bakthivahini
Gajendra Moksham Telugu
ఒకనా డా నృపుడచ్యుతున్ మనములో నూహించుచున్ మౌనియై,
యకలంకస్థితి నున్నచో గలశజుం డచ్చోటికిన్ వచ్చి,
లేవక పూజింపక యున్న మౌని గని నవ్యక్రోధుడై,
“మూఢ! లుబ్ద! కరీంద్రోత్తమయోని బుట్టు” మని శాపం బిచ్చె భూవల్లభా!
పదజాలం
- భూవల్లభా! = ఓ మహారాజా!
- ఆ నృపుడు = ఆ మహారాజు (ఇంద్రద్యుమ్నుడు)
- అచ్యుతున్ = నాశనం లేని ఆ శ్రీ మహావిష్ణువును
- మనములో ఊహించుచున్ = మనసులో తలచుకుంటూ
- మౌనియై = మౌనవ్రతాన్ని పాటిస్తూ
- అకలంకస్థితిన్ = ఎటువంటి ఆలోచనలు లేని, నిర్మలమైన స్థితిలో
- ఉన్నచో = ఉన్నప్పుడు
- కలశజుండు = కలశం నుండి పుట్టిన అగస్త్యమహర్షి
- అచ్చోటికిన్ = ఆ ప్రదేశానికి
- వచ్చి = వచ్చి
- లేవక = ఎదురు వెళ్ళకుండా
- పూజింపక = గౌరవంతో పూజించకుండా
- ఉన్న మౌనిన్ = ఉన్న ఆ మౌనవ్రతుడిని
- కనిన = చూసినంతనే
- నవ్యక్రోధుడై = మిక్కిలి కోపంతో నిండినవాడై
- మూఢ! = ఓ తెలివి లేనివాడా!
- లుబ్ధ! = ఓ పేరాశగలవాడా!
- కరీంద్ర + ఉత్తమ యోనిన్ = ఉత్తమమైన ఏనుగుల వంశంలో (గజరాజుగా)
- పుట్టుమని = పుట్టమని
- శాపంబు ఇచ్చెన్ = శాపాన్ని ఇచ్చాడు.
తాత్పర్యం
ఓ మహారాజా! ఇంద్రద్యుమ్న మహారాజు ఒకరోజు శ్రీహరిని ఏకాగ్రచిత్తంతో మనసులో తలుచుకుంటూ, బాహ్య ప్రపంచ స్పృహ లేకుండా ధ్యానంలో లీనమై ఉన్నాడు. సరిగ్గా అదే సమయంలో అగస్త్యమహర్షి అక్కడికి వచ్చాడు. మహర్షిని చూసినా మహారాజు పైకి లేవక, ఎదురు వచ్చి గౌరవించక, పూజించలేదని భావించిన అగస్త్యుడు… మౌనంగా ఉన్న ఆ మహారాజుపై తీవ్రంగా కోపించి, వెంటనే “ఓ మూర్ఖుడా! లోభిష్టివాడా! అజ్ఞానంతో నిండిన ఏనుగుగా పుట్టు” అంటూ ఆ మహారాజుని శపించాడు. ఈ శాపం కారణంగానే ఇంద్రద్యుమ్నుడు తరువాతి జన్మలో గజేంద్రుడుగా జన్మిస్తాడు. 👉 గజేంద్ర మోక్షం ప్రత్యేక కథనం
ఆత్మఘాతంగా మారిన ధ్యానం – ఇంద్రద్యుమ్నుడి కథ
ఒకసారి, భక్తిశ్రద్ధలు కలిగిన ఇంద్రద్యుమ్న మహారాజు శ్రీహరిని ఆత్మసామీప్యంలో పొందాలని కోరుకొని, లోకజ్ఞానాన్ని మరిచి, ఆంతరిక ధ్యానంలో లీనమయ్యాడు. ఆ ధ్యాన స్థితిలో అతని శరీరం ఉన్నా, మనస్సు మాత్రం పరమాత్మలో కలిసిపోయింది.
అయితే, అదే సమయంలో అగస్త్య మహర్షి అతని ఆస్థానానికి విచ్చేశారు. సాధారణంగా రాజులు రుషులను గౌరవంగా స్వాగతించాలి. కానీ ఈ సందర్భంలో, మహారాజు ధ్యానంలో ఉన్నాడని గమనించకుండా అగస్త్యుడు తీవ్రంగా స్పందించాడు.
అగస్త్యుడి శాపం: ఒక జీవితాన్ని మార్చిన పరిణామం
అగస్త్య మహర్షి భావించిన విధంగా, మహారాజు తనను గౌరవించలేదు. దాంతో కోపంతో ఆయన ఇలా శపించాడు:
“ఓ మూర్ఖుడా! లోభిష్టివాడా! అజ్ఞానంతో నిండిన ఏనుగుగా పుట్టు!”
ఈ శాపం ఫలితంగా, ఇంద్రద్యుమ్న మహారాజు తన తర్వాతి జన్మలో గజేంద్రుడిగా జన్మించాడు. ఒక ఏనుగుగా మారినప్పటికీ, అతనిలోని పూర్వ జన్మ సంస్కారాలు, భక్తి, మరియు ధ్యాన బలము మిగిలే ఉన్నాయి.
గజేంద్రుని మోక్ష ప్రయాణం – అపారమైన సత్యం
గజేంద్రుడు మొసలితో కాటేసి మరణ ముప్పులో ఉన్నప్పుడు, తన అంతరాత్మ నుండి “నారాయణా!” అని ఉచ్చరించాడు. ఇది సాధారణ ఏనుగు చేయగలిగిన చర్య కాదు – ఇది పూర్వ జన్మలో చేసిన ధ్యానం, భక్తి వల్లే సాధ్యమైంది.
శ్రీహరి తన వైకుంఠం నుండి గరుడవాహనంపై వచ్చి, గజేంద్రుని రక్షించాడు. భక్తిని చూసిన దేవుడు శాపాన్ని మన్నించి, గజేంద్రునికి మోక్షాన్ని ప్రసాదించాడు.
జీవిత పాఠాలు: భగవద్గీత బోధనలు
| అంశం | బోధన |
|---|---|
| ధ్యానంలో శ్రద్ధ | మన ధ్యేయాన్ని మనస్ఫూర్తిగా ఆచరించాలి. |
| శాపం కూడా మార్గదర్శకమే | శాపం ఎదురైనా, అది కూడా మోక్షానికి దారి తీయగలదు. |
| పూర్వజన్మ సంస్కారం | మనకు ఎప్పటికీ తోడుగా ఉంటుంది. |
| భక్తి యొక్క శక్తి | చివరి క్షణంలో భక్తి గళానికి స్పందించని దైవం లేడు. |
| క్షమించు, తెలుసుకో | ఎదుటివారి పరిస్థితిని అర్థం చేసుకోకుండా, తొందరపడి తీర్పు చెప్పకూడదు. |
ప్రేరణాత్మక సందేశం
మన జీవితంలో జరిగే ఎన్నో సంఘటనలు మామూలుగా కనిపించినా, వాటి వెనుక ఉన్న కారణాలు గొప్ప మార్పులకు దారి తీస్తాయి. ఇంద్రద్యుమ్నుని కథ మనకు నేర్పేది ఏమిటంటే – మన ఆంతరంగిక లక్ష్యం పట్ల నిజమైన నిబద్ధత ఉంటే, మన ప్రయాణం ఎలా సాగాలనేది దేవుడే చూసుకుంటాడు.
మన తప్పులు, మన శాపాలు కూడా దేవుడి దయతో మోక్ష మార్గానికి దారితీస్తాయి. మనం నమ్మకంతో ఉండాలి, భక్తితో నిలవాలి, పునీతంగా జీవించాలి.
చివరి మాట
ఒక నిశ్శబ్ద ధ్యానం, ఒక శాపం, ఒక మొసలి కాటు… చివరకు దేవుని కరుణతో మోక్షం. మన జీవితంలో ఏ సంఘటనను తక్కువ అంచనా వేయకండి. ప్రతి క్షణం, ప్రతి బాధ, ప్రతి సవాలు మన పురోగతికి బీజం కావచ్చు. నమ్మకం పెట్టుకోండి – భక్తి మార్గం ఎప్పటికీ వ్యర్థం కాదు!
