bakthivahini
Bhagavad Gita Telugu Online
భగవద్గీతలోని ఈ శ్లోకం మనల్ని మనం అర్థం చేసుకోవడానికి ఒక గొప్ప పాఠం. మనం మన మనసుని ఎంతగా నియంత్రించుకుంటే అంతగా మన జీవితం మన చేతుల్లో ఉంటుంది. ఈ శ్లోకం యొక్క భావాన్ని మరింత లోతుగా, నేటి మన జీవితానికి అన్వయించుకుంటూ చూద్దాం.
బంధురాత్మనస్తస్య యేనాత్మైవాత్మనా జిత:
అనాత్మనస్తు శత్రుత్వే వర్తే తత్మైవ శత్రువత్
శ్లోకం వివరణ: పదం పదం
ఈ శ్లోకాన్ని విడదీసి చూస్తే దాని పూర్తి అర్థం మరింత స్పష్టమవుతుంది:
- బంధుః ఆత్మనః తస్య: మనసును జయించినవాడు తనకు తానే బంధువు (మిత్రుడు).
- యేన ఆత్మా ఏవ ఆత్మనా జితః: తనను తాను జయించిన వ్యక్తి, ఆత్మశక్తితోనే తనను తాను నియంత్రించుకుంటాడు.
- అనాత్మనః తు శత్రుత్వే: కానీ, ఆత్మనియంత్రణ లేనివాడికి…
- వర్తేత ఆత్మ ఏవ శత్రువత్: తనలోనే ఉన్న ఆ మనసు శత్రువులా మారిపోతుంది.
భావం
ఈ శ్లోకం మనకు చెబుతున్నది ఒక్కటే – మనసుపై నియంత్రణ ఉన్నవాడు తన జీవితానికి తానే బెస్ట్ ఫ్రెండ్. అదే నియంత్రణ లేకపోతే, తనకి తానే పెద్ద శత్రువుగా మారిపోతాడు. ఇది వినడానికి చాలా సింపుల్‌గా అనిపించవచ్చు, కానీ దీని వెనుక ఉన్న జీవిత సత్యం చాలా గొప్పది.
మనలో ప్రతి ఒక్కరికీ రెండు రూపాలు ఉంటాయి. ఒకటి మనల్ని మంచి మార్గంలో నడిపించే రూపం, రెండోది చెడు వైపు లాగే రూపం. మనం ఏ రూపానికి ఎక్కువ బలం ఇస్తే, అదే మన జీవితాన్ని శాసిస్తుంది.
ఆత్మను జయించడం అంటే ఏమిటి?
చాలామంది ఆత్మను జయించడం అంటే ఏదో ఆధ్యాత్మికమైన ప్రక్రియ అనుకుంటారు. కానీ నిజానికి ఆత్మను జయించడం అంటే మన మనసు, ఆలోచనలు, కోరికలు, మరియు భావోద్వేగాలపై మనం పూర్తి నియంత్రణ సాధించడం.
- చిన్న చిన్న కోరికలకు లొంగకపోవడం: ఉదాహరణకు, డైట్‌లో ఉన్నప్పుడు ఓ కేక్ కనిపిస్తే తినాలని మనసు లాగుతుంది. కానీ మన లక్ష్యాన్ని గుర్తుంచుకుని ఆ కోరికను నియంత్రించుకోవడం.
- చెడు అలవాట్లను వదిలించుకోవడం: ఉదయం లేట్ గా నిద్ర లేవడం, ఎక్కువగా సోషల్ మీడియాలో గడపడం లాంటి అలవాట్లను మానుకుని మంచి అలవాట్లను అలవర్చుకోవడం.
- కోపాన్ని నియంత్రించడం: చిన్న విషయాలకే కోపానికి లోనై సంబంధాలను పాడు చేసుకోకుండా మన భావోద్వేగాలను కంట్రోల్ చేసుకోవడం.
ఆత్మ నియంత్రణ వల్ల కలిగే లాభాలు, నష్టాలు
ఒక్కసారి మనసుపై పట్టు సాధిస్తే మన జీవితంలో చాలా మార్పులు వస్తాయి. ఈ పట్టికలో ఆత్మ నియంత్రణ వల్ల కలిగే లాభాలు, నియంత్రణ లేకపోతే కలిగే నష్టాలను చూడవచ్చు:
| ఆత్మ నియంత్రణ వల్ల లాభాలు | ఆత్మ నియంత్రణ లేకపోతే నష్టాలు |
| మానసిక శాంతి: ప్రశాంతంగా, ఒత్తిడి లేకుండా జీవించవచ్చు. | అశాంతి, కోపం: చిన్న విషయాలకే కోపంతో కూరుకుపోతారు. |
| ఆరోగ్యకరమైన అలవాట్లు: వ్యసనాలకు దూరంగా ఉండి, మంచి అలవాట్లను అలవర్చుకుంటారు. | వ్యసనాలు: జంక్ ఫుడ్, ధూమపానం లాంటి వాటికి బానిసలవుతారు. |
| మెరుగైన సంబంధాలు: కోపం, అహంకారం తగ్గడం వల్ల ఇతరులతో సత్సంబంధాలు ఉంటాయి. | చెడిపోయిన సంబంధాలు: భావోద్వేగాలను అదుపు చేసుకోలేక ఇతరులతో గొడవలు పడతారు. |
| విజయం: లక్ష్యాలపై దృష్టి పెట్టి, వాటిని సాధించడంలో విజయం పొందుతారు. | వైఫల్యం: ఏకాగ్రత లేకపోవడం వల్ల ఏ పనిలోనూ విజయం సాధించలేరు. |
ఆత్మను జయించడానికి కొన్ని ప్రాక్టికల్ సూచనలు
- ధ్యానం, యోగా: రోజులో కనీసం 15-20 నిమిషాలు ధ్యానం చేయడం వల్ల మనసు ప్రశాంతంగా ఉంటుంది. యోగా ద్వారా శరీరంతో పాటు మనసు కూడా ఆరోగ్యంగా ఉంటుంది.
- సమయ పాలన: ఒక రోజువారీ దినచర్యను ఏర్పాటు చేసుకోవడం వల్ల మనసు అదుపులో ఉంటుంది.
- స్వీయ పరిశీలన: రోజూ పడుకునే ముందు మన తప్పులను మనం సమీక్షించుకోవడం, రేపు ఎలా మెరుగ్గా ఉండాలో ఆలోచించుకోవడం చాలా ముఖ్యం.
- మంచి సహవాసం: మంచి ఆలోచనలు, సద్భావన కలిగిన వారితో మాట్లాడడం వల్ల మనసు ప్రశాంతంగా ఉంటుంది.
నేటి జీవితంలో శ్లోకం యొక్క ప్రాముఖ్యత
నేటి ఆధునిక ప్రపంచంలో ఒత్తిడి, ఆందోళన సర్వసాధారణం అయిపోయాయి. ఈ వేగవంతమైన జీవితంలో మనసును నియంత్రించుకోవడం అనేది ఒక పెద్ద సవాలు.
- ఉద్యోగంలో: కెరీర్లో ఎన్నో ఒడిదుడుకులు ఉంటాయి. వాటిని తట్టుకుని ముందుకు వెళ్లాలంటే మనసుపై పట్టు ఉండాలి.
- కుటుంబ జీవితంలో: కుటుంబ సభ్యులతో సంతోషంగా ఉండాలంటే కోపాన్ని, అహంకారాన్ని దూరం పెట్టాలి.
- సామాజిక జీవితంలో: ఇతరులతో మంచిగా మెలగడం, గౌరవం పొందడం మన నియంత్రణలోనే ఉంటుంది.
ముగింపు
భగవద్గీతలోని ఈ శ్లోకం మన జీవితానికి ఒక గొప్ప మార్గదర్శకం. నిజమైన విజయం అంటే బయటి ప్రపంచాన్ని జయించడం కాదు, మన లోపల ఉన్న మనసును జయించడం. ఒకసారి మనసు మన చేతుల్లోకి వస్తే, విజయం, శాంతి, ఆనందం అన్నీ మనకు బంధువుల్లా మారిపోతాయి. కాబట్టి మనకు మనం మిత్రులుగా ఉందామా? లేక శత్రువులుగా మారతామా? ఈ నిర్ణయం మన చేతుల్లోనే ఉంది.
