bakthivahini
Sravana Masam
నమస్కారం అండి! హిందూ సంప్రదాయంలో శ్రావణ మాసం అంటే భక్తికి, ఆధ్యాత్మికతకు నెలవు. సంవత్సరంలో వచ్చే ఐదవ పవిత్రమైన మాసం ఇది. సాధారణంగా జూలై మధ్య నుండి ఆగస్టు చివరి వరకు వస్తుంది. ఈ మాసంలో చంద్రుడు శ్రవణ నక్షత్రంలో సంచరిస్తాడు కాబట్టి దీనికి శ్రావణ మాసం అని పేరు వచ్చింది.
తెలుగు పంచాంగం ప్రకారం, 2025లో శ్రావణ మాసం జులై 25న ప్రారంభమై ఆగస్టు 22 వరకు ఉంటుంది. దక్షిణాయనంలో వచ్చే ఈ పుణ్య మాసం సకల శుభకార్యాలకు అత్యంత అనుకూలమైనదిగా పెద్దలు చెబుతారు.
శ్రావణ మాసం ఎందుకు అంత ప్రత్యేకం? (ప్రాముఖ్యత)
హిందూ ధర్మంలో శ్రావణ మాసాన్ని అత్యంత పవిత్రంగా భావిస్తారు. ముఖ్యంగా శివయ్యకు ఈ మాసం పరమ ప్రీతికరమైనది. ఈ నెలలో శివుడిని పూజిస్తే, ఆయన అనుగ్రహం పరిపూర్ణంగా లభిస్తుందని నమ్మకం. శ్రావణంలో చేసే వ్రతాలు, ఉపవాసాలు, పూజలు విశేష ఫలితాలనిస్తాయి. కేవలం శివుడికే కాదు, లక్ష్మీదేవికీ, విష్ణుమూర్తికీ కూడా ఈ మాసం ఎంతో ఇష్టమైనది.
శ్రావణ మాసం ముఖ్యంగా స్త్రీలకు సౌభాగ్యాన్ని ప్రసాదించే మాసంగా ప్రసిద్ధి చెందింది. ఈ మాసంలో పెళ్ళిళ్ళు, గృహప్రవేశాలు వంటి శుభకార్యాలను ప్రారంభిస్తే అంతా మంచే జరుగుతుందని పండితులు చెబుతారు. ఆధ్యాత్మికంగా కూడా ఈ మాసం ఎంతో కీలకమైనది. నిత్యం దీపారాధన, వ్రతాలు, పూజలతో ఇల్లు ఆధ్యాత్మిక వాతావరణంతో నిండిపోతుంది.
శ్రావణంలో జరుపుకునే ముఖ్యమైన పండుగలు
శ్రావణ మాసంలో అనేక పండుగలు, వ్రతాలు వస్తాయి. వాటిలో కొన్ని ముఖ్యమైనవి ఇక్కడ చూడండి:
| పండుగ పేరు | ఎప్పుడు జరుపుకుంటారు? | ప్రాముఖ్యత |
| వరలక్ష్మీ వ్రతం | శుక్ల పక్షంలో రెండో శుక్రవారం | అష్టైశ్వర్యాలు, సౌభాగ్యం కోసం లక్ష్మీ పూజ |
| చవితి | శుక్ల పక్ష చవితి | నాగదేవతను పూజించి సర్పదోషాలు తొలగిపోవాలని కోరడం |
| రక్షాబంధన్ | పౌర్ణమి | అన్నదమ్ముల అనుబంధానికి ప్రతీక |
| కృష్ణాష్టమి | బహుళ పక్ష అష్టమి | శ్రీకృష్ణుడు జన్మించిన రోజు |
శ్రావణ మాసంలో ప్రత్యేక వ్రతాలు
శ్రావణ మాసంలో కొన్ని ప్రత్యేక వ్రతాలు ఆచరించడం వల్ల విశేష ఫలితాలు లభిస్తాయని పురాణాలు చెబుతున్నాయి.
| వారం | వ్రతం / పూజ పేరు | ప్రాముఖ్యత |
| సోమవారం | శ్రావణ సోమవార వ్రతం | శివుడికి అత్యంత ప్రీతికరమైనది. ఆరోగ్యం, సంపద కోసం |
| మంగళవారం | మంగళగౌరీ వ్రతం, సౌమ్య వ్రతం | వివాహిత స్త్రీలు సౌభాగ్యం కోసం ఆచరిస్తారు |
| శనివారం | శని త్రయోదశి వ్రతం (వచ్చినపుడు) | శని దోష నివారణకు |
శ్రావణంలో పాటించాల్సిన నియమాలు
శ్రావణ మాసంలో కేవలం పూజలు చేయడమే కాదు, కొన్ని నియమాలు పాటించడం వల్ల మరింత పుణ్యం లభిస్తుంది.
- నిత్య కర్మలు: ప్రతిరోజూ ప్రాతఃకాల స్నానం చేసి, దేవుడిని ధ్యానించాలి.
- దాన ధర్మాలు: పేదవారికి, అవసరంలో ఉన్నవారికి అన్నదానం, వస్త్రదానం చేయడం వల్ల మంచి ఫలితాలు ఉంటాయి.
- తీర్థయాత్రలు: వీలైనంత వరకు పుణ్యక్షేత్రాలను సందర్శించడం శ్రేయస్కరం.
- ప్రత్యేక పూజలు: పర్వదినాలలో ప్రత్యేక పూజా విధానాలను ఆచరించడం.
శ్రావణ మాసం – ఆహార నియమాలు
వర్షాకాలంలో వచ్చే శ్రావణ మాసంలో ఆహార నియమాలు పాటించడం ఆరోగ్యానికి, ఆధ్యాత్మిక అభివృద్ధికి ఎంతో మేలు చేస్తుంది.
- ఉపవాసాలు: శక్తిని బట్టి ఉపవాసాలు ఉండటం మంచిది.
- సాత్విక ఆహారం: తేలికపాటి, సహజమైన ఆహార పదార్థాలను తీసుకోవాలి. మాంసాహారం, ఉల్లి, వెల్లుల్లి వంటివి తినకుండా ఉండటం శ్రేష్ఠం.
- నీటిని శుభ్రం చేసుకోవడం: ఈ కాలంలో నీటి ద్వారా రోగాలు వచ్చే అవకాశం ఉంది కాబట్టి, కాచి చల్లార్చిన నీటిని తాగడం ఉత్తమం.
తెలుగు రాష్ట్రాల్లో శ్రావణ మాసం ఉత్సవాలు
తెలుగు రాష్ట్రాల్లో శ్రావణ మాసాన్ని ప్రజలు ఎంతో ఉత్సాహంగా జరుపుకుంటారు.
- ఆంధ్రప్రదేశ్: ఆలయాల్లో ప్రత్యేక పూజలు, జాతరలు నిర్వహిస్తారు. మహిళలు వరలక్ష్మీ వ్రతాన్ని అత్యంత భక్తిశ్రద్ధలతో చేసుకుంటారు.
- తెలంగాణ: బోనాలు, నాగపూజలు వంటి సంప్రదాయ ఆచారాలు శ్రావణంలో జరుగుతాయి. ఇక్కడ కూడా వరలక్ష్మీ వ్రతానికి ఎంతో ప్రాముఖ్యత ఉంది.
ప్రతి ప్రాంతంలో వారి వారి సంప్రదాయాలకు అనుగుణంగా ఈ మాసాన్ని వేడుకగా జరుపుకుంటారు.
శ్రావణ మాసం ప్రత్యేకతపై పురాణాలు & కథలు
శ్రావణ మాసానికి ఆధ్యాత్మిక, సాంప్రదాయక ప్రాధాన్యతను పెంచే అనేక పురాణ కథలు ఉన్నాయి.
- శివ పంచాక్షరి మహిమ: శివుడి పంచాక్షరీ మంత్రం (ఓం నమః శివాయ) జపించడం వల్ల కలిగే అద్భుత ఫలితాలు.
- గౌరీ-పార్వతి వ్రత కథలు: పార్వతీదేవి శివుడిని భర్తగా పొందడానికి చేసిన తపస్సు, వ్రతాలు.
- శ్రీకృష్ణుని జన్మకథ: కృష్ణాష్టమి నాడు శ్రీకృష్ణుడు ఎలా జన్మించాడు, ఆయన బాల్యం గురించిన కథలు.
ఈ కథలు శ్రావణ మాస పవిత్రతను తెలియజేస్తాయి.
ముగింపు:
శ్రావణ మాసం అంటే కేవలం పండుగల మాసం కాదు, ఆచార సంప్రదాయాలతో, భక్తిశ్రద్ధలతో కూడిన ఆధ్యాత్మిక ప్రయాణం. ఈ మాసంలో చేసే మండల పూజలు, వ్రతాలు, ఆచారాల ద్వారా పుణ్యఫలం, సౌభాగ్యం, శుభకార్యాల సాధన, ఆధ్యాత్మిక శుద్ధి జరుగుతుందని ప్రగాఢ నమ్మకం.
2025లో జులై 25 నుండి ఆగస్టు 22 వరకు వచ్చే ఈ శ్రావణ మాసంలో మీరందరూ పండుగలను, ఉపవాసాలను, పూజలను భక్తిశ్రద్ధలతో జరుపుకుని, ఆ దైవ కృపకు పాత్రులు కావాలని కోరుకుంటున్నాం.
