bakthivahini
Sankatahara Chaturthi
సంకటహర చతుర్థి అనేది ప్రతి నెలలో కృష్ణ పక్షంలోని నాలుగవ రోజు (చతుర్థి తిథి) జరుపుకునే ఒక ముఖ్యమైన హిందూ పండుగ. ఈ రోజున వినాయకుడిని భక్తిశ్రద్ధలతో పూజించడం ద్వారా మనస్సులోని కష్టాలు, ఆపదలు తొలగిపోతాయని భక్తుల ప్రగాఢ నమ్మకం. గణేశుని అనుగ్రహంతో జీవితంలోని అడ్డంకులు తొలగిపోయి, శుభాలు కలుగుతాయని విశ్వసిస్తారు. జ్ఞానం, సమృద్ధి, ఐశ్వర్యం మరియు శాంతిని ప్రసాదించే దైవంగా గణేశుడిని ఆరాధిస్తారు. ఆయన ఆశీస్సులతో భక్తుల జీవితం సాఫీగా సాగుతుందని చెబుతారు. సంకటహర చతుర్థి పర్వదినాన గణేశుడిని పూజించడం వలన ఆధ్యాత్మిక శాంతి, మనోబలం పెరుగుతాయి. ఈ పండుగను జపాలు, హోమాలు, మంత్ర పఠనాలు వంటి అనేక పద్ధతులతో వేడుకగా నిర్వహిస్తారు, ఇది ధార్మిక ఆచారాలను పెంపొందిస్తుంది.
ఇతిహాసం మరియు పౌరాణిక నేపథ్యం
గణేశుడు భారతీయ పురాణాలలో అత్యంత ప్రముఖమైన దేవుడు. ఆయన శివపార్వతుల కుమారుడు. గణేశుడి పూజ ప్రధానంగా మన జీవితంలోని విఘ్నాలను, కష్టాలను తొలగించడానికి, కొత్త పనులు ప్రారంభించడానికి మరియు శుభాలను పొందడానికి చేస్తారు. గణేశుడి పూజలలో సంకటహర చతుర్థికి విశిష్టమైన ప్రాధాన్యత ఉంది. ఈ రోజున గణేశుడిని ఆరాధించడం ద్వారా జీవితం నుండి అనేక రకాల కష్టాలు దూరం అవుతాయని భక్తుల నమ్మకం. గణేశుడి చరణాలలో ఉన్న శక్తి ద్వారా మనం మనస్సును, శరీరాన్ని మరియు ప్రాణవాయువును శుద్ధి చేసుకోవచ్చని పురాణాలు చెబుతున్నాయి.
గణేశుడి పూజ విశిష్టత
ప్రతి శుభకార్యానికి ముందు గణేశుడిని పూజించడం అనాదిగా వస్తున్న సంప్రదాయం. ఆయన ప్రథమ పూజ్యుడు. ఎటువంటి కార్యానికైనా, సుఖసంతోషాలకైనా ఆయనే అధిపతి అవడం వలన, ఆయనకు పూజ చేయడం ద్వారా మనం దివ్య ఆశీర్వాదాలను పొందవచ్చు.
సంకటహర గణేశ పూజ ప్రత్యేకంగా సంకటహర చతుర్థి నాడు నిర్వహించబడుతుంది. ఇది అనేక కష్టాలు మరియు ఆపదలను తొలగించడంలో ఎంతో సహాయపడుతుంది.
పూజా విధానం మరియు ముఖ్యమైన అంశాలు
ఉపవాసం: ఈ రోజు ఉపవాసం పాటించడం పూజకు సంబంధించి ఎంతో ముఖ్యమైనది. ఉపవాసం ద్వారా శరీరానికి మరియు మనస్సుకు శాంతి, ఏకాగ్రత కలుగుతాయి. కొందరు నిర్జల ఉపవాసం పాటిస్తే, మరికొందరు పాలు, పండ్లు వంటి సాత్విక ఆహారం తీసుకుంటారు.
పూజా వస్తువులు: గణేశుడికి సమర్పించాల్సిన ముఖ్యమైన పూజా వస్తువులు:
- మోదకాలు: గణేశుడికి అత్యంత ప్రీతికరమైన నైవేద్యం మోదకాలు (కుడుములు). ఇవి ఆయనకు అమితమైన ఇష్టం. మోదకాలు లేదా పులిహోర గణేశుని ఆరాధించడానికి ఉపయోగించవచ్చు. మోదకాలు సమర్పించడం గణేశుడి ఆశీర్వాదం పొందటానికి ప్రధానమైన మార్గంగా చెప్పవచ్చు.
- పూలు మరియు ఆకులు: గణేశుని పూజకు వివిధ రకాల పూలు మరియు ఆకులు సమర్పించడం వలన ఆయన శుభ, దివ్య ఆశీర్వాదాలు పొందవచ్చు. ముఖ్యంగా 21 దుర్వాలు (గరిక) గణేశుని పూజలో సమర్పించడం ఎంతో పుణ్యకరమైన చర్య. దుర్వాలు గణేశునికి అత్యంత ఇష్టమైనవి. ఈ దుర్వాలు గణేశుని శక్తి, తపస్సు మరియు విజయాన్ని ప్రతిబింబిస్తాయి. పూజ సందర్భంగా ఈ ఆకులను గణేశుని ముందు ఉంచడం, ఆయనకు ఆరాధన చేయడం ద్వారా శాంతి, అభయం, ధనధాన్యాలు లభిస్తాయి.
- పత్రాలు (ఆకులు): పత్రాలు శుభప్రదమైనవి మరియు పవిత్రతను ప్రతిబింబిస్తాయి. గణేశునికి పత్రాలు చాలా ఇష్టమైనవి. పత్రాలను సమర్పించడానికి ముందు వాటిని శుభ్రంగా కడిగి, శుద్ధిగా ఉంచి గణేశుడి ఆలయ విగ్రహం ముందు ఉంచాలి. పశ్చిమ దిశలో పత్రాలు ఉంచడం, వాటి మీద పసుపు, కుంకుమ వేయడం సాధారణ పూజా విధానంగా అనుసరించబడుతుంది.
- నైవేద్యాలు: స్వచ్ఛమైన నెయ్యితో చేసిన 21 లడ్డూలు, పండ్లు, మరియు ఇతర ఆహార పదార్థాలు నివేదనగా పెట్టవచ్చు. బెల్లం, శనగపిండితో చేసిన ప్రసాదాలు కూడా నివేదిస్తారు.
పూజా విధానం (సంక్షిప్తంగా):
- స్నానం: ఉదయం నిద్రలేచి శుభ్రంగా స్నానం చేయాలి.
- విగ్రహ ప్రతిష్టాపన: మీ స్థోమత ప్రకారం మట్టి, వెండి లేదా బంగారు గణేశుడి విగ్రహాన్ని ప్రతిష్టించండి.
- ఆవాహనము: సంకల్పం చెప్పుకొని గణేశుడిని ఆహ్వానించడం ద్వారా పూజ ప్రారంభించండి.
- అభిషేకం: గణేశుడికి పంచామృతంతో (పాలు, పెరుగు, నెయ్యి, తేనె, చక్కెర కలిపి) అభిషేకం చేసి, స్వచ్ఛమైన నీటితో శుభ్రపరచండి.
- పూజా వస్తువుల సమర్పణ: కొత్త బట్టలు, పరిమళ ద్రవ్యాలు, పూలు, పండ్లు, తాంబూలం (తామరాకులు) సమర్పించాలి.
- నైవేద్యం: 21 లడ్డూలను నైవేద్యంగా సమర్పించి, భగవంతుడికి అంకితం చేయాలి. అనంతరం బ్రాహ్మణులకు లేదా పేదలకు దానం చేయవచ్చు.
- హరతి: చివరగా కర్పూరంతో హరతి ఇచ్చి, పూజను ముగించాలి.
మంత్రాలు మరియు జపాలు
పూజ సమయంలో కొన్ని మంత్రాలు జపించాలి. ముఖ్యమైన మంత్రాలు:
- “ఓం గణ గణపతయే నమః”
- “సంకటహర గణేశ స్తోత్రం”
- “వక్రతుండ మహాకాయ సూర్యకోటి సమప్రభ | నిర్విఘ్నం కురుమేదేవ సర్వకార్యేషు సర్వదా ||”
ఈ మంత్రాలను జపించడం ద్వారా గణేశుని దీవెనలు మన జీవితంలో అనేక విధాలుగా లభిస్తాయి, ఆటంకాలు తొలగిపోతాయి.
ముగింపు
ఈ విధంగా గణేశుడిని పూజించడం ద్వారా మన జీవితంలో సకల శుభాలు చేకూరుతాయని, కష్టాలు తొలగిపోతాయని విశ్వసించబడుతుంది. భక్తిశ్రద్ధలతో చేయబడిన ఈ పూజలు మనకు ఆధ్యాత్మిక శాంతిని, ఆనందాన్ని మరియు జీవితంలో సాఫల్యాన్ని అందిస్తాయి. సంకటహర చతుర్థి రోజున గణేశుడిని ప్రసన్నం చేసుకోవడం ద్వారా సకల శుభాలు కలుగుతాయని భక్తుల నమ్మకం.
