bakthivahini
దశరథుడు, కైకేయ సంభాషణ – రాముడి అరణ్యవాస ప్రస్తావన
Ramayanam Story in Telugu- రాముని పట్టాభిషేకానికి ఏర్పాట్లు జరుగుతుండగా, దశరథుడు ఆ శుభవార్తను తన ప్రియమైన భార్య కైకేయికి స్వయంగా తెలియజేయడానికి ఆమె మందిరానికి వెళ్ళాడు.
సంగీత ధ్వనులు, హంసతూలికా తల్పాలు, ముత్యాల పరదాలతో అలంకరించబడిన ఆ మందిరంలో కైకేయి ఎక్కడా కనిపించలేదు. దాసిని అడుగగా, “కైకేయి కోపగృహంలో ఉన్నారు” అని చెప్పింది. దశరథుడు వెంటనే ఆ కోపగృహానికి వెళ్ళాడు.
దశరథుడి విచారం
కైకేయి నేలపై పడి ఉండటం చూసి దశరథుడు కలవరపడి, ఆమెను ఇలా ప్రశ్నించాడు
“కైకేయీ, నీకేమైనా అనారోగ్యమా? రాజ్యంలో గొప్ప వైద్యులు ఉన్నారు. నీ మనస్సులో ఏదైనా కోరిక ఉంటే చెప్పు, తప్పకుండా తీరుస్తాను.”
దశరథుడు తన మాటను బలపరుస్తూ ఇలా అన్నాడు
“నేను రాముడిపై ప్రమాణం చేసి చెబుతున్నాను. నువ్వు అడిగిన కోరికలను తప్పకుండా తీరుస్తాను.”
ఆ మాటలు విన్న కైకేయి వెంటనే ఇలా అంది
“రాజా, ఒకనాడు యుద్ధంలో నిన్ను రక్షించినప్పుడు నువ్వు నాకు రెండు వరాలు ఇచ్చావు. ఇప్పుడు ఆ వరాలను కోరుతున్నాను.”
| వరం | వివరణ |
|---|---|
| భరతుడి పట్టాభిషేకం | రామునికి అందాల్సిన పట్టాభిషేకాన్ని భరతుడికి చేయాలి. |
| రాముడి అరణ్యవాసం | రాముడు 14 సంవత్సరాలు దండకారణ్యంలో ఉండాలి. |
దశరథుడి బాధ
ఈ మాట వినగానే దశరథుడు స్పృహ కోల్పోయి పడిపోయాడు. కొంతసేపటి తర్వాత తేరుకుని, కైకేయని ఇలా ప్రశ్నించాడు
“కైకేయీ, రాముడు నీకేమి అపకారం చేశాడు? రాముడు నిన్ను తల్లి కౌసల్యను చూసినట్లే గౌరవించాడు.”
దశరథుడు వేడుకుంటూ ఇలా అన్నాడు:
“కౌసల్యని వదిలిపెట్టమను, సుమిత్రని వదిలిపెట్టమను, నా ప్రాణాలే వదిలెయ్యమను, కాని రాముడిని అడవికి పంపమనకు!”
సత్యం బ్రూయాత్ ప్రియం బ్రూయాత్ న బ్రూయాత్ సత్యమప్రియం
ప్రియం చ నానృతం బ్రూయాత్ ఏష ధర్మః సనాతనః
అర్థం
సత్యాన్ని చెప్పాలి, కానీ అది ప్రియంగా ఉండాలి. బాధ కలిగించే సత్యాన్ని చెప్పకూడదు. అలాగే, ప్రియంగా ఉన్నదంతా సత్యం కానవసరం లేదు. ఇదే సనాతన ధర్మం.
రాముడి అరణ్యవాసం వెనుక కారణం
త్రేతాయుగ ధర్మం ప్రకారం, 14 సంవత్సరాలు రాజ్యానికి దూరమైన వ్యక్తి తిరిగి రాజుగా ఉండటానికి అర్హుడు కాదు. కైకేయి కూడా దేవతల ప్రేరణతో ఆ ధర్మాన్ని అనుసరించి, రాముని వనవాస కాలాన్ని “తొమ్మిది ప్లస్ ఐదు”(“9+5”) సంవత్సరాలుగా చెప్పింది.
ధర్మేణ పాలితం పూర్వం సర్వం ఏతచ్చరాచరం
ధర్మేణ రాజ్ఞా విశ్వస్య పరిపాలన మిష్యతే
ధర్మం ద్వారానే ఈ లోకం మొత్తం పాలించబడాలి. ధర్మమే లోక పరిపాలనకు సరైన మార్గం.
దశరథుడి దుఃఖం
దశరథుడు తన బాధను వ్యక్తం చేస్తూ ఇలా అన్నాడు
“రాముడు అరణ్యానికి వెళ్తే, నేను బతకలేను. నేను మరణించాక కౌసల్య కూడా మరణిస్తుంది. భరతుడు రాజ్యాన్ని స్వీకరిస్తాడని నేను భావించడం లేదు.”
అతను మరింతగా దుఃఖిస్తూ కైకేయిని ఇలా వేడుకున్నాడు
“ఇప్పటికైనా నీ కోరికలను ఉపసంహరించుకో. రాముడిని చూస్తూ మరణించే అదృష్టాన్ని నాకు ప్రసాదించు.”
రాముని గురించి ఎవరూ చెడుగా మాట్లాడరు. అతడు హంసతూలికా తల్పాలపై పడుకోవలసిన వాడు, నువ్వెందుకు తపస్విలాగా అడవుల్లో తిరగాలని కోరుతున్నావు? నేను రాముని విడిచి ఉండలేను. సీత నన్ను ప్రశ్నిస్తే ఏం సమాధానం చెప్పను? రాముడు అడవులకు వెళితే నేను చనిపోతాను. అప్పుడు నువ్వు విధవవు అవుతావు. రాముడు భరతునికి ఎప్పుడూ అపకారం చేయడు. నా చివరి కోరిక ఏమిటంటే రాముడిని చూస్తూ చనిపోయే అదృష్టాన్ని నాకు ఇవ్వు.”
దశరథుడు కైకేయి పాదాలపై పడబోతుండగా, ఆమె పక్కకు తప్పుకుంటుంది. ఆయన తల నేలకు తగిలి స్పృహ కోల్పోతాడు.
ముఖ్యమైన విషయాలు
- దశరథుడు రాముని పట్టాభిషేకం కోసం ఏర్పాట్లు చేస్తూ కైకేయి మందిరానికి వెళ్ళడం.
- కైకేయి కోపగృహంలో నేలపై పడి ఉండడం, దశరథుని వేదన.
- కైకేయి రెండు వరాలు కోరడం: భరతునికి పట్టాభిషేకం, రాముని 14 సంవత్సరాల అరణ్యవాసం.
- దశరథుడు రాముని విడిచి ఉండలేనని, కైకేయిని వేడుకోవడం.
- దశరథుడు స్పృహ కోల్పోవడం.
ఇంకా చదవండి: రామాయ
