bakthivahini
Soundarya Lahari Telugu
చతుష్షష్ట్యా తంత్రై స్సకల మతిసంధాయ భువనం
స్థిత స్తత్తత్సిద్ధిప్రసవపరతంత్రై: పశుపతి:,
పునస్త్వన్నిర్బంగా దఖిల పురుషా క ఘటనా
స్వతంత్రం తే తంత్రం క్షితితల మవాతీతర దిదమ్
తాత్పర్యం: అమ్మలగన్న అమ్మ! పరమశివుడు అరవై నాలుగు తంత్రాలతో ఈ సమస్త లోకాలను సృష్టించాడు. ఆ తంత్రాలన్నీ ఆయనకు ఒక్కో సిద్ధిని ప్రసాదించేవే. కానీ, అమ్మవారి సంకల్పం వల్ల, అంటే నీవు ప్రేరేపించబడటం వల్లనే, ఈ తంత్రాలన్నీ లోకంలో మళ్ళీ వ్యాపించి, సమస్త మానవులకు అన్ని పురుషార్థాలను (ధర్మ, అర్థ, కామ, మోక్షాలు) ప్రసాదించగలిగే స్వతంత్ర శక్తిని పొందాయి. నిజానికి, నీవే ఆ తంత్రాలకు ప్రాణశక్తివి!
శివః శక్తి: కామః క్షతి రథరవి శ్శీతకిరణ:
స్మరో హంస శుక్ర స్తదనుచ పరామారహరయ:
అమీ హృల్లేఖాభి స్తిసృభి రవసానేషు ఘటితా:.
భజంతే వర్ణాస్తే తవ జనని నామావయవతామ్
తాత్పర్యం: ఓ జగజ్జనని! నీ నామానికి సంబంధించిన బీజాక్షరాల మహిమ వర్ణనాతీతం. ‘క’ అనే అక్షరం శుభాన్ని, ‘ఏ’ శక్తిని, ‘ఈ’ కామసిద్ధిని, ‘ల’ భూమిని, ‘హ్రీం’ తేజస్సును, ‘హ’ సూర్యుని, ‘స’ చంద్రుని, ‘క’ మన్మథుడిని, ‘హ’ హంసను, ‘ల’ ఇంద్రుడిని, ‘హ్రీం’ పరబ్రహ్మను సూచిస్తాయి. ఈ అక్షరాలన్నీ ‘హ్రాం’, ‘హ్రీం’, ‘హ్రూం’ అనే మూడు హృల్లేఖలతో కలిసి, నీ నామ స్వరూపంగా వెలుగొందుతున్నాయి. నీ నామంలోని ప్రతి అక్షరమూ ఒక శక్తి స్వరూపమే!
స్మరం యోనిం లక్ష్మీం త్రితయ మిద మాదౌ తవమనో:
నిధా యైకే నిత్యే! నిరవధి మహాభోగ రసికా:
భజంతి త్వాం చింతామణిగుణనిబద్ధాక్షవలయా:
శివాగ్నౌ జుహ్వంత స్సురభిఘృతధారాహుతి శతై:
తాత్పర్యం: ఓ శాశ్వతురాలైన మహాదేవి! అంతులేని మహాభోగాలను కోరుకునే కొందరు మునులు, నీ మంత్రానికి ముందు ‘ఐం’ (మదనబీజం), ‘హ్రీం’ (యోనిబీజం), ‘శ్రీం’ (లక్ష్మీబీజం) అనే మూడు బీజాక్షరాలను చేర్చి జపిస్తారు. వారు చింతామణులతో కూర్చిన అక్షమాలలు ధరించి, కామధేనువు నెయ్యితో ఈశ్వర అగ్నిలో వందల కొద్దీ ఆహుతులను సమర్పిస్తూ నిన్ను నిరంతరం సేవిస్తారు. వారి భక్తి ఎంత గొప్పదో కదా!
చతుష్షష్ట్యా తంత్రై స్సకల మతిసంధాయ భువనం
తవాత్మానం మన్యే భగవతి! నవాత్మాన మనఘమ్,
అత శేష శ్శేషీ త్యయ ముభయసాధారణతయా
స్థిత స్సంబంధో వాం సమరసపరానందపరయో:
తాత్పర్యం: ఓ భగవతి! చంద్ర సూర్యులు వక్షోజాలుగా గల శివుడికి నీవు దేహానివి. అందుకే, పరమ పవిత్రమైన నీ రూపాన్ని ‘నవవ్యూహాత్మకం’గా భావిస్తారు జ్ఞానులు. కాబట్టి, సమరస మహా ఆనంద స్వరూపులైన మీ ఇద్దరి మధ్య ‘శేష-శేషి’ సంబంధం శాశ్వతంగా ఉంటుంది. అంటే, ఒకరు లేనిదే మరొకరు లేరు అన్నమాట. మీరిద్దరూ వేర్వేరు కాదు, ఒకే తత్వం!
మన స్త్వం- వ్యోమ త్వం-మరుదసి-మరుత్సారధి రసి
త్వ మాప-స్వం భూమి-స్త్వయి పరిణతాయాం న హిపరం,
త్వమేవ స్వాత్మానం పరిణమయితుం విశ్వవపుషా
చిదానందాకారం శివయువతి! భావేన బిభృ షే
తాత్పర్యం: ఓ శివశరీరిణి! నీవే మనస్సు, ఆకాశం, వాయువు, అగ్ని, జలం, భూమి… ఈ పంచభూతాలుగా రూపాంతరం చెందుతున్నావు. నీకంటే వేరైనది ఈ సృష్టిలో ఏదీ లేదు. విశ్వరూపంగా నీ ఆత్మను మార్చుకోవడానికే, నీవు భావంతో చిదానంద రూపాన్ని ధరిస్తున్నావు. అంతా నీ లీలేనమ్మా!
తవాజ్ఞాచక్రస్థం తపనశశికోటి ద్యుతిధరం
పరం శంభుం వందే పరిమిళితపార్శ్వం పరచితా,
యమారాధ్య నృక్త్యా రవి శశి శుచీనా మవిషయే
నిరాలోకే లోకే నివసతి హి భూలోకభువనే
తాత్పర్యం: ఓ జననీ! అనంత సూర్యచంద్రుల కాంతితో ప్రకాశించే నీ ఆజ్ఞా చక్రంలో పరమమైన శంభువు కొలువై ఉన్నాడు. ఆయన పరాశక్తితో కలిసి ఉంటాడు. భక్తితో ఆయన్ను పూజించిన వారికి, సూర్యచంద్రాగ్నులకు కూడా గోచరం కాని, ఎవరూ చూడలేని సహస్రార చక్రంలో దర్శనం లభిస్తుంది. ఆ మహోన్నతుడైన శంభుదేవుడికి నా ప్రణామాలు!
విశుద్దాతే శుద్ధస్ఫటికవిశదం వ్యోమజనకం
శివం సేవే దేవీమపి శివసమానవ్యవసితామ్,
యయో: కాంత్యాయాంత్యా శ్శశికిరణ సారూప్యసరణే
ర్విధూతాంతర్ధ్వాంతా విలసతి చకోరీవ జగతీ
తాత్పర్యం: ఓ దేవీ! నీ విశుద్ధ చక్రంలో స్వచ్ఛమైన స్ఫటికంలా ప్రకాశించే ఆకాశతత్త్వానికి అధిపతి అయిన శివుడిని నేను సేవిస్తాను. అలాగే, శివుడికి సమానమైన మహిమలు గల నిన్ను కూడా ఆరాధిస్తాను. చీకటి తొలగిపోయి, చకోర పక్షిలా ఈ లోకం మీ ఇద్దరి కాంతులతో ప్రకాశిస్తూ, చంద్రకిరణాల మార్గంలో విలసిల్లుతోంది. మీ ఇద్దరి మహిమ ఎంత అద్భుతం!
సమున్మీలత్సం విత్కమల మకరందైకరసికం
భజే హంసద్వంద్వం కిమపి మహతాం మానసచరమ్,
యదాలాపా దష్టదశగుణిత విద్యాపరిణతి:
యదాదత్తే దోషా ద్గుణ మఖిల మద్భ్య: పయ ఇవ
తాత్పర్యం: ఓ మహాదేవి! నీ అనాహత చక్రంలోని వికసించిన జ్ఞానకమలం నుంచి ప్రవహించే మకరందాన్ని ఆస్వాదించే హంసల జంటను నేను సేవిస్తాను. ఆ హంసలు గొప్పవారి మనస్సులనే మానస సరోవరంలో సంచరిస్తాయి. వాటి పలుకుల వల్ల పద్దెనిమిది విద్యలు వృద్ధి చెందుతాయి. అవి నీటి నుంచి పాలను వేరు చేసినట్లుగా, దోషాల నుంచి మంచిని గ్రహిస్తాయి. ఆ హంసల జంట ఎంత పవిత్రమైనదో!
తవ స్వాధిష్ఠానే హుతవహ మధిష్ఠాయ నిరతం
త మీడే సంవర్తం జనని! మహతీం తాంచ సమయామ్
యదాలోకే లోకాన్ దహతి మహతి క్రోధకలితే
దయార్రా యా దృష్టి శ్శిశిర ముపచారం రచయతి
తాత్పర్యం: ఓ అంబా! నీ స్వాధిష్ఠాన చక్రంలో ప్రళయాగ్ని స్వరూపమైన కాలశక్తిని నేను స్తుతిస్తాను. మహా క్రోధంతో లోకాలను కాల్చివేసే ఈ కాలశక్తి, దయతో కూడిన దృష్టితో లోకాలకు చల్లదనాన్ని ప్రసాదిస్తుంది. ఈ కాలశక్తి అంతా నీ లీలావిశేషమే తల్లీ!
తటిత్వంతం శక్త్వా తిమిరపరిపంధి స్ఫురణయా
స్ఫురన్నానారత్నాభరణ పరిణద్ధేంద్ర ధనుషమ్,
తవ శ్యామం మేఘం కమపి మణిపూరైకశరణం
నిషేవే వర్షంతం హరమిహిరతప్తం త్రిభువనమ్
తాత్పర్యం: ఓ త్రిపుర సుందరీ! నీ మణిపూరక చక్రంలో నివసించే ఆ నల్లని మేఘాన్ని నేను సేవిస్తాను. ఆ మేఘం చీకట్లను తొలగించే మెరుపులతో, రత్నాలతో కూడిన ఆభరణాలతో అలంకరించబడిన ఇంద్రధనుస్సు వలె ప్రకాశిస్తుంది. శివుడనే సూర్యుడి వేడికి తపించిపోయిన మూడు లోకాలకు ఇది వర్షాన్ని కురిపిస్తుంది. ఈ మేఘం నీవేనమ్మా, మా కష్టాలను తొలగించే దేవతే!
