ముఖకమలనాలశ్రియమియమ్
స్వతః శ్వేతా కాలాగురుబహులజంబాలమలినా
మృణాలీలాలిత్యం వహతి యదధో హారలతికా

గలే రేఖాస్తిస్రో గతిగమకగీతైకనిపుణే
వివాహవ్యానద్ధప్రగుణగుణసంఖ్యాప్రతిభువః
విరాజంతే నానావిధమధురరాగాకరభువాం
త్రయాణాం గ్రామాణాం స్థితినియమసీమాన ఇవ తే

మృణాలీమృద్వీనాం తవ భుజలతానాం చతసృణాం
చతుర్భిః సౌందర్యం సరసిజభవః స్తౌతి వదనైః
నఖేభ్యః సంత్రస్యన్ ప్రథమమథనాదంధకరిపో-
శ్చతుర్ణాం శీర్షాణాం సమమభయహస్తార్పణధియా

నఖానాముద్ద్యోతైర్నవనలినరాగం విహసతాం
కరాణాం తే కాంతిం కథయ కథయామః కథముమే
కయాచిద్వా సామ్యం భజతు కలయా హంత కమలం
యది క్రీడల్లక్ష్మీచరణతలలాక్షారసఛణమ్

సమం దేవి స్కందద్విపవదనపీతం స్తనయుగం
తవేదం నః ఖేదం హరతు సతతం ప్రస్నుతముఖమ్
యదాలోక్యాశంకాకులితహృదయో హాసజనకః
స్వకుంభౌ హేరంబః పరిమృశతి హస్తేన ఝడితి

అమూ తే వక్షోజావమృతరసమాణిక్యకుతుపౌ
న సందేహస్పందో నగపతిపతాకే మనసి నః
పిబంతౌ తౌ యస్మాదవిదితవధూసంగరసికౌ
కుమారావద్యాపి ద్విరదవదనక్రౌంచదలనౌ

వహత్యంబ స్తంబేరమదనుజకుంభప్రకృతిభిః
సమారబ్ధాం ముక్తామణిభిరమలాం హారలతికామ్
కుచాభోగో బింబాధరరుచిభిరంతః శబలితాం
ప్రతాపవ్యామిశ్రాం పురదమయితుః కీర్తిమివ తే

తవ స్తన్యం మన్యే ధరణిధరకన్యే హృదయతః
పయఃపారావారః పరివహతి సారస్వతమివ
దయావత్యా దత్తం ద్రవిడశిశురాస్వాద్య తవ యత్
కవీనాం ప్రౌఢానామజని కమనీయః కవయితా

హరక్రోధజ్వాలావలిభిరవలీఢేన వపుషా
గభీరే తే నాభీసరసి కృతసంగో మనసిజః
సముత్తస్థౌ తస్మాదచలతనయే ధూమలతికా
జనస్తాం జానీతే తవ జనని రోమావలిరితి

యదేతత్ కాలిందీతనుతరతరంగాకృతి శివే
కృశే మధ్యే కించిజ్జనని తవ యద్భాతి సుధియామ్
విమర్దాదన్యోఽన్యం కుచకలశయోరంతరగతం
తనూభూతం వ్యోమ ప్రవిశదివ నాభిం కుహరిణీమ్

స్థిరో గంగావర్తః స్తనముకులరోమావలిలతా-
కలావాలం కుండం కుసుమశరతేజోహుతభుజః
రతేర్లీలాగారం కిమపి తవ నాభిర్గిరిసుతే
బిలద్వారం సిద్ధేర్గిరిశనయనానాం విజయతే

నిసర్గక్షీణస్య స్తనతటభరేణ క్లమజుషో
నమన్మూర్తేర్నారీతిలక శనకైస్త్రుట్యత ఇవ
చిరం తే మధ్యస్య త్రుటితతటినీతీరతరుణా
సమావస్థాస్థేమ్నో భవతు కుశలం శైలతనయే

కుచౌ సద్యఃస్విద్యత్తటఘటితకూర్పాసభిదురౌ
కషంతౌ దోర్మూలే కనకకలశాభౌ కలయతా
తవ త్రాతుం భంగాదలమితి వలగ్నం తనుభువా
త్రిధా నద్ధం దేవి త్రివలి లవలీవల్లిభిరివ

గురుత్వం విస్తారం క్షితిధరపతిః పార్వతి నిజా-
న్నితంబాదాచ్ఛిద్య త్వయి హరణరూపేణ నిదధే
అతస్తే విస్తీర్ణో గురురయమశేషాం వసుమతీం
నితంబప్రాగ్భారః స్థగయతి లఘుత్వం నయతి చ

కరీంద్రాణాం శుండాన్ కనకకదలీకాండపటలీ-
ముభాభ్యామూరుభ్యాముభయమపి నిర్జిత్య భవతీ
సువృత్తాభ్యాం పత్యుః ప్రణతికఠినాభ్యాం గిరిసుతే
విధిజ్ఞ్యే జానుభ్యాం విబుధకరికుంభద్వయమసి

పరాజేతుం రుద్రం ద్విగుణశరగర్భౌ గిరిసుతే
నిషంగౌ జంఘే తే విషమవిశిఖో బాఢమకృత
యదగ్రే దృశ్యంతే దశశరఫలాః పాదయుగలీ-
నఖాగ్రచ్ఛద్మానః సురమకుటశాణైకనిశితాః

శ్రుతీనాం మూర్ధానో దధతి తవ యౌ శేఖరతయా
మమాప్యేతౌ మాతః శిరసి దయయా ధేహి చరణౌ
యయోః పాద్యం పాథః పశుపతిజటాజూటతటినీ
యయోర్లాక్షాలక్ష్మీరరుణహరిచూడామణిరుచిః

నమోవాకం బ్రూమో నయనరమణీయాయ పదయో-
స్తవాస్మై ద్వంద్వాయ స్ఫుటరుచిరసాలక్తకవతే
అసూయత్యత్యంతం యదభిహననాయ స్పృహయతే
పశూనామీశానః ప్రమదవనకంకేలితరవే

మృషా కృత్వా గోత్రస్ఖలనమథ వైలక్ష్యనమితం
లలాటే భర్తారం చరణకమలే తాడయతి తే
చిరాదంతఃశల్యం దహనకృతమున్మూలితవతా
తులాకోటిక్వాణైః కిలికిలితమీశానరిపుణా

హిమానీహంతవ్యం హిమగిరినివాసైకచతురౌ
నిశాయాం నిద్రాణం నిశి చరమభాగే చ విశదౌ
వరం లక్ష్మీపాత్రం శ్రియమతిసృజంతౌ సమయినాం
సరోజం త్వత్పాదౌ జనని జయతశ్చిత్రమిహ కిమ్

పదం తే కీర్తీనాం ప్రపదమపదం దేవి విపదాం
కథం నీతం సద్భిః కఠినకమఠీకర్పరతులామ్
కథం వా బాహుభ్యాముపయమనకాలే పురభిదా
యదాదాయ న్యస్తం దృషది దయమానేన మనసా

నఖైర్నాకస్త్రీణాం కరకమలసంకోచశశిభి-
స్తరూణాం దివ్యానాం హసత ఇవ తే చండి చరణౌ
ఫలాని స్వఃస్థేభ్యః కిసలయకరాగ్రేణ దదతాం
దరిద్రేభ్యో భద్రాం శ్రియమనిశమహ్నాయ దదతౌ

దదానే దీనేభ్యః శ్రియమనిశమాశానుసదృశీ-
మమందం సౌందర్యప్రకరమకరందం వికిరతి
తవాస్మిన్ మందారస్తబకసుభగే యాతు చరణే
నిమజ్జన్మజ్జీవః కరణచరణః షట్చరణతామ్

పదన్యాసక్రీడాపరిచయమివారబ్ధుమనసః
స్ఖలంతస్తే ఖేలం భవనకలహంసా న జహతి
అతస్తేషాం శిక్షాం సుభగమణిమంజీరరణిత-
చ్ఛలాదాచక్షాణం చరణకమలం చారుచరితే

గతాస్తే మంచత్వం ద్రుహిణహరిరుద్రేశ్వరభృతః
శివః స్వచ్ఛచ్ఛాయాఘటితకపటప్రచ్ఛదపటః
త్వదీయానాం భాసాం ప్రతిఫలనరాగారుణతయా
శరీరీ శ‍ఋంగారో రస ఇవ దృశాం దోగ్ధి కుతుకమ్

అరాలా కేశేషు ప్రకృతిసరలా మందహసితే
శిరీషాభా చిత్తే దృషదుపలశోభా కుచతటే
భృశం తన్వీ మధ్యే పృథురురసిజారోహవిషయే
జగత్త్రాతుం శంభోర్జయతి కరుణా కాచిదరుణా

కలంకః కస్తూరీ రజనికరబింబం జలమయం
కలాభిః కర్పూరైర్మరకతకరండం నిబిడితమ్
అతస్త్వద్భోగేన ప్రతిదినమిదం రిక్తకుహరం
విధిర్భూయో భూయో నిబిడయతి నూనం తవ కృతే

పురారాతేరంతఃపురమసి తతస్త్వచ్చరణయోః
సపర్యామర్యాదా తరలకరణానామసులభా
తథా హ్యేతే నీతాః శతమఖముఖాః సిద్ధిమతులాం
తవ ద్వారోపాంతస్థితిభిరణిమాద్యాభిరమరాః

కలత్రం వైధాత్రం కతికతి భజంతే న కవయః
శ్రియో దేవ్యాః కో వా న భవతి పతిః కైరపి ధనైః
మహాదేవం హిత్వా తవ సతి సతీనామచరమే
కుచాభ్యామాసంగః కురవకతరోరప్యసులభః

గిరామాహుర్దేవీం ద్రుహిణగృహిణీమాగమవిదో
హరేః పత్నీం పద్మాం హరసహచరీమద్రితనయామ్
తురీయా కాపి త్వం దురధిగమనిఃసీమమహిమా
మహామాయా విశ్వం భ్రమయసి పరబ్రహ్మమహిషి

కదా కాలే మాతః కథయ కలితాలక్తకరసం
పిబేయం విద్యార్థీ తవ చరణనిర్ణేజనజలమ్
ప్రకృత్యా మూకానామపి చ కవితాకారణతయా
కదా ధత్తే వాణీముఖకమలతాంబూలరసతామ్

సరస్వత్యా లక్ష్మ్యా విధిహరిసపత్నో విహరతే
రతేః పాతివ్రత్యం శిథిలయతి రమ్యేణ వపుషా
చిరం జీవన్నేవ క్షపితపశుపాశవ్యతికరః
పరానందాభిఖ్యం రసయతి రసం త్వద్భజనవాన్

ప్రదీపజ్వాలాభిర్దివసకరనీరాజనవిధిః
సుధాసూతేశ్చంద్రోపలజలలవైరర్ఘ్యరచనా
స్వకీయైరంభోభిః సలిలనిధిసౌహిత్యకరణం
త్వదీయాభిర్వాగ్భిస్తవ జనని వాచాం స్తుతిరియమ్

సౌందర్యలహరి ముఖ్యస్తోత్రం సంవార్తదాయకమ్
భగవద్పాద సన్క్లుప్తం పఠేన్ ముక్తౌ భవేన్నరః

ఇతి శ్రీమత్పరమహంసపరివ్రాజకాచార్యస్య
శ్రీగోవిందభగవత్పూజ్యపాదశిష్యస్య
శ్రీమచ్ఛంకరభగవతః కృతౌ సౌందర్యలహరీ సంపూర్ణా

ఓం తత్సత్

సమానీతః పద్భ్యాం మణిముకురతామంబరమణి-
ర్భయాదాస్యాదంతఃస్తిమితకిరణశ్రేణిమసృణః
దధాతి త్వద్వక్త్రంప్రతిఫలనమశ్రాంతవికచం
నిరాతంకం చంద్రాన్నిజహృదయపంకేరుహమివ

సముద్భూతస్థూలస్తనభరమురశ్చారు హసితం
కటాక్షే కందర్పః కతిచన కదంబద్యుతి వపుః
హరస్య త్వద్భ్రాంతిం మనసి జనయంతి స్మ విమలాః
భవత్యా యే భక్తాః పరిణతిరమీషామియముమే

నిధే నిత్యస్మేరే నిరవధిగుణే నీతినిపుణే
నిరాఘాతజ్ఞానే నియమపరచిత్తైకనిలయే
నియత్యా నిర్ముక్తే నిఖిలనిగమాంతస్తుతిపదే
నిరాతంకే నిత్యే నిగమయ మమాపి స్తుతిమిమామ్

తాత్పర్యము

ప్రథమ భాగం – ఆనంద లహరి

భూమిపై నడిచేటప్పుడు కాలు జారినవారికి భూమే ఆధారం. శివా, నీ విషయంలో అపరాధాలు చేసినవారికి నువ్వే శరణం.

శివుడు శక్తితో కలిసి ఉన్నప్పుడు మాత్రమే ఏదైనా చేయగలడు. అలా కాకపోతే కదలడానికి కూడా శక్తి లేనివాడు. అందుకే హరి, హర, బ్రహ్మాదులచే ఆరాధింపబడే నిన్ను, పుణ్యం చేసుకోనివాడు ఎలా నమస్కరించగలడు, ఎలా స్తుతించగలడు.

నీ పాదపద్మాల నుండి వచ్చిన స్వల్పమైన ధూళి కణాన్ని తీసుకుని బ్రహ్మదేవుడు లోకాలను నిర్మిస్తున్నాడు. విష్ణువు దానిని వేయి తలలతో ఎంతో కష్టంతో మోస్తున్నాడు. శివుడు దాన్ని పొడి చేసి, భస్మంగా తన శరీరంపై పూసుకుంటున్నాడు.

నువ్వు అజ్ఞానులైన వారికి చీకటిని తొలగించే సూర్యకాంతి లాంటి దానివి. మూర్ఖులకు చైతన్యాన్ని కలిగించే పువ్వుల తేనె ప్రవాహం వంటి దానివి. పేదవారికి చింతామణి లాంటి దానివి. సంసార సాగరంలో మునిగిపోయిన వారికి విష్ణువు యొక్క వరాహ దంష్ట్రా లాంటి దానివి.

నీవు తప్ప వేరే ఏ దేవతా సమూహం అభయ, వరద హస్తాలను ప్రదర్శించదు. నువ్వు మాత్రమే అభయ, వరద ముద్రలను స్పష్టంగా చూపిస్తావు. లోకాలకు శరణ్యురాలివి అయిన నీ పాదాలే కోరికల కన్నా ఎక్కువ ఫలాన్ని ఇచ్చేందుకు, భయం నుండి రక్షించడానికి సమర్థమైనవి.

భక్తులకు సౌభాగ్యాన్ని ప్రసాదించే నిన్ను ఆరాధించి, పూర్వం విష్ణువు స్త్రీ రూపం ధరించి శివుడిని కూడా మోహితుడిని చేశాడు. కామదేవుడు కూడా నిన్ను నమస్కరించి, రతికి ఆకర్షణీయమైన తన రూపంతో గొప్ప మునుల మనస్సులను కూడా మోహింపజేయగలుగుతున్నాడు.

పువ్వుల విల్లు, తుమ్మెదల జెండా, ఐదు బాణాలు, వసంతం మిత్రుడుగా, మలయ పవనాలు రథంగా ఉన్నప్పటికీ, ఓ పార్వతీ, ఆ అనంగుడు (దేహం లేనివాడు) నీ కటాక్షం నుండి ఏదో ఒక కరుణను పొంది ఈ జగత్తును జయిస్తున్నాడు.

మోగే మొలనూలు గల, ఏనుగు కుంభాల వంటి స్థనాల వల్ల ముందుకు వంగిన, సన్నని నడుము గల, పరిపక్వమైన శరత్కాల చంద్రుని వంటి ముఖం గల, చేతులతో విల్లు, బాణాలు, పాశం, అంకుశం ధరించిన నీవు, శివుని గర్వం ముందు ఉంటావు.

పుణ్యం చేసిన కొందరు భక్తులు సుధాసముద్రం మధ్యలో ఉన్న కల్పవృక్షాల తోటతో చుట్టబడిన మణిద్వీపంలో ఉన్న చింతామణి గృహంలో, శివుడు పీటగా ఉన్న మంచంపై ఉన్న నిన్ను, చిదానంద లహరి రూపిణి అయిన నిన్ను సేవిస్తారు.

మూలాధారంలో భూమిని, మణిపూరంలో జలం వంటి దానిని, స్వాధిష్ఠానంలో అగ్నిని, హృదయంలో వాయువును, పైనున్న ఆకాశాన్ని, మరియు కనుబొమ్మల మధ్య మనస్సును, ఈ అన్నింటిని కులపథం ద్వారా భేదించి, సహస్రార పద్మంలో నీ పతితో ఏకాంతంగా విహరిస్తావు.

పాదాల నుండి కారే అమృతధారల ప్రవాహంతో ప్రపంచాన్ని తడిపి, తిరిగి రసనామ్నాయం యొక్క తేజస్సును పొంది, పాములాంటి ముడులు వేసుకుని ఉన్న నీ స్వరూపాన్ని కులకుండం అనే గుహలో నిద్రపోతున్నావు.

శంభువు యొక్క నాలుగు కంఠాలు, ఐదుగురు శివ యువతులు, తొమ్మిది మూలప్రకృతులు, నలభై నాలుగు దళాలు, త్రికోణం, మూడు వలయాలు, మూడు రేఖలతో కూడిన నీ నివాసస్థలం పరిపూర్ణమై ఉంది.

ఓ హిమగిరి కన్యే, నీ సౌందర్యాన్ని పోల్చడానికి బ్రహ్మాది కవులు ఎంతగానో ప్రయత్నిస్తారు. నీ సౌందర్యాన్ని చూడాలనే కుతూహలంతో స్వర్గస్త్రీలు తపస్సుల ద్వారా పొందడానికి కష్టమైన శివుని సాయుజ్యాన్ని కూడా మనసుతో పొందగలుగుతారు.

వయస్సు మళ్ళిన, కంటికింపుగా లేని, పరిహాసాలలో జడమైన పురుషుడిని కూడా నీ కటాక్షం పడగానే, జారిపోయిన జడలు, వదులైన పైటలు, హఠాత్తుగా తెగిపోయిన మొలనూలు, జారిపోయిన దుస్తులు గల యువతులు వందల సంఖ్యలో అనుసరిస్తారు.

భూమిలో యాభై ఆరు, జలంలో యాభై రెండు, అగ్నిలో అరవై రెండు, వాయువులో యాభై నాలుగు, ఆకాశంలో ముప్పై ఆరు, మనస్సులో అరవై నాలుగు కిరణాలు ఉంటాయి. వాటికి కూడా పైన నీ పాదపద్మాల జంట ఉంటుంది.

శరత్కాల వెన్నెల వంటి స్వచ్ఛమైన, చంద్రునితో కూడిన జటాజూట మకుటం గల, అభయ, వరద ముద్రలను, స్పటిక అక్షమాల, పుస్తకాన్ని చేతులలో ధరించిన నిన్ను ఒక్కసారి నమస్కరించిన వారికి, తేనె, పాలు, ద్రాక్ష పండ్ల తీపిని మరిపించే వాక్కులు ఎలా లభించకుండా ఉంటాయి?

కవుల మనస్సులు అనే పద్మవనాలకు బాలసూర్యుడి కాంతి వంటి ఎరుపు రంగు గల నిన్ను కొందరు సత్పురుషులు సేవిస్తారు. వారు బ్రహ్మదేవుని భార్య (సరస్వతి) యొక్క యవ్వన శృంగార లహరి వంటి లోతైన వాక్కులతో సత్పురుషులను రంజింపజేస్తారు.

సృష్టికర్త అయిన సరస్వతీ దేవికి సోదరీమణులైన వశిన్యాది దేవతలచే నిన్ను మనసులో భావించుకునేవాడు, వాగ్దేవి ముఖపద్మం నుండి వచ్చే సుగంధం వంటి మధురమైన, గొప్ప కవుల యొక్క కవిత్వపు శైలిని కలిగిన కవి అవుతాడు.

నీ దేహచ్ఛాయలు, లేత సూర్యకిరణాల ప్రవాహం వంటివి. వాటితో స్వర్గం, భూమి అంతా ఎరుపు రంగులోకి మునిగిపోయినట్లుగా ఎవరు భావిస్తారో, భయపడిన లేడి కళ్ళవంటి సిగ్గుపడిన చూపులు గల ఎంతమంది దేవతా స్త్రీలు ఊర్వశి వశమవుతారు!

ముఖాన్ని బిందువుగా, దాని కింద రెండు స్థనాలని, వాటి కింద శివుడి అర్ధభాగం (మూల త్రికోణాన్ని) ధ్యానించేవారు, స్త్రీలను త్వరగా మోహితులను చేయగలుగుతారు, ఇది చాలా తేలికైన విషయం. చంద్ర, సూర్యులు స్థనాలుగా గల ముల్లోకాలను కూడా త్వరగా భ్రమలో పడేయగలరు.

తన అంగాల నుండి అమృతకిరణాల సమూహాన్ని వెదజల్లుతూ, చంద్రశిలామూర్తి వంటి నిన్ను హృదయంలో ఎవరు ధ్యానిస్తారో, వారు గరుత్మంతుడిలా పాముల దర్పాన్ని అణచివేస్తారు, మరియు జ్వరంతో బాధపడినవారిని దృష్టితో అమృతధారల ప్రవాహంతో సుఖపెడతారు.

మెరుపురేఖలా సన్నగా, సూర్యచంద్ర అగ్నిమయం అయిన, ఆరు కమలాలకు పైన ఉన్న నీ కళను, మహా పద్మాటవిలో మాయ మలినం లేని మనస్సుతో దర్శించే మహనీయులు పరమానంద లహరిని పొందుతారు.

అమ్మా భవాని, నీ దాసుడనైన నాపై దయతో చూడు అని స్తుతించాలనుకుని, ‘భవాని త్వం’ అని ఎవరు చెబుతారో, అప్పుడే నువ్వు వారికి విష్ణు, బ్రహ్మ, ఇంద్రుల ప్రకాశవంతమైన కిరీటాలతో పూజింపబడే నీ సాయుజ్యాన్ని ప్రసాదిస్తావు.

శివుడి ఎడమభాగాన్ని తీసుకున్నప్పటికీ నీ మనస్సు తృప్తి చెందనందువల్ల, శివుడి మరో అర్ధభాగం కూడా నీచే హరించబడిందని నేను అనుకుంటున్నాను. అందుకే నీ ఈ రూపం అంతా ఎరుపు రంగులో, మూడు కళ్ళతో, స్థనాల వల్ల వంగి, వంకర చంద్రుడు శిరస్సుపై కిరీటంగా ఉంది.

బ్రహ్మ లోకాన్ని సృష్టిస్తాడు, విష్ణువు రక్షిస్తాడు, రుద్రుడు లయం చేస్తాడు. ఈశ్వరుడు ఈ అన్నింటినీ కప్పి ఉంచుతూ తన శరీరాన్ని కూడా లయం చేసుకుంటాడు. సదాశివుడు ఈ అన్నింటినీ అనుగ్రహిస్తాడు. ఈ ఐదుగురు దేవతలు ఒక క్షణకాలం కదిలిన నీ కనుబొమ్మల తీగ ఆజ్ఞపైనే ఈ కార్యాలు చేస్తారు.

ఓ శివా, మూడు గుణాల నుండి పుట్టిన ఆ ముగ్గురు దేవతలకు చేసే పూజ, నీ పాదాలకు చేసే పూజ అవుతుంది. అందుకే, వారు నీ పాదపీఠం దగ్గర ఎల్లప్పుడూ చేతులు జోడించి, కిరీటాలను నమస్కరిస్తారు.

మహాసంహార కాలంలో బ్రహ్మ ఐదుగుణాలను పొందుతాడు, విష్ణువు విరతిని పొందుతాడు, యముడు నాశనాన్ని పొందుతాడు, కుబేరుడు అంతం పొందుతాడు. ఇంద్రుల సమూహం కూడా కళ్ళు మూసుకుంటుంది. ఓ సతి, అప్పుడు నీ భర్త అయిన శివుడు మాత్రమే విహరిస్తాడు.

నా మాటలు జపం అవుతాయి, నా చేష్టలు ముద్రలు అవుతాయి, నా నడక ప్రదక్షిణ అవుతుంది, నా ఆహారం హోమం అవుతుంది. నా నిద్ర ప్రణామం అవుతుంది. ఆత్మ సమర్పణ దృష్టితో నేను చేసే అన్ని ఆనంద కార్యాలు నీ పూజలో భాగంగా అవుతాయి.

భయంకరమైన ముసలితనం, మరణాన్ని పోగొట్టే అమృతాన్ని తాగినప్పటికీ, బ్రహ్మాది దేవతలు కూడా నశిస్తారు. భయంకరమైన హాలాహలాన్ని మింగిన శివుడికి మరణ భయం లేకపోవడానికి కారణం ఓ అమ్మా, నీ చెవి ఆభరణం యొక్క మహిమే.

బ్రహ్మదేవుని కిరీటాన్ని దూరంగా ఉంచు, కైటభుడిని సంహరించిన విష్ణువు కిరీటంపై జారి పడుతున్నావు, ఇంద్రుని కిరీటాన్ని తీసేసుకో, అంటూ నీ పరిచారికల మాటలు నీ భర్త అయిన శివుడు లేచి నిలబడినప్పుడు వినిపిస్తాయి.

ఓ నిత్యమైన దేవి, తన దేహం నుండి పుట్టిన అణిమాది శక్తులతో నిన్ను ఎవరు ‘అహం’ అని భావిస్తారో, ఆ త్రినేత్రుని సంపదను కూడా గడ్డిపోచలా భావించే అతనికి, మహా సంహారకాలంలో అగ్ని కూడా హారతి ఇస్తుంది.

అరవై నాలుగు తంత్రాలతో లోకాన్ని మోసం చేసి, వాటి ద్వారా సిద్ధులను పొందే పశుపతి, నీ ఒత్తిడితో, అన్ని పురుషార్థాలను ఇచ్చే స్వతంత్ర తంత్రాన్ని ఈ భూలోకానికి తీసుకువచ్చాడు.

ఓ అమ్మా, నీ నామం యొక్క అక్షరాల కూర్పు ‘శివ, శక్తి, కామ, క్షితి, రవి, శీతకిరణ, స్మర, హంస, శక్ర, పరా, మార, హరయ’ అనే పదాలుగా హ్రీం అనే అక్షరాలతో కలిసి ఉన్న ఈ వర్ణమాలతో ఉన్నాయి.

ఓ నిత్యమైన దేవి, కొందరు గొప్ప భోగాలను కోరుకునేవారు, నీ మంత్రానికి ముందు ‘స్మరం’ (క్లీం), ‘యోని’ (హ్రీం), ‘లక్ష్మీం’ (శ్రీం) అనే అక్షరాలను ఉంచి, చింతామణి పూసల మాలతో నిన్ను జపిస్తారు. వారు శివాగ్నిలో సురభి నెయ్యి ధారలతో వందలాది ఆహుతులు ఇస్తారు.

ఓ భగవతి, నీవు శివుడి శరీరం, చంద్ర సూర్యులు ఆయన స్థనాలు. నేను నిన్ను తొమ్మిది ఆత్మల కలయికగా భావిస్తున్నాను. అందుకే శివుడు శేషుడు (మిగిలి ఉన్నవాడు), నీవు శేషి (మిగిల్చిన దానివి) అనే సంబంధం ఇద్దరికీ సాధారణమైనదిగా ఉంది.

నువ్వు మనస్సు, నువ్వు ఆకాశం, నువ్వు వాయువు, నువ్వు అగ్ని, నువ్వు జలం, నువ్వు భూమి. నువ్వు ఈ విధంగా పరిణమించిన తర్వాత, ఇంకేమీ మిగలలేదు. ఓ శివ యువతి, నీవు విశ్వ రూపంగా నీ ఆనందమయ రూపాన్ని ధరిస్తావు.

నీ ఆజ్ఞాచక్రంలో సూర్య చంద్రుల కోటి కాంతిగల పరమశంభుని, పరబ్రహ్మశక్తితో కలిసి ఉన్న ఆయనను నేను పూజిస్తున్నాను. ఆయన్ని భక్తితో పూజించేవాడు, సూర్య చంద్ర అగ్ని కాంతి చేరలేని, అంధకారం లేని ఆ లోకంలో నివసిస్తాడు.

నీ విశుద్ధి చక్రంలో స్వచ్ఛమైన స్పటికం వంటి ఆకాశాన్ని సృష్టించే శివుడిని, మరియు శివునితో సమానమైన నిశ్చయాన్ని కలిగిన దేవిని నేను సేవిస్తున్నాను. వారి కాంతి, చంద్రుని కిరణాల వంటి మార్గంలో వెళుతున్నప్పుడు, జగత్తు అంతా లోపలి అంధకారం తొలగిపోయి, చకోర పక్షిలా వెలిగిపోతుంది.

వికసించిన జ్ఞానం అనే పద్మపు తేనెను ఆస్వాదించే, గొప్పవారి మనస్సు అనే సరోవరంలో నివసించే ఏదో ఒక హంస జంటను నేను సేవిస్తున్నాను. దాని సంభాషణ వలన అష్టాదశ విద్యల జ్ఞానం వస్తుంది. అది నీటి నుండి పాలను వేరు చేసినట్లుగా దోషాల నుండి గుణాలను వేరు చేస్తుంది.

ఓ అమ్మా, నీ స్వాధిష్టానంలో నిరంతరం అగ్నిని ధరించి ఉన్న ప్రళయాగ్ని వంటి శివుడిని, మరియు ఆయనతో సమానమైన శక్తిని నేను స్తుతిస్తున్నాను. ఆయన కోపంతో లోకాలను దహనం చేసినప్పుడు, దయామయమైన ఆమె దృష్టి చల్లగా ఉంటుంది.

మెరుపురేఖలా, చీకటిని పోగొట్టే శక్తితో, రత్నాల ఆభరణాలతో ఉన్న ఇంద్రధనుస్సులా ప్రకాశించే, నీ శ్యామల మేఘం వంటి దేహాన్ని నేను సేవిస్తున్నాను. ఇది శివుని వేడికి తపించిపోయిన ముల్లోకాలను తడిపి శాంతింపజేస్తుంది.

నీ మూలాధారంలో సమయతో కలిసి లాస్య నృత్యాన్ని చేసే నవరస మహాతాండవ నటుడు అయిన శివుని నేను భావిస్తున్నాను. ఈ ఇద్దరి దయవల్లనే, ఈ ప్రపంచం తండ్రి, తల్లిని పొందింది.

ద్వితీయ భాగం – సౌందర్య లహరి

ఓ హిమగిరి కన్యే, నీ స్వర్ణ కిరీటాన్ని, ఆకాశంలో ఉన్న సూర్యుడితో చేసినదిగా ఎవరు భావిస్తారో, వారు దాని కాంతుల వల్ల రంగురంగులైన చంద్రఖండాన్ని ఇంద్రధనుస్సుగా ఎందుకు భావించరు?

ఓ శివా, వికసించిన నీలోత్పలం వంటి, దట్టమైన, నునుపైన నీ కేశాలు మా అజ్ఞానపు చీకటిని పోగొట్టాలని. వాటి సహజ సుగంధాన్ని పొందడానికి ఇంద్రుని తోటలో ఉన్న కల్పవృక్షాల పువ్వులు అందులో నివసిస్తాయని నేను భావిస్తున్నాను.

నీ ముఖ సౌందర్య ప్రవాహపు నదీ ప్రవాహం వంటి నీ పాపిట, మాకు క్షేమాన్ని కలిగించుగాక. అది, సిందూరాన్ని ధరించి, దట్టమైన కేశాల చీకటిని బంధించి ఉంచిన లేత సూర్యకిరణంలా ఉంది.

నీ సహజమైన వంకర కేశాలు, తుమ్మెదల గుంపుల వంటివి, నీ ముఖాన్ని కప్పి ఉంచాయి. నీ ముఖం పద్మం యొక్క అందాన్ని గేలి చేస్తుంది. అందులో చిరునవ్వు, దంతాల కాంతి అనే పుప్పొడి ఉంది. వాటి సుగంధానికి కామదేవుడి కళ్ళు అనే తుమ్మెదలు మైమరచిపోతాయి.

నీ నుదురు, కాంతివంతమైన లావణ్యంతో ప్రకాశిస్తుంది. అది నీ కిరీటంలో ఉంచిన రెండవ చంద్రఖండం అని నేను భావిస్తున్నాను. ఇది తలక్రిందులుగా ఉంచడం వల్ల, రెండూ కలిసి పూర్తి చంద్రునిగా మారాయి.

ఓ ఉమా, లోకాల భయాన్ని పోగొట్టడంలో నిష్ణాతులైన నీ రెండు కనుబొమ్మలు, కామదేవుడు తన ఎడమ చేతితో పట్టుకున్న విల్లులా వంగి ఉన్నాయి, దానిని తుమ్మెదల్లాంటి నీ కళ్ళతో బిగించాడు. అది మోచేతిలోను, పిడికిలిలోనూ దాగి ఉంది.

నీ కుడి కన్ను సూర్యుడిలా పగటిని సృష్టిస్తుంది, నీ ఎడమ కన్ను చంద్రుడిలా రాత్రిని సృష్టిస్తుంది. నీ మూడవ కన్ను, లేత ఎర్రటి పద్మంలా ఉంది. అది పగలు, రాత్రి మధ్య ఉన్న సంధ్యను ఏర్పరుస్తుంది.

ఓ శివ, నీ కంటిచూపు విశాలమైనది (విశాలా), శుభకరమైనది (కల్యాణీ), ప్రకాశవంతమైనది (స్ఫుటరుచిరా), నీలోత్పలాలతో కూడినది (అయోధ్యా), దయగల ప్రవాహంతో కూడినది (కృపాధారాధారా), మధురమైనది (మధురా), గొప్ప భోగం గలది (భోగవతికా), అవంతీ పట్టణం లాంటిది. ఈ అన్ని పట్టణాల పేర్లను అది నిజం చేస్తుంది.

నీ కనుబొమ్మల కదలికలు, కవుల శబ్దాల గుంపులోని తేనెను కోరుకునే తుమ్మెదల పిల్లలలా నీ చెవుల దగ్గర ఉంటాయి. వాటిని చూసి, నవరసాలను ఆస్వాదించడంలో తొందరపాటుగా ఉన్న కనుబొమ్మ కళ్ళు కొంచెం ఎర్రబడతాయి, అది అసూయ వల్ల అనిపిస్తుంది.

ఓ శివా, నీ కంటిచూపు శృంగారభరితంగా ఉంటుంది, ఇతరులపై ద్వేషంతో, గంగపై కోపంతో, శివునిపై ఆశ్చర్యంతో, శివుని పాములను చూసి భయంతో, పద్మసౌందర్యాన్ని జయించేది, చెలులతో నవ్వుతూ, నా పట్ల దయతో ఉంటుంది.

చెవుల వరకు చేరి, రెక్కల వంటి రెప్పలను ధరించి, శివుని మనస్సులోని ప్రశాంతమైన రసాన్ని కరిగించే ఫలం కలిగిన నీ నేత్రాలు, పర్వతరాజు వంశానికి అలంకారమైన మొగ్గల్లా ఉన్నాయి. అవి చెవుల వరకు ఆకర్షించబడిన కామదేవుని బాణాల విలాసాన్ని చూపిస్తాయి.

ఓ శివుని ప్రియురాలా, నీ మూడు కళ్ళు మూడు రంగులలో ఉన్నాయి, అంజనంతో కలిసి ఉన్నాయి. అవి సృష్టికర్త బ్రహ్మ, రక్షకుడైన విష్ణు, లయకారకుడైన రుద్రులను తిరిగి సృష్టించడానికి సత్వ, రజ, తమ గుణాలను ధరించినట్లు ఉన్నాయి.

ఓ శివునిపై ఆధారపడిన మనస్సు గల దేవి, మాకు పవిత్రతను కలిగించడానికి నీ ఎరుపు, తెలుపు, నలుపు రంగుల దయగల కళ్ళతో, నదులైన శోణ, గంగ, యమునల పవిత్ర సంగమంగా నిన్ను భావిస్తున్నాను.

ఓ పర్వతరాజపుత్రీ, నీ కనురెప్పల మూత, తెరిచే చర్యలతో జగత్తు లయ, సృష్టిలను పొందుతుందని సత్పురుషులు చెబుతారు. నీ కనురెప్పల మూత నుండి లోకం అంతా నాశనమవుతుండగా, దాన్ని రక్షించడానికి నువ్వు రెప్పలు మూయడం మానేశావు అని నేను అనుకుంటున్నాను.

ఓ అపరా, నీ కళ్ళు చెవి దగ్గర ఉన్న శకునపు పక్షిలా ఉండడం చూసి, నీటిలో ఉన్న చేపలు రెప్పలు వేయకుండా దాక్కుంటాయి. ఈ పద్మం, ఉదయం కనురెప్పల మూతపడడం చూసి, రాత్రి తెరుచుకుని వెళ్ళిపోతుంది.

ఓ శివా, నీ కళ్ళు నీలోత్పలపు రేఖల్లా ఉన్నాయి. ఆ కంటిచూపుతో దూరంగా ఉన్న దీనుడైన నన్ను దయతో కడుగగలవు. ఈ చర్యతో నేను ధన్యుడనవుతాను, నీకు మాత్రం నష్టం ఉండదు. చంద్రుడు అడవిలోను, మేడలోను సమానంగా వెలుగును ఇస్తాడు.

ఓ పర్వతరాజపుత్రీ, నీ చెవి ఆభరణాల జంట కొంచెం వంకరగా ఉంటుంది. అది ఎవరికి కామదేవుని విల్లుపై ఆసక్తిని కలిగించదు? దానిపై కన్నుల కొసలు అడ్డంగా చెవుల వరకు వ్యాపించి, బాణాన్ని సంధించే ధైర్యాన్ని ఇస్తాయి.

నీ ముఖాన్ని, మెరిసే చెంపలపై ప్రతిబింబించిన చెవి ఆభరణాల జంటతో కూడిన కామదేవుని రథంగా నేను భావిస్తున్నాను. కామదేవుడు, శివుడిని ఓడించడానికి ఈ రథాన్ని ఎక్కి, సూర్యచంద్రులు చక్రాలుగా ఉన్న భూమి అనే రథంపై దాడి చేస్తున్నాడు.

ఓ శివాని, సరస్వతీ దేవి సూక్తులను, అమృత ప్రవాహం వంటి వాటిని, నిరంతరం చెవి గుంటలతో తాగుతున్నప్పుడు, ఆమె ఆశ్చర్యంతో తల ఊపినప్పుడు, నీ కుండలాల సమూహం ‘ఝణం’ అనే ధ్వనితో ఆమెకు బదులు ఇస్తున్నట్లు ఉంది.

ఓ హిమగిరి వంశానికి జెండా వంటిదానా, నీ నాసాలత మాకు కోరిన ఫలాన్ని ఇస్తుంది. దాని లోపల ఉన్న ముత్యాలు, చల్లని శ్వాసతో జారిపడగా, వాటి సంపద వల్ల, ముక్కు వెలుపల కూడా ముత్యాల ఆభరణాన్ని ధరిస్తుంది.

ఓ మంచి దంతాలు గల దేవి, సహజంగా ఎర్రగా ఉన్న నీ పెదవికి, పగడపు తీగను పోల్చి చెబుతున్నాను. అది ఫలవంతం అవుతుంది. పగడపు పండు కూడా నీ పెదవి ప్రతిబింబం వల్ల ఎర్రబడింది, అది ఎలా నీతో పోల్చుకోవడానికి సిగ్గుపడకుండా ఉంటుంది?

నీ చంద్రుని వంటి ముఖం నుండి వచ్చే చిరునవ్వును తాగే చకోర పక్షులు, అతి తీపి వల్ల వాటి ముక్కులు మొద్దుబారతాయి. అందుకే అవి చల్లని చంద్రుని నుండి వచ్చే అమృత ప్రవాహాన్ని పుల్లనిదిగా భావించి, రాత్రి రాత్రి స్వచ్ఛందంగా తాగుతాయి.

ఓ అమ్మా, నీ నాలుక, భర్త శివుని గుణాలను నిరంతరం జపించి, జపాపువ్వు రంగులో ఉంది. దాని కొనపై ఉండే స్వచ్ఛమైన స్పటికపు సరస్వతీ దేవి రూపం, మాణిక్యంలా మారుతుంది.

యుద్ధంలో రాక్షసులను జయించి, కిరీటాలు లేకుండా, కవచాలతో తిరిగి వచ్చిన, శివుని నిర్మాల్యాన్ని తినడానికి ఇష్టపడని కుమారస్వామి, ఇంద్రుడు, ఉపేంద్రుడు, మొదలైనవారికి, నీ ముఖం నుండి వచ్చే తాంబూలపు ముక్కలు, చంద్రునిలా స్వచ్ఛమైన కర్పూరం ముక్కల్లా కలిసిపోతాయి.

పశుపతి వివిధ మహిమలను వీణతో పాడుతూ, నువ్వు ‘సాధువు’ అని తల ఊపినప్పుడు, ఆ మాటల మాధుర్యానికి వీణలోని శబ్దాలు చిన్నబోతాయి. అప్పుడు సరస్వతీ దేవి తన వీణను నెమ్మదిగా కవర్తో కప్పివేస్తుంది.

ఓ పర్వతపుత్రీ, నీ గడ్డం గురించి ఎలా వర్ణించగలం? ప్రేమతో హిమగిరి తాకినది, శివుడు పదే పదే అధరపానం కోసం ఎత్తినది, శివుడి ముఖం అనే అద్దానికి చేతితో పట్టుకునే భాగం. ఇది ఉపమానం లేనిది.

శివుడు ఎల్లప్పుడూ కౌగిలించుకోవడం వల్ల పులకించిన నీ మెడ, ముఖం అనే పద్మం యొక్క కాడలా ఉంది. అది సహజంగా తెల్లగా ఉంటుంది, కానీ కాలాగురు పూత వల్ల మలినంగా కనిపిస్తుంది, దానిపై ఉన్న హారపు తీగ తామరకాడలా అందంగా ఉంటుంది.

ఓ గానం, గమకం, గీతంలలో నిపుణురాలా, నీ మెడపై ఉన్న మూడు రేఖలు, వివాహ సమయంలో కట్టిన మూడు దారాల సంఖ్యను సూచిస్తున్నాయి. అవి వివిధ మధుర రాగాలైన మూడు గ్రామాలకు (షడ్జ, మధ్యమ, గాంధార) సరిహద్దులులా ఉన్నాయి.

తామర కాడల్లా మృదువైన నీ నాలుగు భుజాల సౌందర్యాన్ని బ్రహ్మదేవుడు నాలుగు ముఖాలతో స్తుతిస్తాడు. ఇది, అంధకుడిని మొదటగా చంపిన శివుని నుండి తన నాలుగు తలలను కాపాడుకోవడానికి, నాలుగు అభయహస్తాలు ఇవ్వాలనే కోరికతో.

ఓ ఉమా, నీ చేతుల కాంతి, కొత్తగా వికసించిన తామరపువ్వు రంగును జయిస్తుంది. నీ చేతుల కాంతిని ఎలా పోల్చగలం? లక్ష్మీదేవి కాలుతో తామరపువ్వును తన్నితే, అది కొంచెం నీ చేతితో పోలి ఉంటుందా?

ఓ దేవి, స్కందుడు, వినాయకుడు ఇద్దరూ తాగిన నీ స్థనాల జంట, ఎల్లప్పుడూ అమృతం స్రవిస్తుంది. అది మా దుఃఖాన్ని పోగొట్టుగాక. దానిని చూసి, భయంతో కూడిన మనస్సుతో, వినాయకుడు నవ్వుకుంటూ తన ఏనుగు తలను చేతులతో తడుముకుంటాడు.

ఓ పర్వతరాజ పతాకం, ఈ నీ స్థనాలు, అమృతం మరియు మాణిక్యాల కలశాలు. ఈ విషయంలో మా మనసులో సందేహం లేదు. వాటిని తాగిన కుమారస్వామి, వినాయకుడు ఇప్పటికీ స్త్రీల సంగమం గురించి తెలియని బాలురే.

ఓ అమ్మా, ఏనుగు కుంభాల వంటి నీ స్థనాలపై ఉన్న ముత్యాల హారం, బింబం వంటి నీ పెదవుల ఎరుపు రంగుతో లోపల రంగురంగులుగా కనిపిస్తుంది. అది శివుని ప్రతాపంతో కూడిన కీర్తిలా ఉంది.

ఓ పర్వతకన్యే, నీ స్థన్యం నీ హృదయం నుండి కారే సరస్వతీ నది వంటిది. దయగల నీవు దాన్ని ద్రవిడ శిశువుకి ఇవ్వగా, దాన్ని తాగిన ఆ పిల్లవాడు గొప్ప కవులలో ఒక కవిగా మారాడు.

శివుని కోపాగ్ని జ్వాలలతో దహించబడిన శరీరం గల కామదేవుడు, లోతైన నీ నాభి అనే సరస్సులోకి ప్రవేశించాడు. ఓ పర్వతపుత్రీ, దాని నుండి పొగలాంటి ఒక తీగ పైకి వచ్చింది, అది నీ రోమావళి అని ప్రజలు భావిస్తారు.

ఓ శివా, నీ సన్నని నడుముపై, కుండల వంటి నీ స్థనాల ఒత్తిడి వల్ల, రెండు స్థనాల మధ్యలోని స్థలం సన్నబడి, నాభి అనే గుహలోకి ఆకాశం ప్రవేశించినట్లుగా కనిపిస్తుంది.

ఓ పర్వతపుత్రీ, గంగానది సుడిగుండంలా ఉన్న నీ నాభి, స్థనాల మొగ్గలు, రోమావళి అనే తీగలకు పాదు, కామదేవుని తేజస్సు అనే అగ్నికి గుండం, రతిదేవికి లీలాగారం, మరియు శివుని కళ్ళకు యోగినిల ద్వారా సిద్ధి పొందే గుహ ద్వారం.

సహజంగానే సన్నగా ఉన్న నీ నడుము, స్థనాల బరువు వల్ల వంగి, మెల్లగా తెగిపోతున్నట్లు ఉంది. ఓ స్త్రీల శ్రేష్ఠురాలా, కాలం చెక్కిన నది ఒడ్డున ఉన్న చెట్టులా ఉన్న నీ నడుము, క్షేమంగా ఉండుగాక.

ఓ దేవి, నీ స్థనాలు ఇప్పుడే చెమట పట్టి, కచ్ఛుకపు బిగింపును తెగ్గొడుతున్నాయి. అవి కనక కలశాల్లా ఉన్నాయి. అవి నీ నడుము విరిగిపోకుండా రక్షించడానికి కామదేవుడు, లవలీ తీగలతో మూడు రేఖలు వేసినట్లు ఉన్నాడు.

ఓ పార్వతి, పర్వతరాజు అయిన నీ తండ్రి, తన పిరుదుల బరువు, విస్తారాన్ని తీసివేసి, నీకు బహుమతిగా ఇచ్చాడు. అందుకే నీ పిరుదులు విశాలంగా, బరువైనవిగా ఉండి, మొత్తం భూమిని కప్పివేసి, దానికి చిన్నతనాన్ని ఇస్తున్నాయి.

ఓ పర్వతపుత్రీ, ఏనుగుల తొండాలను, బంగారు అరటిచెట్ల గుంపును నీ రెండు తొడలచే జయించావు. అందంగా ఉన్న, భర్తకు నమస్కరించి గట్టిపడిన నీ రెండు మోకాళ్ళు, దేవతల ఏనుగుల కుంభస్థలాలను ఓడించాయి.

ఓ పర్వతపుత్రీ, కామదేవుడు, శివుడిని ఓడించడానికి, నీ రెండు జంఘలను బాణపు తొడుగులుగా చేసుకున్నాడు. వాటి ముందు, నీ పాదాల నఖాలు, దేవతల కిరీటాలు అనే సానపై పదును పెట్టబడిన పది బాణాలలా కనిపిస్తున్నాయి.

ఓ అమ్మా, నీ పాదాలు వేదాల శిరస్సుపై శేఖరాలుగా ఉన్నాయి. దయతో నా శిరస్సుపై కూడా ఈ పాదాలను ఉంచండి. నీ పాదాలను కడిగే నీరు శివుని జటాజూటంలో ఉన్న గంగానది, వాటి పాదాల పద్మపు రంగు ఎర్రబడిన విష్ణువు శిరస్సుపై ఉన్న మణిలా ఉంది.

కళ్ళకు రమణీయమైన, ఎర్రని లక్క రంగుగల నీ పాదాలకు మేము నమస్కరిస్తున్నాం. శివుడు, నీ పాదాలతో కొట్టినప్పుడు, ఆయన కిలకిలమని నవ్వడం చూసి, ప్రమద వనంలో ఉన్న అశోక వృక్షం అసూయపడుతుంది.

నీవు గోత్రస్ఖలనం (మాట జారడం) అనే తప్పు చేసి, సిగ్గుపడి తలవంచిన శివుని నుదుటిపై నీ పాదాలతో కొట్టినప్పుడు, శివుని కోపం వల్ల కలిగిన లోపలి నొప్పిని తొలగించిన నీ పాదాల నుండి వచ్చే గజ్జెల ధ్వనితో కామదేవుడు కిలకిలమని నవ్వాడు.

హిమగిరిలో నివసించడంలో నేర్పుగల నీ పాదాలు, మంచుకు దెబ్బతినవు. అవి రాత్రి నిద్రపోతాయి, రాత్రి చివరలో స్వచ్ఛంగా ఉంటాయి. సమయంతో ఉన్నవారికి లక్ష్మీదేవిని ఇస్తాయి. నీ పాదాలు కమలాన్ని జయించడం ఆశ్చర్యమేమిటి?

ఓ దేవి, నీ పాదాల ముందు భాగం, కీర్తికి స్థానం, ఆపదలకు స్థానం కానిది. అటువంటి పాదాలను సత్పురుషులు ఎలా తాబేలు గట్టి పెంకుతో పోల్చారు? లేదా వివాహ సమయంలో శివుడు దయతో తన చేతులతో తీసుకుని శిలపై ఎలా ఉంచాడు?

స్వర్గస్త్రీల నఖాలు, తమ కరకమలాలను ముడుచుకునే చంద్రుడిలా, దేవతా వృక్షాల నుండి పువ్వుల వంటి చేతులతో స్వర్గంలో ఉన్నవారికి పండ్లను ఇస్తున్నప్పుడు, నీ పాదాలు పేదవారికి ఎప్పుడూ సంపదను ఇస్తాయి.

దీనులైన వారికి కోరికకు తగిన సంపదను ఇస్తూ, అమితమైన సౌందర్య తేనెను వెదజల్లుతున్న నీ మందారపు పూల గుత్తి లాంటి పాదాలపై నా మనస్సు అనే తుమ్మెద నివసించుగాక.

నీ నడకను నేర్చుకోవడానికి ఆసక్తిగా ఉన్న నీ భవనంలో ఉన్న రాజహంసలు, నిన్ను అనుసరిస్తాయి. అందుకే నీ మధురమైన గజ్జల శబ్దం, వాటికి నడక నేర్పుతున్నట్లుగా ఉంది.

బ్రహ్మ, విష్ణు, రుద్ర, ఈశ్వరులు నీకు మంచం అయ్యారు. శివుడు స్వచ్ఛమైన నీడతో చేసిన కప్పబడిన పరుపు. నీ కాంతుల ప్రతిబింబం వల్ల ఎర్రగా ఉండి, కళ్ళకు ఒక శృంగార రసంలా కుతూహలాన్ని కలిగిస్తుంది.

నీ కేశాలు వంకరగా, చిరునవ్వు సహజంగా సరళంగా, మనస్సు శిరీషపువ్వులా, స్థనాలపై గట్టి రాయిలా, నడుము చాలా సన్నగా, స్థనాల మధ్య మరియు పిరుదుల విషయంలో విశాలంగా, లోకాలను రక్షించడానికి శివుని నుండి పుట్టిన ఎర్రని కరుణ విజయం పొందుగాక.

మచ్చ కస్తూరి, చంద్రబింబం జలమయం, కళలు కర్పూరాలు, మరకతం ఒక పెట్టె. అందుకే నీ భోగం వల్ల ప్రతిరోజూ ఖాళీగా ఉన్న ఈ గుహను బ్రహ్మదేవుడు నీ కోసం మళ్ళీ మళ్ళీ నింపుతాడు.

నీవు శివుడి అంతఃపురంలో ఉన్నావు, అందుకే నీ పాదాలను పూజించే విధానం అస్థిరమైన ఇంద్రియాలు గలవారికి సులభం కాదు. అందుకే ఇంద్రుడితో సహా అణిమాది సిద్దులను పొందిన దేవతలు, నీ ద్వారం దగ్గర నిలబడి ఉన్నారు.

ఎంతమంది కవులు బ్రహ్మదేవుని భార్యను సేవిస్తారు? ఎంతో ధనంతో ఎవరు లక్ష్మీదేవికి పతి కాడు? ఓ పతివ్రతలలో శ్రేష్ఠురాలా, శివుని తప్ప వేరేవారికి నీ స్థనాలను తాకడం అశోక వృక్షానికి కూడా సులభం కాదు.

వేదాంతాలను తెలిసినవారు, నిన్ను బ్రహ్మ భార్య సరస్వతి, విష్ణు భార్య లక్ష్మి, శివుని భార్య పార్వతి అని చెబుతారు. కానీ నువ్వు నాలుగవ దానివి, అంతులేని మహిమ గల దానివి, పరబ్రహ్మ రాణివి, విశ్వాన్ని భ్రమింపజేసే మహామాయవి.

ఓ అమ్మా, ఎప్పుడు నేను విద్యార్థిగా నీ పాదాలను కడిగిన నీటిని తాగగలను? అది సహజంగానే మూగవారికి కూడా కవితా శక్తిని ఇస్తుంది. ఎప్పుడు అది నా నోటిలో సరస్వతీ దేవి ముఖ తాంబూలపు రసంగా మారుతుంది?

నీ భక్తుడు సరస్వతి, లక్ష్మిలను విధి, హరులతో సమానంగా విహరిస్తాడు. తన అందమైన రూపంతో రతి యొక్క పతివ్రతత్వాన్ని సడలించగలడు. చిరకాలం జీవిస్తూ, పశుబంధాలను వదిలి, పరమానందం అనే రసాన్ని అనుభవిస్తాడు.

దీపపు జ్వాలలతో సూర్యుడికి హారతి ఇవ్వడం, చంద్రకాంతశిలల నీటి బిందువులతో చంద్రుడికి అర్ఘ్యం ఇవ్వడం, సముద్రపు నీటితో సముద్రాన్ని సంతృప్తిపరచడం. అలాగే ఓ వాగ్దేవీ, నీ మాటలతో నిన్ను స్తుతించడం.

సౌందర్య లహరి అనే ముఖ్య స్తోత్రం, సంహారకాలంలో కూడా రక్షించేది. ఆదిశంకరాచార్యులచే రచించబడిన దీనిని ఎవరు చదివితే, వారికి ముక్తి లభిస్తుంది.

ఇది శ్రీమత్పరమహంస పరివ్రాజకాచార్యులైన శ్రీగోవింద భగవత్పాదుల శిష్యుడు శ్రీమచ్ఛంకరుడు రచించిన సౌందర్య లహరి సంపూర్ణము.

ఓం తత్సత్.

నీ పాదాలచే అద్దంగా మారిన సూర్యుడు, నీ ముఖానికి భయంతో, తన కిరణాల సమూహాన్ని లోపలనే ఉంచుకుని, నిరంతరం వికసించి ఉన్న నీ ముఖాన్ని, నిశ్చలమైన తన హృదయం అనే పద్మంలా ప్రతిబింబిస్తాడు.

ఉబ్బెత్తుగా ఉన్న స్థనాల బరువు గల, అందమైన నవ్వు, కంటిచూపులో కామదేవుడు, కదంబ పువ్వుల వంటి కాంతి గల శరీరం, ఈ లక్షణాలు శివుని మనస్సులో నీపై భ్రమను కలిగిస్తాయి. ఓ ఉమా, నీ భక్తుల ఫలితం ఇదే.

నిధి వంటిదానా, ఎల్లప్పుడూ చిరునవ్వుతో ఉన్నదానా, అంతులేని గుణాలు గలదానా, నీతిలో నిపుణురాలా, జ్ఞానానికి ఆటంకాలు లేనిదానా, నియమాలతో ఉన్న మనస్సులకు ఏకైక నిలయమా, నిబంధనలు లేనిదానా, అన్ని వేదాల చివరి భాగాలలో స్తుతింపబడేదానా, నిత్యమైనదానా, నా ఈ స్తోత్రాన్ని కూడా స్వీకరించు.

👉 YouTube Channel
👉 bakthivahini.com

  • Related Posts

    Soundarya Lahari Telugu Lo Ultimate Guide for Devotees-సౌందర్య లహరి

    Soundarya Lahari Telugu Lo పదన్యాసక్రీడాపరిచయమివారబ్ధుమనసఃస్ఖలంతస్తే ఖేలం భవనకలహంసా న జహతిఅతస్తేషాం శిక్షాం సుభగమణిమంజీరరణిత-చ్ఛలాదాచక్షాణం చరణకమలం చారుచరితే తాత్పర్యం:ఓ సుందరమైన నడక కల దేవి! నీ నడకను నేర్చుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తున్న నీ ఇంటి హంసలు, తమ విలాసవంతమైన నడకలో తడబడుతూ కూడా…

    భక్తి వాహిని

    భక్తి వాహిని
    Soundarya Lahari Telugu Lo Ultimate Guide for Devotees-సౌందర్య లహరి

    Soundarya Lahari Telugu Lo గురుత్వం విస్తారం క్షితిధరపతి: పార్వతి నిజాత్నితంబా దాచ్ఛిద్య త్వయి హరణరూపేణ నిదధే,అతస్తే విస్తీర్ణోగురు రయ మశేషాం వసుమతీంనితంబ ప్రాగ్భారః సృగయతి లఘుత్వం నయతి చ. తాత్పర్యం:ఓ పార్వతీ దేవి! హిమవంతుడు తన పర్వతాల బరువును నీ…

    భక్తి వాహిని

    భక్తి వాహిని