Sri Rama Navami
ధర్మ సంస్థాపన, ఆదర్శ జీవనానికి ప్రతీక
చైత్రమాసంలో ఉగాది పండుగ తర్వాత తొమ్మిది రోజులపాటు వసంత నవరాత్రులు జరుపుకుంటారు. ఈ సమయంలో శ్రీరామాయణ పారాయణం, సుందరకాండ పఠనం వంటి ఆధ్యాత్మిక కార్యక్రమాలు నిర్వహిస్తారు. తొమ్మిదో రోజున శ్రీరామనవమిని ఘనంగా జరుపుకోవడం ఆనవాయితీ. చైత్రమాసం, వసంత రుతువు, శుద్ధ నవమి, పునర్వసు నక్షత్రంలో శ్రీరాముడు జన్మించాడు. అందుకే ఈ రోజున శ్రీసీతారాముల కల్యాణాన్ని జగత్కల్యాణంగా నిర్వహిస్తారు.
శ్రీరామనవమి ప్రాముఖ్యత
- శ్రీరాముడు జన్మించిన రోజు: శ్రీరాముడు త్రేతాయుగంలో చైత్ర శుద్ధ నవమి, పునర్వసు నక్షత్రం, కర్కాటక లగ్నంలో జన్మించాడు.
- శ్రీసీతారాముల కల్యాణం: ఈ పవిత్రమైన రోజున శ్రీసీతారాముల కల్యాణం కూడా జరుపుతారు.
- ఆధ్యాత్మిక కార్యక్రమాలు: ఈ తొమ్మిది రోజులు శ్రీరామాయణం పారాయణం, సుందరకాండ పఠనం వంటి ఆధ్యాత్మిక కార్యక్రమాలు నిర్వహిస్తారు.
- పండుగ వాతావరణం: దేశవ్యాప్తంగా శ్రీరామనవమిని ఎంతో వైభవంగా జరుపుకుంటారు.
- భద్రాచలం ప్రత్యేకత: తెలంగాణలోని భద్రాద్రి కొత్తగూడెం జిల్లాలోని భద్రాచలంలో సీతారామ కళ్యాణోత్సవం ఎంతో ఘనంగా జరుగుతుంది.
- రామరాజ్యం: మహాత్మా గాంధీ కూడా స్వాతంత్ర్యానంతరం భారతదేశం రామరాజ్యంగా విలసిల్లాలని భావించాడు.
శ్రీరామనవమి జన్మదినోత్సవం కాదా?
శ్రీరామనవమి శ్రీరాముని జన్మదినోత్సవమే. అవతార పురుషులు, మహనీయులకు వారి జన్మదినం నాడే కల్యాణం చేయాలని శాస్త్ర వచనం. భద్రాచలంలో సీతారాముల కల్యాణం జగత్కల్యాణంగా ప్రారంభమైంది. అప్పటి నుంచి శ్రీరామనవమి నాడు సీతారాముల కల్యాణం చేయడం ఆనవాయితీగా వస్తోంది. శ్రీరాముడు అవతార పురుషుడు, సీతాదేవి అయోనిజ. వీరిద్దరూ యజ్ఞ పురుషులు. వాల్మీకి రామాయణంలో బాలకాండలోని సీతా కల్యాణ సర్గలో ఫాల్గుణ మాసం, శుక్ల పౌర్ణమి, ఉత్తర ఫల్గుణి నక్షత్రంలో కల్యాణం జరిగినట్లు ఉంది. కల్యాణం అభిజిత్ లగ్నంలో (మధ్యాహ్నం 12-1 గంటల మధ్య) చేస్తారు. అదే దేవతల కల్యాణానికి సుముహూర్తం.శ్రీరామనవమి శ్రీరాముని జన్మదినోత్సవమే. అవతార పురుషులు, మహనీయులకు వారి జన్మదినం నాడే కల్యాణం చేయాలని శాస్త్ర వచనం. భద్రాచలంలో సీతారాముల కల్యాణం జగత్కల్యాణంగా ప్రారంభమైంది. అప్పటి నుంచి శ్రీరామనవమి నాడు సీతారాముల కల్యాణం చేయడం ఆనవాయితీగా వస్తోంది. శ్రీరాముడు అవతార పురుషుడు, సీతాదేవి అయోనిజ. వీరిద్దరూ యజ్ఞ పురుషులు. వాల్మీకి రామాయణంలో బాలకాండలోని సీతా కల్యాణ సర్గలో ఫాల్గుణ మాసం, శుక్ల పౌర్ణమి, ఉత్తర ఫల్గుణి నక్షత్రంలో కల్యాణం జరిగినట్లు ఉంది. కల్యాణం అభిజిత్ లగ్నంలో (మధ్యాహ్నం 12-1 గంటల మధ్య) చేస్తారు. అదే దేవతల కల్యాణానికి సుముహూర్తం.
కల్యాణ విశిష్టత
శ్రీరామనవమి నాడు సీతారాముల కల్యాణంలో చిన్న, పెద్ద తేడా లేకుండా అందరూ పాల్గొనడం విశేషం. ఈ రోజున సీతారాముల కల్యాణ అక్షతలు తలపై వేసుకుంటే శుభాలు కలుగుతాయని విశ్వాసం. అలాగే, కల్యాణంలో వధూవరులకు (సీతారాములకు) పెట్టిన జీలకర్ర బెల్లం ముద్ద అవివాహితులు తలపై ధరిస్తే తప్పకుండా వివాహం జరుగుతుందని భక్తుల నమ్మకం.
విషయం | వివరణ |
---|---|
శ్రీరామనవమి విశిష్టత | శ్రీరామనవమి నాడు సీతారాముల కళ్యాణం జరగడం ఒక ప్రత్యేకత. |
కళ్యాణ అక్షతల ప్రాముఖ్యత | ఈ కళ్యాణ అక్షతలు తలపై వేసుకుంటే శుభాలు కలుగుతాయని విశ్వాసం ఉంది. |
జీలకర్ర బెల్లం ముద్ద ప్రాముఖ్యత | పెళ్లికానివారు సీతారాముల కళ్యాణంలో వధూవరులకు పెట్టిన జీలకర్ర బెల్లం ముద్దను తలపై ధరిస్తే తప్పకుండా వివాహం జరుగుతుంది. |
భక్తుల విశ్వాసం | సీతారాముల కళ్యాణానికి ఎంతో ప్రాముఖ్యత ఉంది. |
భద్రాచలం ప్రాముఖ్యత | శ్రీరామనవమి నాడు భద్రాచలంలో సీతారాముల కళ్యాణం చాలా వైభవంగా జరుగుతుంది. |
ప్రసాదాల వితరణ
శ్రీరామనవమి నాడు సీతారాముల కల్యాణం పూర్తయిన తర్వాత, కల్యాణం చూడటానికి వచ్చిన వారికి బెల్లం పానకం, వడపప్పు ఇస్తారు. దీనిలో రెండు పరమార్థాలు ఉన్నాయి. మొదటిది, ఆయుర్వేదం ప్రకారం శ్రీరామనవమి నుండి ఎండలు తీవ్రమవుతాయి. శక్తి, శరీరంలోని కొన్ని లవణాలు కోల్పోతాం. అందుకే తిరిగి ఆ శక్తిని పొందడానికి పానకం, వడపప్పు ఇస్తారు. ఇవి సాత్విక ఆహారం, బుద్ధిని పెంచుతుంది, వివేకాన్ని కలిగిస్తుంది. రెండో కోణంలో, రాముడు వనవాసంలో ఉండగా, తన జన్మదినం సందర్భంగా మునులకు పానకం ఇచ్చేవారు. అప్పుడు మహర్షులు వడపప్పు కూడా ఇచ్చేవారని పండితులు చెబుతారు.
గొడుగు, చెప్పుల దానం
శ్రీరామనవమి నుంచే ఎండలు తీవ్రమవుతాయి. కాబట్టి, పురోహితులు ప్రతి ఇంటికి కార్యక్రమం నిర్వహణకు వెళ్లాలి. వారికి ఇబ్బంది లేకుండా బ్రాహ్మణులకు చెప్పులు, గొడుగులు దానం చేస్తారు. దీనికి సంబంధించిన కథ జమదగ్ని మహర్షి, సూర్యుడి మధ్య జరిగిన సంవాదం మహాభారతంలో ఉంది.
జమదగ్ని మహర్షి, సూర్యుడి సంవాదం
జమదగ్ని మహర్షి, ఆయన భార్య రేణుక ఆశ్రమానికి దూరంగా శస్త్ర ప్రయోగం చేస్తుండగా, రేణుక దూరంగా పడుతున్న అస్త్రాలు పట్టుకొచ్చి ఇస్తోంది. సూర్యుడు మధ్యాహ్నానికి రాగా, రేణుక అలసిపోయి బాణాలు తీసుకురావడంలో ఆలస్యం చేసింది. కోపంతో జమదగ్ని మహర్షి సూర్యునిపై బాణం ప్రయోగించబోయాడు. అప్పుడు సూర్యుడు బ్రాహ్మణ వేషంలో వచ్చి, జమదగ్ని, రేణుకలను శాంతింపజేయడానికి గొడుగు, చెప్పులు సృష్టించి ఇచ్చాడు. ఈ వస్తువులు విప్రులకు, పండితోత్తములకు, వృద్ధులకు దానం చేస్తే ఇహపర సౌఖ్యాలు లభిస్తాయని చెప్పాడు.
శ్రీరామనవమి నాడు మన కర్తవ్యం
ఉదయమే నిద్రలేవడం
- సూర్యోదయానికి ముందే నిద్రలేచి, శుచిగా తలస్నానం చేయాలి.
- ఇంటిని శుభ్రం చేసి, మామిడి తోరణాలతో అలంకరించాలి.
పూజ
- పూజా మందిరంలో సీతారాముల విగ్రహం లేదా పటాన్ని ప్రతిష్టించాలి.
- పంచామృతాలతో అభిషేకం చేసి, షోడశోపచారాలతో పూజ చేయాలి.
- రామాయణంలోని ముఖ్య ఘట్టాలైన శ్రీరామ జననం, సీతారాముల కళ్యాణం చదవాలి.
- శ్రీరామ అష్టోత్తర శతనామావళి తో పూజించాలి.
నైవేద్యం
- శ్రీరామునికి ప్రీతికరమైన వడపప్పు, పానకం, అరటిపండ్లు నైవేద్యంగా సమర్పించాలి.
దేవాలయ సందర్శన
- సమీపంలోని రామాలయాన్ని సందర్శించి, సీతారాముల దర్శనం చేసుకోవాలి.
- సీతారాముల కళ్యాణ మహోత్సవంలో పాల్గొనడం.
ఇతర కార్యక్రమాలు
- రామాయణ పారాయణం లేదా శ్రవణం చేయడం మంచిది.
- శ్రీరామ రక్షా స్తోత్రము, శ్రీరామ నిత్యపూజ వంటి పుస్తకాలను తాంబూలముతో కలిపి ముత్తైదువులకు ఇవ్వడం ద్వారా శుభఫలితాలు ఉంటాయి.
- పేదవారికి, బ్రాహ్మణులకు అన్నదానం, వస్త్రదానం చేయడం పుణ్యప్రదం.
తిరుమలలో శ్రీరామనవమి ఉత్సవాలు
తిరుమలలో శ్రీరామనవమి ఉత్సవాలు ఘనంగా జరుగుతాయి. శ్రీరామ, సీతాసమేత లక్ష్మణ హనుమ దేవతా మూర్తులను ప్రతిష్ఠిస్తారు. “ఆస్థానం” పేరుతో శ్రీరామనవమి ఉత్సవాలు, మరునాడు పట్టాభిషేక మహోత్సవం నిర్వహిస్తారు. శ్రీరామనవమి నాడు ఆకాశగంగా జలంతో అభిషేకం చేసి, పట్టు వస్త్రాలు సమర్పించి, సర్వాభరణాలు, పుష్పమాలాలంకృతులు చేస్తారు. సాయంత్రం సీతారామలక్ష్మణ మూర్తులను హనుమద్వాహనంపై ఊరేగిస్తారు.
ముగింపు
- శ్రీరాముడు ధర్మం, న్యాయం, సత్యానికి ప్రతిరూపం.
- ఈ పండుగ ధర్మాన్ని, మంచిని ప్రోత్సహిస్తుంది.
- శ్రీరాముడు జన్మించిన పవిత్రమైన రోజు.
- సీతారాముల కళ్యాణ మహోత్సవం జరుపుకుంటారు.
ఈ విధంగా శ్రీరామనవమి రోజున భక్తిశ్రద్ధలతో సీతారాములను పూజించడం వలన, వారి ఆశీస్సులు లభిస్తాయని భక్తులు విశ్వసిస్తారు.
శ్రీ రామనవమి పర్వదినం సందర్భంగా భక్తివాహిని వెబ్సైట్ను సందర్శించి మరింత సమాచారం తెలుసుకోండి: భక్తివాహిని