bakthivahini
Ratha Saptami
హిందూ ధర్మంలో పండుగలకు విశిష్ట స్థానం ఉంది. వాటిలో రథ సప్తమి అత్యంత ప్రాముఖ్యత సంతరించుకున్న పర్వదినం. ఇది సూర్య భగవానుని పూజకు అంకితం చేయబడిన పండుగ. విశేష పుణ్య ప్రయోజనాల కోసం భక్తి శ్రద్ధలతో, ఎంతో వైభవోపేతంగా ఈ రోజును జరుపుకుంటారు. ఈ పండుగతోనే వసంత రుతువు ప్రారంభం కావడం ఒక విశేషం.
🔗 Bhakti Vahini – భక్తి వాహిని
ప్రాముఖ్యత
రథ సప్తమి సూర్య భగవానుని ఆరాధించే పర్వదినం. ఈ రోజున సూర్యుడు తన ఏడు గుర్రాల రథంపై ఉత్తరాభిముఖంగా ప్రయాణం ప్రారంభిస్తాడని భక్తుల ప్రగాఢ విశ్వాసం. ఈ ఏడు గుర్రాలు ఇంద్రధనుస్సులోని ఏడు రంగులను సూచిస్తాయి.
ఈ పండుగ వసంత రుతువు ప్రారంభానికి సంకేతం. వసంతం పువ్వుల పరిమళం, పంట కోతల ప్రారంభం, మరియు చలికాలం నుండి వేడి వాతావరణంలోకి మార్పును సూచిస్తుంది. రైతులకు ఇది పంట కోత కాలం మొదలవడం ద్వారా ఆదాయాన్ని అందించే పండుగగా రథ సప్తమి ప్రత్యేకతను సంతరించుకుంది. సకల జీవరాశికి ప్రాణాధారం అయిన సూర్య భగవానుడికి కృతజ్ఞతలు తెలిపే రోజు ఇది.
పూజా విధానం
రథ సప్తమి రోజున పాటించాల్సిన పూజా విధానాలు చాలా ముఖ్యమైనవి. వీటిని అత్యంత భక్తి శ్రద్ధలతో ఆచరించడం ద్వారా సూర్యుని దయను పొంది, ఆయురారోగ్యాలు, సంపద, శక్తి లభిస్తాయని భక్తుల నమ్మకం.
- సూర్యోదయానికి ముందే స్నానం: ఈ రోజున సూర్యోదయానికి ముందుగానే మేల్కొని స్నానం చేయడం అత్యంత శ్రేయస్కరం. నదులు లేదా సరస్సులలో స్నానం చేయడం మరింత ఉత్తమంగా భావిస్తారు.
- జిల్లేడు (ఆర్క) ఆకులతో స్నానం: స్నానం చేసేటప్పుడు ఏడు జిల్లేడు ఆకులను తలపై పెట్టుకొని స్నానం ఆచరించాలి. ఇది పవిత్రతను మరియు భగవంతునికి సమీపంలో ఉండే భావనను తెలియజేస్తుంది.
- అర్ఘ్య ప్రదానం: సూర్యోదయ సమయంలో సూర్య భగవానుడికి అర్ఘ్యం (నీటితో కూడిన అంజలి) ఇవ్వాలి. ఇలా చేయడం సూర్యునికి మనస్ఫూర్తిగా నమస్కరిస్తూ శుభం జరగాలని కోరుకోవడం.
- పూజా సామగ్రి అర్పణ: నెయ్యితో దీపం వెలిగించి, పసుపు, కుంకుమ, బెల్లం, ఆవు పిడకలు, జిల్లేడు ఆకులు, ఎర్రని పూలు మరియు ఇతర పూజా సామాగ్రితో సూర్య భగవానుడిని పూజించాలి. సూర్య మంత్రాలను పఠిస్తూ ఈ ఆచరణను పూర్తి చేయాలి.
పఠించాల్సిన శ్లోకాలు
రథ సప్తమి రోజున సూర్య భగవానుడి అనుగ్రహం కోసం ఈ శ్లోకాలను పఠించడం శుభప్రదం:
సప్తసప్తిప్రియేదేవిసప్తలోకైకదీపికే
సప్తజన్మార్జితంపాపంహరసప్తమిసత్వరమ్
యన్మయాత్రకృతంపాపంపూర్వంసప్తసుజన్మసు
తత్సర్వంశోకమోహౌచమాకరీహంతుసప్తమి
నమామిసప్తమీందేవీంసర్వపాపప్రణాశినీమ్
సప్తార్కపత్రస్నానేనమమపాపంవ్యాపోహతు
సప్తసప్తివహప్రీతసప్తలోకప్రదీపన
సప్తమీసహితోదేవగృహాణార్ఘ్యందివాకర
యదాజన్మకృతంపాపంమయాజన్మసుజన్మసు
తన్మేరోగంచశోకంచమాకరీహంతుసప్తమి
ఏతజ్జన్మకృతంపాపంయచ్చజన్మాంతరార్జితమ్
మనోవాక్కాయజంయచ్చజ్ఞాతాజ్ఞాతేచయేపునః
ఇతిసప్తవిధంపాపంస్నానాన్మేసప్తసప్తికే
సప్తవ్యాధిసమాయుక్తంహరమాకరిసప్తమి
సప్తసప్తమహాసప్తసప్తద్వీపావసుంధరా
శ్వేతార్కపర్ణమాదాయసప్తమీరథసప్తమి
రథ సప్తమి కథలు
పురాణాల ప్రకారం, కశ్యప మహర్షి భార్య అదితి గర్భం నుండి సూర్య భగవానుడు జన్మించాడు. ఆ రోజునే సూర్యుడు తన రథంలో ప్రయాణం ప్రారంభించాడని భక్తులు నమ్ముతారు.
మరొక కథ ప్రకారం, యశోవర్మ అనే రాజుకు సంతానం లేదు. అతను సూర్య భగవానుని ప్రార్థించగా ఒక కుమారుడు జన్మించాడు. కానీ ఆ బాలుడు తీవ్రమైన అనారోగ్యంతో బాధపడుతున్నాడు. ఒక సాధువు సలహా మేరకు రాజు రథ సప్తమి పూజలు నిర్వహించాడు. దీని వలన అతని కుమారుడు ఆరోగ్యవంతుడై తర్వాత రాజ్యాన్ని సుదీర్ఘకాలం పరిపాలించాడు.
ఆచరణలు, పండుగ జరుపుకునే ప్రాంతాలు
రథ సప్తమి రోజున ఉపవాసం ఉండటం, పేదలకు ఆహారం అందించడం, దాన ధర్మాలు చేయడం పుణ్యకరమైనవి. ఈ రోజున చేసే దానాల వలన పాపాలు తొలగిపోతాయని, ఆయురారోగ్యాలు, సంపద లభిస్తాయని నమ్ముతారు.
ముఖ్యంగా, ఆంధ్రప్రదేశ్, కర్ణాటక, తమిళనాడు, మహారాష్ట్ర రాష్ట్రాలలో రథ సప్తమిని ఘనంగా జరుపుకుంటారు. తిరుమల తిరుపతి దేవస్థానం, శ్రీ మంగుళేశ్వర ఆలయం, మల్లికార్జున ఆలయం, అరసవిల్లి సూర్యనారాయణ స్వామి దేవాలయం వంటి ప్రసిద్ధ ఆలయాల్లో ప్రత్యేక వేడుకలు, రథోత్సవాలు నిర్వహిస్తారు. తిరుమలలో సూర్యప్రభ వాహనం, చంద్రప్రభ వాహనంపై స్వామివారి ఊరేగింపు అత్యంత వైభవంగా జరుగుతుంది.
ముగింపు
రథ సప్తమి రోజు సూర్య భగవానుని ఆరాధించడం ద్వారా మన పాత మరియు ప్రస్తుత పాపాలు తొలగిపోయి మోక్ష మార్గంలో ముందుకు సాగవచ్చని నమ్ముతారు. సూర్య భగవానుడు ఆయురారోగ్యాలు, ఐశ్వర్యం ప్రసాదిస్తాడని విశ్వాసం. ఈ పవిత్ర రోజున సూర్యుని దయ పొందడం ద్వారా మీరు ధర్మ పరిపాలనలో, ఆరోగ్య పరిరక్షణలో మరియు ఆధ్యాత్మిక ప్రగతిలో ముందుకు సాగుతారు.
